In september 2018 kondigde Hery Rajaonarimampianina, de huidige president van Madagaskar, aan dat een tienjarig visserijakkoord was gesloten tussen het Malagassische Bureau voor Economische Ontwikkeling en de Bevordering van Ondernemingen, en het Chinese zakenconsortium Taihe Century Investments Developments Corporation.
Volgens bronnen in Madagaskar had de president nauwelijks advies [fr] van zijn achterban ingewonnen voordat hij het akkoord sloot. Ook de belangrijkste ontwikkelingspartners van het land, inclusief de Wereldbank en de Europese Unie, waren niet van het akkoord op de hoogte gebracht.
In een persbericht [fr] op de website van de president stond dat het tienjarig akkoord tot wel 2,7 miljard USD (ongeveer 2,4 miljard EUR) aan investeringen door het Chinese consortium zou opleveren. Hoe dit geld gebruikt gaat worden, is nog niet helemaal duidelijk, hoewel in het persbericht staat dat de middelen zullen worden besteed aan de opbouw van de visserij-infrastructuur en ondersteuning van visserijmanagement. Een deel van het geld gaat naar een bebossingsproject voor bamboe.
Het Chinese consortium zal in ruil daarvoor toestemming krijgen om met maximaal 330 schepen in de kustwateren van Madagaskar te vissen.
De Malagassiërs waren boos en bezorgd omdat het akkoord unilateraal door het kabinet van de president werd gesloten. Het ministerie van Visserij bevestigt dat het niet bij het akkoord was betrokken [fr] en dat het bang is dat de mariene hulpbronnen van het eiland uitgeput raken.
In Madagaskar is de visserijsector een bron van inkomsten en vaak het belangrijkste middel van bestaan voor de kustbevolking. Door dit visserijakkoord zouden het leven en de overlevingskansen van 250.000 Malagassiërs [en] in gevaar kunnen komen.
De inwoners van Madagaskar hebben een petitie gestart voor meer informatie over het akkoord en om de bescherming van de Malagassische marine hulpbronnen veilig te stellen. Sinds 28 oktober zijn er al meer dan 15.000 handtekeningen [fr] verzameld. Ook MiHARI [en], het lokale Madagassische netwerk voor beheer van zeegebieden, trekt aan de bel. Hermany Emoantra, de voorzitter van MiHARI, zegt in een interview: [en]
The livelihoods of Madagascar’s coastal communities will be seriously threatened if they must compete with the potential catch capacity of these fishing boats. We mustn’t forget that with the arrival of just six industrial fishing boats in the Toliara region this year, some communities are already struggling to make ends meet. So, imagine what could happen with (the projected) 330 boats — how will these people live, where will they go?
Translation
Het bestaan van de Malagassische kustplaatsen wordt ernstig bedreigd als ze moeten concurreren met de mogelijke vangstcapaciteit van deze vissersboten. We mogen niet vergeten dat sommige plaatsen in de regio Toliara dit jaar al moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen na de komst van slechts zes industriële vissersboten. Dus stel je eens voor wat er kan gebeuren als er (zoals voorgesteld) 330 schepen komen, hoe moeten deze mensen leven, waar moeten ze heen?
Het Initiatief voor Internationale Transparantie—Madagaskar heeft ook een persbericht gepubliceerd waarin de risico's worden benadrukt die het gevolg zijn van het gebrek aan transparantie [fr] van dit akkoord:
[Cet accord] représente en réalité une menace sans précédent sur notre environnement marin déjà fragile. L’accord a été signé en présence de M. Hery Rajaonarimampianina, sans concertation aucune avec les acteurs concernés, en ignorant les probables répercussions négatives à long terme pour l’environnement et la population malagasy. L’opacité entourant les conditions d’attribution de ce contrat est particulièrement inquiétante. Aucune garantie n’est offerte sur les supposées retombées économiques importantes de ce projet d’investissement. La seule certitude à ce jour est qu’il doit démarrer dès cette année. Les gains potentiels avancés par l’AMDP sont par ailleurs sujets à caution dans la mesure où, à notre connaissance, aucune étude d’impact économique ou environnemental n’a été faite.
[Dit akkoord] is in feite een ongekende bedreiging voor onze al kwetsbare marine omgeving. Het akkoord werd getekend in het bijzijn van de heer Hery Rajaonarimampianina, die niet met de betrokkenen heeft overlegd en niet heeft gekeken naar de waarschijnlijk negatieve lange termijneffecten voor het milieu en de bevolking van Madagaskar. Wij maken ons vooral zorgen over de ondoorzichtige voorwaarden rond de toekenning van dit contract. Er worden geen garanties gegeven voor de veronderstelde aanzienlijke economische voordelen van dit investeringsproject. Het enige wat we tot nu toe weten is dat het project dit jaar van start moet gaan. Omdat er voor zover wij weten geen onderzoek is gedaan naar de gevolgen voor de economie en het milieu, vragen we ons af wat de mogelijke voordelen zijn.
Dit visserijdispuut vond een paar weken vóór de presidentsverkiezingen (7 november) plaats.