“Gongle,” door Badiucao, is een woordspeling op de poging van Google om China weer binnen te komen met een gecensureerde zoekmachine. Toestemming voor gebruik.

Politiek cartoonist Badiucao lastte zijn eerste solo-expositie in Hong Kong gedwongen af na bedreigingen door de centrale Chinese overheid.

De expositie zou worden geopend op 3 november als voornaamste gebeurtenis tijdens Hong Kongs ‘Week van de Vrije Expressie’. Op 2 november  kondigden de organisatoren aan dat het evenement werd afgelast:

We are sorry to announce that the exhibition “Gongle,” by Chinese artist Badiucao, has been cancelled due to safety concerns.

The decision follows threats made by the Chinese authorities relating to the artist. Whilst the organisers value freedom of expression, the safety of our partners remains a major concern.

“Het spijt ons te moeten meedelen dat de expositie ‘Gongle’ door de Chinese kunstenaar Badiucao om veiligheidsredenen is afgelast.
Dit besluit is het gevolg van bedreigingen aan het adres van de kunstenaar door de Chinese autoriteiten. Hoewel de organisatoren de vrijheid van expressie hoog in het vaandel hebben staan, blijft de veiligheid van onze partners het belangrijkste.

Badiucao heeft naam gemaakt op Twitter met politieke cartoons die de censuur en dictatuur in China tarten. Het werk van de Chinees-Australische kunstenaar werd geplaatst in de kranten The New York Times en The Guardian.

Het evenement werd beschouwd als een test om te zien in hoeverre in Hong Kong sprake is van vrijheid van meningsuiting. Hong Kong kent meer vrijheden dan het vasteland China, op grond van een principe dat bekend staat als  Eén land, twee systemen. In de afgelopen jaren heeft Beijing zijn invloed in Hong Kong krachtiger doen gelden. Degenen die steun betuigen aan het krijgen van democratische rechten, zoals eerlijk algemeen stemrecht of onvoorwaardelijke onafhankelijkheid, kregen te maken met zware onderdrukking.

De organisatoren hebben niets gemeld over de aard van de bedreigingen aan het adres van de kunstenaar. Badiucao is online uitgesproken openhartig, maar hij heeft sinds 1 november zijn Twitteraccount niet meer geüpdatet.

Badiucao zou niet naar Hong Kong reizen, maar zou deelnemen aan een paneldiscussie via een videoverbinding met de in Hong Kong woonachtige pro-democratische activist Joshua Wong, de kunstenaars Sampson Wong en Oscar Ho, en de Russische punk-rock protesteerders Olga Kuracheva en Veronika Nikulshina, beide lid van de band Pussy Riot.

Hoewel de expositie werd afgelast, besloten de panelleden door te gaan en in een kleine studio een discussie te voeren over kunst en vrijheid van expressie. De gebeurtenis was live te volgen via Facebook.

Cedric Alviani, Olga Kuracheva, Veronika Nikulshina en Joshua Wong. Foto van Hong Kong Free Press. Toestemming voor gebruik.

De Chinese niet-commerciële ‘Stand News’ deed verslag van de discussie waarin Sampson Wong zijn zorgen uitte over de veiligheid van Badiucao. Hij verklaarde dat hij sinds 2 november probeert contact te krijgen met de kunstenaar, maar dat deze niet bereikbaar is. Wong zag de expositie als een test voor de vrijheid van expressie in Hong Kong. Hij was teleurgesteld dat niet meer mensen zich hadden uitgesproken tegen de bedreigingen uit Beijing.

Oscar Ho, een plaatselijke kunstcriticus en wetenschapper, was geschokt door de afgelasting. Hij betoogde dat het onduidelijk is hoe Beijing in Hong Kong censureert. Men verwacht in het algemeen dat inwoners van Hong Kong ‘moeten weten’ waar de grens ligt, maar het is relatief onduidelijk wat wel en niet is toegestaan. Hij sprak de wens uit dat mensen creatiever gaan worden in de strijd tegen censuur.

Joshua Wong wil meer uitwisseling met de internationale burgergemeenschap in de hoop dat internationale netwerken lokale groepen kunnen helpen om te strijden voor democratie en vrijheid.

Een lid van Pussy Riot, Olga Kuracheva, benadrukte het belang van steun van de bevolking en solidariteit voor mensen zoals Badiucao:

We are very sorry to know that things are getting worse here. I think it is very important to be here now just to express our solidarity… I would advise people not to be afraid, because one voice is not so much…but voices of solidarity should sound loud. (Quote from Hong Kong Free Press’ report)

“We vinden het heel erg dat de situatie hier verslechtert. Ik vind het heel belangrijk om nu hier te zijn om onze solidariteit te betuigen…. Ik raad mensen aan niet bang te zijn, want één stem stelt niet veel voor…maar de stem van de solidariteit moet luid klinken (Citaat uit het verslag in de ‘Hong Kong Free Press’

Kuracheva en Nikulshina behoren tot de vier leden van Pussy Riot die 15 dagen in de gevangenis belandden na protesten tegen de Russische leider Vladimir Poetin tijdens de finale van de Wereldbekerwedstrijd voetbal in Moskou in juli 2018. Ze meldden dat bedreigingen aan het adres van exposities en politieke kunstevenementen ‘aan de orde van de dag’ zijn in Rusland.

Cedric Alviani van ‘Reporters Without Borders’ wees erop dat Hong Kong op de ranglijst over persvrijheid, de ‘Press freedom index’  van RSF, is teruggevallen van plaats 18 in 2002 naar plaats 70 in 2018. Hij vindt dat het werk van kunstenaars die worden bedreigd het beste overal kan worden verspreid waar dat mogelijk is om hen zo te steunen.