Het handmatig opruimen van uitwerpselen is illegaal in India, maar deze praktijken blijven bestaan. Deze vrouw in het district Moradabad in de staat Uttar Pradesh brengt afval van menselijke uitwerpselen weg. Foto met dank aan UNICEF India.

Ongeveer een miljard mensen, ofwel vijftien procent van de wereldbevolking, doet aan openbare ontlasting en een groot deel van die mensen woont in India. Deze zeer onhygiënische praktijken in India zijn voor een groot deel veroorzaakt door het discriminerende kastensysteem. Vanwege het gebrek aan goede riolering moesten de Dalits van de laagste kaste menselijke uitwerpselen handmatig opruimen. Hierdoor kregen zij de naam van ‘Onaanraakbaren’. Na tientallen jaren campagnes en verbetering van sanitaire voorzieningen werd in 2013 in India de Prohibition of Employment of Manual Scavengers and their Rehabilitation Act ingevoerd. Daarmee werd het strafbaar om mensen in dienst te nemen voor het handmatig oppakken, verwijderen of verplaatsen van menselijke uitwerpselen uit waterloze toiletten, open riolen of uit rioolbuizen.

Volgens een rapport uit 2015 van de Aziatische Human Rights Commission (een commissie voor mensenrechten) wordt er op het platteland in India nog steeds ontlasting met de hand opgeruimd. Dat heeft niet zozeer te maken met armoede als wel met de nog altijd bestaande discriminatie op grond van kaste.

Sanjay Kumar Chaudary schrijft op de website Countercurrents:

Onder de Dalits vormen de opruimers van menselijke uitwerpselen nog altijd de meest buitengesloten en uitgebuite groep. Zij worden gezien als de allerlaagste klasse in de hiërarchie van het Hindoeïstische kastensysteem en daardoor worden zij op allerlei manieren gediscrimineerd en sociaal buitengesloten door andere kasten en door overheidsambtenaren. Deze groep kan je bijna in alle Indiase steden vinden: ze vegen de straten en ruimen ontlasting op met de hand. De vrouwen uit deze groepen zijn de grootste slachtoffers; zij vormen meer dan tachtig procent van de opruimers van ontlasting. Behalve dat zij gestigmatiseerd worden, zijn ze ook nog onderbetaald. Verder zorgt hun werk voor allerlei gezondheidsklachten. Deze mensen worden blootgesteld aan de meest schadelijke vormen van virale en bacteriële infecties, die hun huid, ogen, ledematen, luchtwegen en darmen kunnen aantasten.

Een lokaal onderzoek door de internationale media en mensenrechtenorganisatie Video Volunteers wijst uit dat deze praktijken nog onverminderd doorgaan in de deelstaat Gujarat, waar men enige tijd geleden juist beweerde het handmatig verwijderen van ontlasting te hebben uitgebannen.

In de video hierboven van Video Volunteers zie je drie jonge schoonmakers van menselijke uitwerpselen in de straat Surendranagar in de stad Dhangadra in Gujarat die tot hun borst een riool ingaan zonder enige vorm van bescherming: geen handschoenen, geen gezichtsmaskers en geen apparatuur. Zij weten niet dat hun werkgever, de gemeente Dhangadra, wettelijk verplicht is om hen van een veiligheidsuitrusting te voorzien.

In het rapport van Video Volunteers staat:

Toen het visuele bewijs werd getoond aan Charuben Mori, het hoofd van de gemeente Dhangadra, weigerde ze hier kennis van te nemen en zei: “Illegale praktijken zoals het handmatig verwijderen van menselijke uitwerpselen keuren wij niet goed noch moedigen we aan.” Toen haar werd gevraagd waarom de schoonmakers geen veiligheidsuitrusting kregen, weigerde Mori verantwoordelijkheid te nemen en schoof zij de schuld in de schoenen van de aannemers.

“Dit zijn geen werknemers van ons dus wij weten niets over hun arbeidsomstandigheden. Zij worden ingehuurd door aannemers.” In de wet staat duidelijk dat mensen niet rechtstreeks of indirect (via een tijdelijk contract) kunnen worden ingehuurd om onbeschermd riolen schoon te maken.

Activisten hebben een petitie opgesteld waarin het bestuur van Gujarat wordt opgeroepen om de ambtenaren die hiervoor verantwoordelijk zijn te straffen.