De uniekheid en schitterende culturele rijkdom van de Ixil-driehoek [en] maken het gebied tot een van de favoriete bestemmingen van mensen die door Guatemala reizen. De Driehoek bevindt zich ten noorden van de  Sierra de los Cuchumatanes [en]. Het ligt net onder het regenwoud van Peten en wordt gevormd door drie kleine stadjes, Santa María Nebaj, San Juan Cotzal en San Gaspar Chajul, en de omringende dorpjes.

Bergen, Ixil-driehoek door Renata Avila

In zijn reisblog [en] beschrijft Jay Nichvolodov zijn ervaringen in Santa María Nebaj:

Nebaj is een echt een verbazingwekkende plaats. Het ligt genesteld tussen bergen. Echt, ik weet niet of ik het kan beschrijven, het is net alsof de stad middenin een door de bergen beschermd kommetje ligt. De mist rolt over de levendig groene heuvels en bedekt alles rond Nebaj. Het is cultureel gezien ook een ongewone plaats (zoals de meeste plaatsen in Guatemala), omdat de vrouwen (of in ieder geval veel van hen) een kledingtraditie in stand houden waarbij een vreemd pomponlint door hun haar gevlochten zit. De kleuren zijn ook anders in Nebaj, met heel veel groentinten.

Traditionele blouse, Chajul, foto gemaakt door Renata Avila

Om de vrouwen van Ixil beter te begrijpen, moeten we kijken naar hun traditionele kleding. Hun blouses vertellen over hun persoonlijke identiteit, hun erfgoed en hun overtuigingen. Linda reisde naar een van de dorpjes in de Ixil-driehoek, Chajul, en ze werd met name door de kleding geraakt [en]:

Je kunt je bijna niet voorstellen welke bergen met unieke huipils (blouses) met speciale rugbanden we op de markten zagen. Of de wevers die we ontmoetten en die ons uitnodigden bij hen thuis te komen en ons verse, zelfgemaakte tortilla's uit hun schaarse voorraad aanboden. Iedere gemeenschap had een eigen stijl en toch was iedere doek zo fris als de verbeeldingskracht van de wever ervan… Deze korte video is een momentopname van onze ervaringen in het dorpje Chajul.

Foto gemaakt door Amareto CR. Gebruikt onder Creative Commons-licentie: http://www.flickr.com/photos/amarethos/2489306689/

De Ixil-driehoek is het woongebied van de Alol o’tlayol, de gemeenschap van verhalenvertalers, die de hoeders zijn van de mythen en legenden van de regio. In het blog Guatezona staat een van hun verhalen [es]:

En Nebaj se cuenta que Tznxelal Almika -Corazón del Cielo- era muy cercano a los ixiles, pero éstos comenzaron a espiarlo. Debido a ello, dispuso castigarlos con una lluvia de fuego. A los sobrevivientes se les asignó la tarea de cuidar a los hombres y son conocidos como “Señores de los Cerros”.

Het dorpje Nebaj van Hacienda San Antonio [en] in Acul staat bekend om zijn speciale product: kaas. Blogger La Casa k-d1 vertelt het verhaal over Don Giuseppe Azzari [es] een Italiaanse kaasboer die in 1932 in de Ixil-driehoek aankwam en er zijn droom verwezenlijkte:

Azzari, un italiano quesero artesanal, vivió en la frontera con los Alpes Suisos, ahora las nuevas generaciones ofrecen a usted el delicioso queso artesanal que conserva la receta original. “Il Formaggio di Chancol” es un excelente producto único en Guatemala.

De Ixil-driehoek was een gebied dat bekend stond als broeinest van het gewapende conflict in Guatemala. De drie stadjes liggen in de noordelijk deel van het district Quiché waar, volgens de door de VN ondersteunde waarheidscommissie [en], meer dan 300 afzonderlijke slachtingen plaatsvonden tijdens de oorlog (kaart). Tegenwoordig vormen de ixiles een unieke gemeenschap van minder dan 70.000 inwoners [es].