Moet je een kind redden om in Frankrijk te mogen blijven?

Sans-papiers

“Geef illegale arbeiders rechten!” Demonstratie op 1 mei 2018. Foto van Fickr gebruiker Jeanne Menjoulet. CC BY 2.0

De heldendaad van een Malinese illegale immigrant die een vierjarige peuter redde in de avond van 26 mei 2018 in het 18de arrondissement van Parijs heeft Frankrijk stormenderhand veroverd en vestigt de aandacht op de moeilijke situatie van veel “sans-papiers”.

De 22-jarige Mamoudou Gassama zag hoe het jongetje 4 hoog aan een balkon bengelde. Achteraf bleek dat het al van de vijfde verdieping was gevallen. Een buurman probeerde erbij te komen maar de scheidingsmuur tussen de twee appartementen verhinderde dat. Gassama klauterde vliegensvlug langs de balkons van het gebouw, greep het kind en tilde het op tot de buur het kon grijpen.

Gassama vertelde zijn verhaal [fr – alle links] in verschillende interviews (via Brut Magazine):

Beaucoup de personnes sont en train de crier…mais je n'ai regardé personne, j'ai couru, j'ai traversé la route. C'est ma première fois [escalader un immeuble], Je n'ai pas pensé à ça [qu'il risquait sa propre vie], j'ai juste pensé à l'enfant, j'ai voulu le sauver.

Er waren veel mensen aan ‘t roepen … maar ik keek naar niemand, ik spurtte de straat over. Ik had nog nooit een gebouw beklommen, het kwam niet in me op dat ik mijn eigen leven riskeerde, ik dacht alleen maar aan het kind, ik wilde het redden.

Sommige omstaanders filmden de scene met hun mobieltjes. Een aantal amateurvideo's verscheen online, de eerste kreeg meteen  547.000 views, 739 commentaren en 3.600 likes. Die video werd later verwijderd omwille van eigendomsrechten, verschillende mensen beweerden immers dat zij het gefilmd hadden. De video hieronder is echter nog steeds online:

De vader had het kind alleen thuis gelaten om boodschappen te doen, maar op de terugweg werd hij opgehouden. De volgende dag moest hij voor de rechter verschijnen.

De Franse president Emmanuel Macron ontving Gassama op het Elysée, waar hij een getuigschrift en een medaille kreeg voor zijn heldhaftig optreden. Bovendien beloofde de president zijn onmiddellijke regularisatie en kreeg hij een job bij de Parijse brandweer. Macron zette hem ook aan te starten met een naturalisatiedossier .

Het verhaal haalde de voorpagina's in Franse en buitenlandse media en blijft druk besproken op sociale netwerksites. De tv- en radiosite France Info updatet geregeld een reeks artikels over de verschillende facetten van de heldendaad.

De hashtag #MamoudouGassama werd populair op Twitter op 28 mei, en verzamelde veel beschouwingen over de complexiteit en de simplificaties van de problemen van asielzoekers en “economische migranten” in Frankrijk.

‘Ik ben blij voor #Mamoudou Gassama maar ik huil voor mijn land’

Ondanks het vredesverdrag van 2015 blijft het Malinese conflict in de noordelijke regio het land beroeren. Politieke onrust en de versterkte aanwezigheid van islamistische gewapende groepen zijn de voornaamste oorzaken van het geweld en de alomtegenwoordige instabiliteit.

En dus blijven mensen als Gassama Mali ontvluchten in de hoop een betere toekomst voor hun families te vinden.

De eerste reacties op het nieuws in Gassama's thuisland waren gelukwensen voor de Malinese “Spiderman”:

#Mali??: De hoogste eer voor Mamoudou Gassama, de Spiderman van ?? #Paris

?.@julienlebot@AmbaMaliFrance#France#MamoudouGassama#kunafonipic.twitter.com/EbJDLPq2b6

— kunafoni.com (@ikunafoni) 31 mei 2018

Een mengeling van trots en verdriet voor al het verloren talent van Afrika:

Ik ben gelukkig voor #Mamoudou Gassama maar ik ween voor mijn continent. Hoeveel helden heb je al niet verloren, hoeveel wanhopigen die je de rug toekeerden? Hoeveel talent dat we niet koesterden is gevlucht en omgekomen op zee? Hoeveel sterke en briljante geesten hebben we aan andere naties geschonken?

— Dr Djamila Ferdjani (@DjamilaF) 28 mei 2018

Verontwaardiging gericht tegen Afrikaanse leiders bleef niet achterwege:

De Malinese ambassadeur in Frankrijk ontvangt Mamoudoe Gassama op het consulaat: “Van harte gefeliciteerd, u bent de trots van Mali.” Afrikaanse leiders kennen geen schaamte!!! Hij kan net zo goed zeggen dat het dankzij hem is dat je hier in Frankrijk bent beland …

#MamoudouGassamapic.twitter.com/2yYw2t1sSV

— Mrs M (@MrsScotty_M) 28 mei 2018

‘Kunnen wij ons een Frankrijk inbeelden waar een migrant geen kind hoeft te redden om met respect te worden behandeld?

Ongeveer 1000 asielzoekers en migranten slapen in de straten van Parijs, vooral in het noordoosten van de stad en in de wijk Seine-Saint-Denis. Hun situatie is aanzienlijk moeilijker geworden sinds de vernietiging van de kampen midden augustus, toen meer dan 2700 mensen in de omgeving van Porte de la Chapelle verbleven. Vanaf toen werden ze voortdurend verplaatst en ‘s nachts lastiggevallen door de plaatselijke instanties.

Op 23 april keurde het Franse parlement de eerste lezing van een controversieel wetsontwerp aangaande asiel en immigratie goed. Hierdoor zou de asielprocedure strenger worden en zouden mannen en vrouwen wier vluchtelingenstatuut geweigerd werd vlugger worden uitgewezen.

De reacties op Gassama's heldendaad verduidelijken deze context. In een Franstalige video stelde Le Monde Afrique de vraag : “Mamoudou Gassama, een Malinese held voor hoeveel illegale migranten?”

Sommigen benadrukken de slechte behandeling die migranten en hun helpers krijgen:

Kan men zich voorstellen dat Frankrijk het land wordt waar

✅ een migrant geen kind hoeft te redden om met respect behandeld te worden?

✅ iemand die een migrant redt uit de Middellandse zee, op de col de l'Echelle of elders niet als een delinquent wordt beschouwd?pic.twitter.com/nAScJmnbuS

— Maxime Combes (@MaximCombes) 29 mei 2018

Anderen opperen dat de autoriteiten dit voorval gebruiken om zichzelf in een goed daglicht te stellen:

Knappe PR stunt: @EmmanuelMacron ontvangt #MamoudouGassama de heldhaftige migrant. Op datzelfde moment spoort zijn politiemacht Gassama's onfortuinlijke broeders op en intimideert ze iedereen die hulp wil bieden. Een sinistere en immorele komedie van macht zonder principes.

— Esther Benbassa (@EstherBenbassa) 28 mei 2018

Buiten Frankrijk vergeleek een Nederlandse karikaturist een “goede” en een “slechte” migrant:

Goede of slechte migrant? Met deze tekening wil de cartoonist de Europese hypocrisie blootleggen.

@Royaards https://t.co/0ElJ0dfb5v pic.twitter.com/s9QbDJB1Vl

— Le HuffPost (@LeHuffPost) 30 mei 2018

Het anti-migratiekamp verzamelde complottheorieën voornamelijk onder de hashtag #mamoudoufake. Ze werden echter zeer vlug ontkracht. Sommige suggereerden dat de jonge Malinees zich beter in het leger zou melden om tegen de jihadisten te vechten, andere uiterst-rechtse figuren of gewone burgers uitten hun teleurstelling over waartoe dit incident geleid heeft.

Selectieve empathie met migranten

Wat als de media-aandacht wegebt?

Gassama is niet de eerste die in Frankrijk geregulariseerd wordt wegens onbaatzuchtige dapperheid. Mohssen Oukassi  was een illegale Tunesiër die geregulariseerd werd in 2014 nadat hij verschillende mensen uit een brand redde. Helaas is zijn naturalisatieproces stilgevallen, staat hij alleen met de gezondheidsproblemen opgelopen tijdens de brand en is hij werkloos.

De satirische site Le Gorafi vatte de huidige situatie als volgt samen:

Nieuwsflits: De minister van Binnenlandse Zaken herinnert er ons aan dat de periode voor empathie met illegalen vandaag ten einde loopt, stipt om 12 uur. — Le Gorafi (@le_gorafi) 29 mei, 2018

De site publiceerde ook onderstaand ironisch commentaar naar aanleiding van de controverse over “misdaden van solidariteit”. Als gevolg van deze wet werden tal van burgers geïntimideerd omdat ze migranten bijstonden:

Coupable d’avoir régularisé le sans-papiers Mamoudou Gassama, le président de la République a été mis en examen pour délit de solidarité.
« La loi c’est la loi. Aider un sans-papiers en France est un délit. Qu’on soit président ou pas. M. Macron doit assumer la gravité de ses actes. Que les Français soient rassurés, ce hors-la-loi est désormais entre les mains de la police » nous déclare solennellement le ministre de l’intérieur, Gérard Collomb.

De Franse president wordt in staat van beschuldiging gesteld voor het regulariseren van de illegale Mamoudou Gassama. Het gaat om een misdaad van solidariteit. “De wet is de wet. Hulp bieden aan een illegaal in Frankrijk is een misdaad, of je nu president bent of niet. Meneer Macron moet de verantwoordelijkheid voor zijn daden opnemen. De Fransen kunnen gerust zijn, deze onwettige zaak is in de veilige handen van de politie”, aldus Gérard Collomb, minister van Binnenlandse zaken.

Lees ook over dit onderwerp:  From zero to superhero.

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.