Bhakta Bahadur Raskoti bestudeert orchideeën. Afbeelding via Bhakta Bahadur Raskoti. Gebruikt met toestemming.

Orchideeën, prachtige bloeiende planten, zijn een van de meest verhandelde bloemsoorten wereldwijd. In Nepal groeien meer dan 500 soorten wilde orchideeën. Maar sommige van deze zeldzame bloemen worden bedreigd, aangezien elk jaar  smokkelaars illegaal duizenden bloemen uit  het land laten verdwijnen. Terwijl veel orchideeënsoorten door illegale handel en niet-duurzame oogsten verdwijnen, zien natuurbeschermers en onderzoekers zoals Bhakta Bahadur Raskoti het als hun missie om de overblijvende orchideeën in Nepal te documenteren en te behouden.

Raskoti groeide op in een boerengezin in het afgelegen dorp Pokharathok in het Arghakhanchi District in het westen van Nepal. Tijdens zijn dagelijkse vier uur durende wandeling naar school en terug naar huis werd hij geobsedeerd door de prachtige orchideeën in het bos. Zijn kennismaking met de bloemen hebben hem wellicht geïnspireerd om te kiezen voor een carrière als orchideeënexpert en onderzoeker.

Toen hij zich inschreef voor de universiteit, werd Raskoti zich bewust van de ecologische betekenis van orchideeën en begon ze te documenteren. Als resultaat van zijn inspanningen heeft hij verschillende boeken geschreven, zoals”Orchids of Nepal,” “Medicinal Orchids of Nepal,” en “Himalayan Flowers of Nepal.” Ook heeft hij een dozijn nieuwe, onbekende orchideeënsoorten die oorspronkelijk in Nepal voorkomen, in kaart gebracht.

Sanjib Chaudhary van Global Voices raakte met Raskoti aan de praat over een Nepalese jongen die – onderweg naar school – in de ban raakte van orchideeën en vervolgens een internationaal befaamd orchideeënexpert en onderzoeker werd.

Global Voices (GV): Kun je ons iets vertellen over de nieuwe soorten orchideeën die je in Nepal hebt ontdekt?

Bulbophyllum raskotii (Basonym Sunipia nepalensis).Afbeelding Bhakta Bahadur Raskoti. Gebruikt met toestemming.

Bhakta Bahadur Raskoti (BBR): Tijdens twee decennia onderzoek en documentatie vond ik meer dan een dozijn orchideeënsoorten die nieuw zijn voor de wetenschap, ongeveer 100 nieuwe geregistreerde soorten voor Nepal en een nieuwe soort van het geslacht Impatiens.

De eerste soorten nieuwe orchideeën kwam ik in 2009 tegen in Daman in Centraal-Nepal en sindsdien ging ik door met het verzamelen en documenteren van orchideeën in heel Nepal. De nieuwe soorten, waaronder de Impatiens, heb ik overgedragen aan Nirmal Purja, de beroemde bergbeklimmer die in recordtijd 14 van de hoogste toppen ter wereld beklom, terwijl hij opriep tot klimaatactie.

 

GV: Hoe raakte je geïnteresseerd in het documenteren van orchideeën? 

BBR: Orchideeën hebben mij altijd gefascineerd. Onderweg naar school in mijn afgelegen dorp was ik altijd op zoek naar orchideeën. Nadat ik ging studeren kwam ik meer te weten over orchideeën en hun betekenis. Het waren dezelfde orchideeën die ik vroeger op weg naar school in de jungle tegenkwam. Daarom ging ik terug naar dezelfde plek, maar ik zag dat de enorme aantallen orchideeën van toen door het kappen van bomen en begrazing waren uitgedund.

Omdat ik me op dat moment realiseerde dat het behoud van orchideeën belangrijk is, ging ik in Nepal op zoektocht om de plant te documenteren. Maar er was weinig literatuur over orchideeën uit Nepal. Daarom kocht ik een camera waarmee ik de orchideeën in heel Nepal vastlegde.

Tijdens de maoïstische opstand (ook bekend als de Nepalese burgeroorlog), werd het reizen bemoeilijkt en dus ook het documenteren van orchideeën, door de dreiging van de veiligheidstroepen en het maoïstische leger. Maar ik ging toch door met het documenteren van de plant.

Het boek ‘Orchids of Nepal’ is mijn favoriete naslagwerk, als resultaat van meer dan 10 jaar onderzoek over orchideeën. Het boek beschrijft de ecologie, fenologie, de staat van instandhouding en de oorzaak van bedreigingen van meer dan 300 soorten wilde orchideeën en haar variëteiten in Nepal. Ik ben ook co-auteur van ‘Medicinal Orchids of Nepal’ en ‘Himalayan Flowers of Nepal’.

Neottia chandrae uit Centraal-Nepal. Afbeelding door Bhakta Bahadur Raskoti. Gebruikt met toestemming.

GV: Wat motiveert je om te doen wat je doet?

BBR: Wanneer iets je enthousiasme heeft gewekt, ben je voor altijd gedreven en gemotiveerd. Het is ook een kwestie van zelfvoldoening: de krantenartikelen over mijn  ontdekkingen en de erkenning voeden mijn motivatie. In 2010 ontving ik ook de door het Wereld Natuur Fonds ingestelde Abraham Conservation Award voor mijn documentatie en onderzoek over orchideeën.

GV: Welke uitdagingen kom je tegen wat betreft het behoud van orchideeën in Nepal?

BBR: De belangrijkste uitdaging is de illegale handel die nog steeds bloeit. Maar, meer dan dat, speelt de vernietiging door bulldozers bij de aanleg van wegen zonder een fatsoenlijke planning. Dat is nog rampzaliger dan de illegale handel. Er is iets meer controle op de illegale handel dan vroeger.

GV: Waar zijn de belangrijkste vindplaatsen van orchideeën in Nepal?

BBR: De belangrijkste vindplaatsen  in Nepal zijn Panchase, Daman en Ilam. Heel veel verschillende soorten orchideeën in deze gebieden zijn alleen op kleine, begrensde plaatsen te vinden. Palpa is ook zo’ n vindplaats. Alleen hier al kan men binnen een loopafstand van een uur in een gemeenschappelijk orchideeënreservaat 100 orchideeënsoorten tegenkomen.

Habenaria sandiegoensis uit Oost-Nepal. Afbeelding Bhakta Bahadur Raskoti. Gebruikt met toestemmng.

GV: Orchideeën documenteer je al heel lang. Welke toekomst zie je voor orcchideeën in Nepal?

BBR: Orchideeën groeien in elk type klimaat en omgeving. De plant kan in barre omstandigheden overleven, is verweven met de Limbu-cultuur  en wordt gezien als  veelbelovend en belangrijk tijdens het huwelijk.

De belangstelling voor de orchidee was in het begin bijna nihil, maar men komt hier langzamerhand van terug. Maar toch wordt het belang van de orchidee nog steeds onderschat.

Het is betreurenswaardig te constateren  dat de handelaren in Nepal meer weten over orchideeën dan botanisten en wetenschappers.