Screenshot van een video door samoprasaj.mk over “gladiatorgevechten” tussen kinderen uit Skopje. Foto Institute for Communication Studies, met toestemming voor publicatie.

Een nieuwsblad uit Macedonië publiceerde onlangs een verhaal over het bestaan van publiekelijk georganiseerde “gladiatorgevechten” tussen minderjarigen in de hoofdstad Skopje: de inwoners zijn totaal verbijsterd.

Journalisten van het nieuwsblad SamoPrasaj.mk kwamen in het bezit van een video waarbij twee jongens op een kinderspeelplaats met elkaar een gevecht aangingen, onder luid gejuich van de – veelal volwassen – toegestroomde toeschouwers. Op de video staat ook een scheidsrechter.

Inwoners van Skopje die op de video worden geïnterviewd, vertellen dat deze gevechten aan de orde van de dag zijn, maar dat de deelnemers niet uit de buurt komen.

Een vervolgartikel door SamoPrasaj.mk onthulde ook dat de organisatie 20 denar (€ 0,32) entreegeld vraagt voor het bijwonen van de gevechten en 300 denar (€ 4,86) voor een video-opname.

Поголемиот син беше запознаен и знае дека вакви настани се случуваат. Не бил присутен, но ми кажа дека тоа е нешто „нормално за нивна возраст“. Јас бев премногу вознемирена кога го слушнав тоа и му објаснив дека тоа не е нормална реакција на деца да си ги одмеруваат силите. Син ми ми кажа дека се наплаќало за гледање, меѓу другото дека се наплаќало 300 денари ако сакаш да ја снимаш борбата со мобилен телефон.

Mijn oudste zoon vertelde dat hij afwist van deze incidenten. Hij heeft er nooit aan meegedaan, maar vond het “normaal voor zijn leeftijd”. Ik was totaal verbijsterd toen ik dit hoorde en vertelde hem dat het niet normaal is voor kinderen om aan dergelijke gevechten mee te doen. Mijn zoon vertelde ook dat voor het bijwonen en filmen van het gevecht met een mobiele telefoon, een entreegeld van 300 denar (€ 4,86) moest worden betaald.

Global Voices benaderde een aantal leerlingen uit groep 8 van een school, vlakbij de speelplaats waar een van de video's was opgenomen. Ze vertelden dat ze klasgenoten kenden die aan de gevechten hadden meegedaan en dat de organisatoren 50 denars (€ 0,81 ) entree voor een “standaard ticket” vroegen en 200 denar (€ 3,25 ) voor een “VIP”-plaats op de eerste rang van het “strijdperk”.

Verschillende lokale media meldden dat volwassen die de gevechten bijwoonden, gokten. 

Het is nog onduidelijk of de politie een onderzoek naar deze incidenten gaat instellen; de namen van de organisatoren zijn nog niet bekend. Als reactie op een vraag van het nieuwsblad Sloboden Pechat, verklaarde het ministerie van Binnenlandse Zaken dat de autoriteiten de nodige maatregelen hadden genomen, zoals het in kennis stellen van de openbare aanklager en een aanbeveling aan de politie om deze zaak tijdens haar colleges op de scholen in te brengen.   

Veel Macedoniërs zijn tot nu toe ontevreden over de officiële reactie van de autoriteiten.Toen de verslaggevers onderwijsminister Arbër Ademi om commentaar vroegen, vertelde hij alleen: “Omdat de gevechten buiten de schoolomgeving plaatsvinden, heeft het ministerie geen bevoegdheden om de daders aan te pakken.”

De speelplaatsen waar de video's werden opgenomen liggen in de gemeente Centar, vlakbij de scholen die onder het bevoegd gezag van de gemeente vallen. Toch beweert burgemeester Sasha Bogdanovikj dat de kinderen op de video's niet bij de gemeente staan ingeschreven.

Организирани борби на малолетници, што се наплаќаат за забава, и тоа во Капиштец? Ако тоа се случува во центар на Скопје, да очекуваме дека на други места се одгледуваат деца за борба? Луда Макседонија, жална и назадна

— Meri Batakoja (@mei_botata) 8 februari 2020

Georganiseerde gevechten door minderjarige kinderen in de vorm van betaald entertainment dat zich allemaal in de buurt van Kapishtec afspeelt? Als dit al plaatsvindt in het centrum van Skopje, moeten we er dan ook vanuit gaan dat kinderen op andere plaatsen tot deze gevechten worden aangezet? Kortom, te gek voor woorden, beschamend en niet meer bij de tijd.

De laatste jaren zijn er meer van dergelijke gevechten, waarbij kinderen zijn betrokken, op verschillende plaatsen wereldwijd gesignaleerd, zoals in Alberta, Canada, Saint Louis, Verenigde Staten, Preston, Groot-Brittannië en Moskou, Rusland. 

Volgens een UNICEF-rapport uit 2018 heeft de helft van de scholieren – ongeveer 150 miljoen - van 13 tot 15 jaar op en buiten de school, wereldwijd weleens peer-to-peer geëxperimenteerd met fysiek en verbaal geweld, zoals vechten en pesterijen. In een verklaring van de Macedonische mensenrechtenorganisatie Helsinki Committee werd de autoriteiten gevraagd om actie te ondernemen tegen kindervechtclubs: 42 procent van de leerlingen van 13 tot 15 jaar in Noord-Macedonië heeft aangegeven weleens peer-to peer met geweld te hebben geëxperimenteerd.

Andere rapporten hebben uitgewezen dat een hoog percentage slachtoffers (36 procent ) en daders (18 procent) van haatcriminaliteit in Noord-Macedonië minderjarig zijn. Etniciteit en politieke overtuiging zijn de belangrijkste onderliggende motieven voor haatcriminaliteit in 2018; bij groepen met een vluchtelingen- of een migrantenstatus, gelovigen en mensen met een beperking komen minder incidenten voor.