Afbeelding met dank aan Oiwan Lam

Op 19 juli dreigde China met “krachtige maatregelen” en “ernstige gevolgen” voor de VS nadat de Financial Times berichtte over het geplande bezoek van woordvoerder Nancy Pelosi aan Taiwan in augustus. De laatste keer dat een dergelijk bezoek plaatsvond was in 1997. Op sociale media ontstond een wereldwijd verhit debat om te bepalen of Pelosi inderdaad het eiland zou bezoeken of niet, gezien het feit dat de Amerikaanse president Joe Biden opmerkte dat het Amerikaanse leger haar plan niet steunde.

Op bezoek of niet: een politiek dilemma

Derek J. Grossman, een senior defensieanalist bij de RAND Corporation, stelt dat het plan voor het bezoek alle partijen in een moeilijke situatie heeft gebracht:

Pelosi’s Taiwan visit puts all sides in tough spots. China would have to react or lose credibility. Taiwan would disrespect US if it rejected visit or risk PRC retaliation if it happens. US looks escalatory if visit proceeds, but would appear to be caving to PRC demands if not.😩

— Derek J. Grossman (@DerekJGrossman) July 22, 2022

Peolosi's bezoek aan Taiwan brengt alle partijen in een lastig parket. Als China niet reageert, verliest het zijn geloofwaardigheid. Taiwan zou de VS niet respecteren als het bezoek afgewezen zou worden, of zou vergeldingsmaatregelen van de VRC riskeren als het bezoek toch doorgaat. VS lijkt te willen escaleren als het bezoek plaatsvindt, maar lijkt toe te geven aan PRC-eisen als dat niet gebeurt.😩

— Derek J. Grossman (@DerekJGrossman) 22 juli 2022

Hoewel sommigen adviseerden China niet te provoceren, krijgt Pelosi's reis naar Taiwan veel steun van het Amerikaanse congres. De Amerikaanse journalist Michael Tracey belichtte de binnenlandse politiek in het spel:

Would it surprise you to learn that Nancy Pelosi got a round of applause at a meeting of the Trump-backed America First Policy Institute? Because that’s exactly what just happened, when Newt Gingrich declared support for her upcoming trip to Taiwan. “I commend Nancy,” said Newt pic.twitter.com/FJ1Xh8H0PK

— Michael Tracey (@mtracey) July 25, 2022

Zou het u verbazen als Nancy Pelosi een applaus zou krijgen op een bijeenkomst van het door Trump gesteunde America First Policy Institute? Want dat is precies wat er zojuist gebeurde, toen Newt Gingrich zijn steun uitsprak voor haar aanstaande reis naar Taiwan. “Ik beveel Nancy aan,” zei Newt pic.twitter.com/FJ1Xh8H0PK

- Michael Tracey (@mtracey) 25 juli 2022

De voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo maakte van de gelegenheid gebruik om een gezamenlijk bezoek met Pelosi voor te stellen:

.@SpeakerPelosi. Nancy, I'll go with you. I'm banned in China, but not freedom-loving Taiwan. See you there!

— Mike Pompeo (@mikepompeo) July 24, 2022

@SpeakerPelosi. Nancy, ik ga met je mee. Ik ben verbannen in China, maar niet in het vrijheidslievende Taiwan. Ik zie je daar!

- Mike Pompeo (@mikepompeo) 24 juli 2022

Pelosi zou oorspronkelijk in april een bezoek brengen aan Taipei tijdens haar bezoek aan Azië. Maar haar reis werd uitgesteld nadat ze positief testte op COVID-19.

Ukraine-scenario en Taiwan

Het nieuws over haar aanstaande bezoek aan Taiwan dook op tijdens het bezoek van Nicola Beer, vicevoorzitter van het Europees Parlement, aan Taiwan. Dat is een diplomatiek gebaar als reactie op het militaire dreigement van China om “Taiwan met geweld te verenigen”, te midden van de Russische invasie in Oekraïne:

#Europe must support #Taiwan‘s democracy, senior EU lawmaker Nicola Beer said on Tuesday at the start of a trip to the island, citing both Russia's invasion of Ukraine and China's crackdown in Hong Kong. @AFPhttps://t.co/cN5JF7ySwL

— Amber Wang (@ambermywang) July 19, 2022

#Europa moet de democratie in #Taiwan steunen, zei senior-EU-wetgever Nicola Beer dinsdag bij het begin van een reis naar het eiland, waarbij hij zowel de invasie van Rusland in Oekraïne als het harde optreden van China in Hongkong aanhaalde. @AFPhttps://t.co/cN5JF7ySwL

- Amber Wang (@ambermywang) 19 juli 2022

Het Taiwanese ministerie van Buitenlandse Zaken beschreef het bezoek als het eerste officiële bezoek van een hooggeplaatst lid van het wetgevend orgaan van de EU. Tijdens zijn ontmoeting met de Taiwanese president Tsai Ing-wen benadrukte Nicola Beer: “Alleen het Taiwanese volk kan over de Taiwanese toekomst beslissen.”

China bestempelde het bezoek en de opmerking van Beer als een schending van het Eén-China-beleid.

Na de nederlaag in de Chinese burgeroorlog (1927-1949) vluchtte de Kuomintang, de regeringspartij van de Republiek China (ROC), naar Taiwan, en de Communistische Partij van China (CPC) richtte  op het vasteland de Volksrepubliek China (VRC) op. In 1971 werd de zetel van de ROC in de Verenigde Naties vervangen door de VRC en werd Taiwan de facto een autonome staat zonder officiële diplomatieke erkenning op grond van het “één-China-principe“.

Sinds Tsai Ing-wen, de toenmalige kandidate van de pro-Taiwan onafhankelijke Democratic Progressive Party (DPP), in 2015 de presidentsverkiezingen won, namen de  spanningen tussen China en Taiwan toe. Velen geloven dat het een kwestie van tijd is voordat China zich met militair geweld met Taiwan zal “verenigen”, aangezien online nationalisten het idee promoten en de Chinese president Xi Jinping de hereniging met Taiwan als een belangrijk onderdeel ziet van zijn routekaart voor de verjonging van China.

Defensieoefeningen in Taiwan bij militaire dreiging

Vergeleken met het bezoek van Beer is Pelosi's stap meer symbolisch en op hoger niveau. Als de reis naar Taiwan doorgaat, zou dit het eerste bezoek zijn van een voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden in 25 jaar.

Zoals verwacht, dreigde Peking met “krachtige maatregelen” en “enorme gevolgen” als het bezoek zou doorgaan. Hu Xijin, een prominente nationalistische commentator van de door de staat gecontroleerde Global Times, suggereerde dat de reis tot militaire actie zou kunnen leiden:

If she really dares to visit Taiwan, it will be a major serious incident. She will be the enemy that divides China. She will experience a risky visit. She will also bear historical responsibility for possibly triggering a military conflict in the Taiwan Strait. pic.twitter.com/pNXIRvtX0W

— Hu Xijin 胡锡进 (@HuXijin_GT) July 19, 2022

Als ze Taiwan echt durft te bezoeken, wordt dit een heel ernstig incident. Ze zal beschouwd worden als de vijand die China verdeelt. Het wordt een riskant bezoek. Ze zal ook historische verantwoordelijkheid dragen voor het mogelijk uitlokken van een militair conflict in de Straat van Taiwan. pic.twitter.com/pNXIRvtX0W

— Hu Xijin 胡锡进 (@HuXijin_GT) 19 juli 2022 

De strijdlustige nationalistische retoriek vond veel weerklank op Weibo. Veel Chinese netizens dagen Pelosi uit om haar reis te maken, en vragen om militair machtsvertoon van de Chinese regering.

Een aantal analisten verwachten dat Xi Jinping drastische maatregelen zal nemen, nu hij opkomt voor een ongekende derde termijn in het komende 20ste Nationaal Congres van de Communistische Partij van China. Xi Jinping's populariteit brokkelde af door de COVID-19 pandemie en het zero-COVID-beleid dat hij voerde, heeft de economie van het land ondermijnd. De trip van Nancy Pelosi kan zijn gezag als nationalistisch leider nog meer op de proef stellen.

Toch nemen veel Taiwanezen het dreigement van Peking niet serieus omdat ze al jaren leven met de dreigementen van Peking. Op het meest populaire forum, PTT, staan spottende commentaren over Joe Biden's “not a good idea” opmerking.

Ook Brian Hioe, de blogger van News Bloom Mag, beschouwt een militaire aanval van China als “onrealistisch”:

Like seriously? He said,“Well, I think that the military thinks it’s not a good idea right now. But I don’t know what the status of it is.”

It gives too much credence to the unrealistic notion that China would attack Taiwan in an imminent timeframe–including over a Pelosi visit

— Brian Hioe 丘琦欣 (@brianhioe) July 21, 2022

Serieus? Hij zei, “Nou, ik denk dat het leger denkt dat het geen goed idee is op dit moment. Maar ik weet niet wat de status ervan is.”
Dit hecht te veel geloof aan de onrealistische gedachte dat China Taiwan zou aanvallen in een nabije toekomst – ook vanwege een bezoek van Pelosi

— Brian Hioe 丘琦欣 (@brianhioe) 21 juli 2022

De Taiwanese regering heeft steun betuigd voor Pelosi's bezoek en heeft deze week defensie-oefeningen gehouden om weerstand te bieden aan de druk van China:

Taiwan is holding its largest annual defense drill this week to boost combat preparedness amid a growing military threat from China.

In Taipei, air sirens just went off and residents are required to shelter in place. pic.twitter.com/7onKRPeJ5C

— Eric Cheung (@EricCheungwc) July 25, 2022

Taiwan houdt deze week zijn grootste jaarlijkse defensieoefening om zich voor te bereiden op de strijd tegen de groeiende militaire dreiging van China.

In Taipei zijn zojuist de luchtsirenes afgegaan en moeten de inwoners ter plaatse schuilen. pic.twitter.com/7onKRPeJ5C

- Eric Cheung (@EricCheungwc) 25 juli 2022

2nd day of #HanKuang38th #ROCNavy and #ROCAF worked together on joint operations to counter mines, fleet air defense, joint antisubmarine warfare, and counter-air operation.
The drills are meant to find where to improve so #ROCArmedForces has the capacity to #ProtectOurCountry. pic.twitter.com/ZI1thpa73i

— 國防部 Ministry of National Defense, R.O.C. 🇹🇼 (@MoNDefense) July 26, 2022

2de dag van #HanKuang38th. #ROCNavy en #ROCAF werkten samen aan mijnbestrijdingsoperaties, vloot-luchtverdediging, gezamelijke onderzeebootbestrijding en luchtafweeroperaties.
De oefeningen zijn bedoeld om te kijken waar het beter kan, zodat #ROCArmedForces de capaciteit heeft om #ProtectOurCountry. pic.twitter.com/ZI1thpa73i

— 國防部 Ministry of National Defense, R.O.C. 🇹🇼 (@MoNDefense) 26 juli 2022

Aangezien later deze week een virtuele topontmoeting tussen Joe Biden en de Chinese president Xi Jinping gepland is, anticiperen sommigen op een last-minute wijziging van Pelosi's plannen.