Boekomslag ‘Unveiling Choice’ van Maryam Lee

Religieuze autoriteiten stellen een onderzoek [en – alle links] in naar de Maleisische schrijfster, Maryam Lee, na de publicatie van haar boek waarin ze vertelt geen hidjab (hoofdbedekking moslima's) meer te dragen.

Maryam schreef op haar blog dat ze in oktober 2019 een dagvaarding kreeg van de Jabatan Agama Islam Selangor (JAIS) om mee te werken aan een onderzoek omtrent een mogelijke schending van sectie 10 van de Syariah Criminal Enactment (Selangor), waarin strafbaar wordt gesteld “elke persoon die door woorden die kunnen worden gehoord of gelezen of getekend, of door andere voorstellingsvormen die zichtbaar zijn of kunnen gezien worden in welke vorm dan ook: (a) de islam beledigt of in diskrediet brengt;”.

Als Maryam aangeklaagd en schuldig bevonden wordt riskeert ze een boete van RM 5000 (€ 1088) of 3 jaar gevangenisstraf of beide.

Maryam gelooft dat de aanklacht verband houdt met haar boek, Unveiling Choice (Ontsluiering, een keuze), gepubliceerd eerder dit jaar, waarin ze de idee te ‘ontsluieren’ verkent. De boekvoorstelling werd controversieel nadat het Departement voor Religieuze Aangelegenheden van de Eerste Minister een onderzoek naar het evenement had bevolen.

Een meerderheid van de bevolking in Maleisië heeft een moslimachtergrond en het land is bekend voor zijn gematigde islamvisie gegoten in wetten gebaseerd op principes van raciale en religieuze harmonie. De laatste jaren echter dringen sommige hardliners aan op een strikte naleving van de islamitische leer in het bestuur. De alsmaar krimpende ruimte voor godsdienstige expressie wordt ook weerspiegeld in de uitspraak van het Hoog Gerechtshof in augustus 2019, die de bevoegdheid erkent van het Sharia Hof om een fatwa uit te roepen over de ‘Zusters in Islam’, een vrouwengroep die opkomt voor gendergelijkheid.

Maryam roept op tot solidariteit nu ze voor een gerechtelijk onderzoek staat:

In situaties als deze is het belangrijk de regering eraan te herinneren dat vrijheid van meningsuiting geen misdaad is en vrijheid van godsdienst geen belediging van de islam, en dat de bescherming van deze vrijheden essentieel is om de mensenrechten voor iedereen te vrijwaren.

Signeersessie van Ontsluieren, een keuze. Bron: Facebook

Diverse vrouwengroepen, mensenrechtenactivisten, artiesten en geleerden hebben de oproep beantwoord met solidariteitsbetuigingen.

De Gezamenlijke Groep voor Gendergelijkheid, een alliantie van 13 vrouwenrechtenorganisaties in Maleisië, stelt dat Maryams boek vrouwenemancipatie bevordert:

Het boek promoot noch ontraadt lezers haar gedrag te zien als voorbeeld, maar onderzoekt de basisprincipes van de beslissing vanuit de ervaringen en het standpunt van één persoon.

Verhalen die de uiteenlopende situaties van vrouwen weerspiegelen zijn belangrijk, vermits ze bijdragen tot de diversiteit van ervaringen en discussies over de manier waarop vrouwen beïnvloed worden door sociale structuren en krachten.

De Maleisische Actie voor Gerechtigheid en Eenheid wijst erop dat het de JAIS is die de islam beledigt:

Het portretteert de islam als een religie van “macht” en niet van keuze. De islam is geen machtsreligie, en ook geen dwingende religie. Het is een religie van inzicht die verscheidenheid van denkwijzen toelaat, en dat is precies wat het tot de grote religie maakt die het is. Deze actie van de JAIS verlaagt en beledigt de diepste kern van wat islam is.

New Naratif, een onafhankelijke nieuwssite die Zuidoost-Azië bestrijkt, verdedigt Maryams recht op vrije meningsuiting:

Als een beweging die staat voor democratie, vrijheid van meningsuiting en vrijheid van onderzoek, gelooft New Naratif in de noodzaak ruimte te creëren voor belangrijke debatten, zelfs als die gevoelig of controversieel blijken te zijn.

De keuze om wel of niet een hidjab te dragen is een persoonlijke keuze, en het is belangrijk dat mensen de mogelijkheid krijgen hun verhaal te vertellen, hun ervaringen te delen, en gesprekken aan te gaan in goed vertrouwen, ongeacht hun uiteindelijke beslissingen.

Verschillende leiders van maatschappelijke organisaties ondertekenden een verklaring waarin ze hun bezorgdheid omtrent de aantijgingen tegen Maryam uitten:

Wij beschouwen dit als een beïnvloeding van de keuzes van vrouwen, van hun lichamelijke autonomie en in het bijzonder hun internationaal gegarandeerd recht op vrije meningsuiting. In een alsmaar restrictievere maatschappij worden vrouwen geconfronteerd met tal van uitdagingen en hebben ze weinig ruimte om beslissingen voor zichzelf te nemen.

Het recht op vrije meningsuiting en vrijheid van godsdienst omvat ook het recht onze persoonlijke visies te uiten en het recht keuzes te maken over ons eigen lichaam, en daar valt de beslissing onder om al dan niet een hidjab te dragen.

Tot slot, deze cartoon die de situatie van Maryam schetst:

Als moeder verontrust het mij dat de auteur, moslima Maryam Lee geviseerd wordt en ten onrechte beschuldigd van anti-islamgevoelens alleen maar omdat ze geschreven heeft over haar persoonlijke keuze geen hidjab te dragen. Hidjabvrij betekent niet anti-islam! Een hidjab die geen keuze is, is onderdrukking.