Screenshot van de YouTube video met de oproep van familieleden, gepubliceerd door Proseverouralsk online media

Uit angst voor repressieve wetgeving in een klimaat van zelfcensuur, publiceren de Russische media bijna nooit persoonlijke getuigenissen die kritiek op de autoriteiten zouden kunnen bevatten. Maar twee kleine regionale online bronnen in de Oeral-regio hadden eind oktober 2022 de moed om oproepen van familieleden van dienstplichtige soldaten te publiceren.

Dienstplichtige soldaten en hun familieleden maken soms gebruik van sociale media nadat ze zich hebben georganiseerd en over de nodige technische kennis beschikken. Maar in dit geval konden de geliefden van de soldaten hun ervaringen met behulp van ervaren journalisten laten optekenen. Veel journalisten werken bij dezelfde media die op 2 maart, kort na de Russische invasie in Oekraïne, klaarblijkelijk anti-oorlogsleuzen op de voorpagina van hun kranten publiceerden, waarvoor ze een boete kregen van RUB 1.5 miljoen (ongeveer EUR 23.000).

Heel belangrijk is dat de families aandacht vragen van maatschappelijke instellingen en het regionale bestuur, in tegenstellling tot het leger of president Vladimir Poetin, omdat ze “al overal tot actie hebben opgeroepen”, maar nergens duidelijk antwoord op hebben gekregen.

Vrouwen en moeders uit twee kleine steden in de Oeral, Serov en Severouralsk, zochten contact met de media, in de hoop het publiek bewust te maken van de omstandigheden waarmee de onlangs opgeroepen soldaten op het slagveld in de door Rusland bezette gebieden in Oekraïne, zoals de regio Luhansk, worden geconfronteerd.

In een YouTube video vertelt de moeder van een soldaat:

Gisteren belde mijn zoon. Ze werden zonder enige opdracht achtergelaten, vrijwel zonder wapens, koud en allemaal ziek. Het Russische checkpoint laat ze niet door zodat ze het slagveld niet kunnen ontvluchten. Ze worden als vrijwilligers behandeld, hoewel ze dat niet zijn. Ook zijn er geen bevelvoerende officieren. Vandaag kregen ze een oproep om weer te gaan vechten. Ze weigerden omdat ze totaal ongetraind waren. Ik begrijp dat het oorlog is, maar wat de autoriteiten op tv verkondigen is niet de realiteit waar de gemobiliseerde soldaten mee worden geconfronteerd. Ze liggen nu al weken constant onder mortiervuur.

Iemand anders vertelde ook:

De commandanten gaven hun het bevel: jullie moeten je naar de SVO-zone begeven (dit is een zogenaamde “speciale militaire operatie”, aangezien het in  Rusland verboden is om de de bezetting “oorlog” te noemen). Wanneer ze weigeren dreigen de commandanten hen onmiddellijk met het begaan van een strafbaar feit.

De vader van een soldaat was ook bezorgd om het welzijn van de troepen:

Ze hebben geen eten en maar 1,5 liter water voor twee personen gedurende twee dagen.

Oksana uit Serov huilend:

Vandaag belde mijn man en vertelde dat ze naar het slagveld waren gestuurd […] Ze werden daar met 90 mensen s’ nachts gedropt en als honden op een of andere berg achtergelaten […]; slechts 40 mensen kwamen terug.

De bijeenkomst werd georganiseerd met hulp van het Comité van Moeders van Soldaten. Deze niet-gouvernementele organisatie is de laatste tijd erg actief op federaal niveau, maar ze lijkt in de Russische regio meer aanwezig.

De noodkreet om hulp door de families was erg moedig, gezien de goedkeuring door Rusland van opeenvolgende repressieve wetgeving over “nepinformatie” over de oorlog. Hun stem laten horen blijkt voor hen de enige manier om te proberen hun zonen, mannen en broers, die door Poetin zijn ingelijfd “zonder dat ze snel verdwenen of zich verstopten en met slechts enkele uren tijd om in te pakken“, te redden.

De Russische militaire dienstplicht werd op 21 september ingevoerd en eindigde volgens regeringsfunctionarissen in november. Maar omdat er geen decreet was ondertekend, kan het proces misschien toch op elk moment worden voortgezet. Om de dienstplicht te ontlopen zijn intussen honderdduizenden mannen tussen september en oktober 2022 Rusland ontvlucht.