Luchtfoto van de #19F menigte die zich heeft verzameld voor het Argentijnse parlementsgebouw. Foto: Dronera.

Duizenden mensen protesteerden 19 februari 2020 voor het Argentijnse Nationale Congres in de hoofdstad Buenos Aires met maar één gezamenlijk doel: het legaliseren van abortus.

De mars werd georganiseerd door de Nationale campagne voor het recht op legale, veilige en gratis abortus (Spaans: Campaña Nacional por el Derecho al Aborto Legal, Seguro y Gratuito) en was gericht op de acceptatie van een wetsvoorstel dat het vrijwillig onderbreken van zwangerschap toestaat.

Dit wetsvoorstel werd wel negen keer voorgesteld in het parlement, waarna het in 2018 bijna werd aangenomen [Spaans – alle links]. Na goedkeuring van de Kamer van Afgevaardigden keurde de Senaat, met een verschil van 7 stemmen, het voorstel uiteindelijk alsnog af. In de oppositie bevonden zich conservatieve senatoren van verschillende partijen.

In 2019 werd opnieuw een wetsvoorstel gepresenteerd, maar vervolgens niet besproken. Zo bleek dat de meeste kandidaten liever een controversieel onderwerp als abortus vermijden.

In 2020 gingen feministische groepen met nieuwe hoop de Argentijnse straten op, waar zij gebruik maakten van de slogan “het voorstel is in de straten!” om mensen op te roepen te protesteren.

Op 19 februari 2020 stond vooral de goedkeuring voor het negende wetsvoorstel dat ze zullen indienen centraal. Volgens het nationale wetboek van strafrecht wordt abortus momenteel als strafbaar beschouwd, behalve als de zwangerschap het gevolg is van een verkrachting of als het een risico vormt voor eigen leven.

Claims tegen genderongelijkheid, seksistisch geweld, femicide, homo- en transfobie werden aan het hoofdthema verbonden. Bovendien werd geëist een uitgebreid seksueel voorlichtingsprogramma op alle scholen in het land definitief en verplicht toe te passen. Een dergelijk programma is al van kracht, maar ondervindt in de praktijk veel obstakels (met name door de oppositie van conservatieve en fundamentalistische religieuze bewegingen).

Sprekers van de campagne en andere politieke en feministische bewegingen die het wetsvoorstel steunen, spraken op het podium voor het Plaza del Congreso in Buenos Aires. Drie leden van het Chileense collectief Las Tesis waren ook aanwezig. Zij presenteerden een bewerking van hun welbekende lied Een verkrachter op je pad met toespelingen op clandestiene abortus en meisjes die gedwongen worden moeder te worden.

Gedurende de week werd social media overgenomen met hashtags als #19F, #Pañuelazo (zakdoek) en #AbortoLegal2020

Internationale solidariteit

De groene zakdoek, zichtbaar in de bovenstaande video, beperkte zich niet tot Argentinië. In steden over de hele wereld vonden demonstraties plaats met dit symbool als een vorm steun:

Las mujeres en Colombia abortan, es una realidad, sin importar que sea o no legal.

Buscamos que lo hagan de manera segura, sin que pongan en riesgo su vida.

Educación sexual para decidir, anticonceptivos para no abortar y aborto legal para no morir! #AbortoLegal2020

— Katherine Miranda (@MirandaBogota) February 19, 2020

Vertaling: De vrouwen in Colombian aborteren, of het nu legaal of niet legaal is, dat is een waarheid. We zoeken een veilige manier, zonder dat ze iemands leven in gevaar brengen. Seksuele voorlichting om te beslissen, anticonceptie om niet te aborteren en legale abortus om niet dood te gaan!

Hace dos años surgió el #pañuelazo que dio inicio al debate legislativo en 2018 del aborto legal en Argentina.#19F por el Derecho al Aborto Legal, Seguro y Gratuito en toda América Latina.

"Aborto sí, aborto no, eso lo decido yo". 💚 pic.twitter.com/sFqulb8gZE

— Luchadoras (@LuchadorasMX) February 19, 2020

Vertaling: Twee jaar geleden ontstond de #zakdoek dat het begin aankondigde van een wetgevend debat in 2018 omtrent legale abortus in Argentinië. #19F voor het Recht op Legale, Veilige en Gratis Abortus en heel Latijns-Amerika. Wel abortus, niet abortus, dat beslis ik.

De nieuwe president is voorstander van abortus

In december 2019 werd met de inauguratie van de nieuwe president Alberto Fernández en vice-presidente Cristina Fernández de Kirchner van de coalitie Frente de Todos bevestigd dat het wetsvoorstel in 2020 zal worden besproken.

Fernández heeft zich openlijk uitgesproken voor de legalisering van abortus en kondigde, tijdens de opening van congresbijeenkomsten op 1 maart, aan dat de uitvoerende macht haar eigen project zou presenteren. Dit demonstreert het verschil met de vorige regering van Mauricio Macri (2015-2019). Hoewel deze president in 2018 als eerste het abortusdebat mogelijk maakte, staat hij bekend om zijn conservatieve karakter.

De parlementaire samenstelling is bijna dezelfde als twee jaar geleden, maar er wordt verwacht dat binnen de nieuwe politieke context meningen zullen veranderen. Daardoor zou de goedkeuring van het wetsvoorstel om abortus te legaliseren dit jaar mogelijk gemaakt kunnen worden. Volgens onderzoek is de meerderheid van de Argentijnen voor abortus.

De details en toekomstige stappen voor de behandeling van het wetsvoorstel zijn tot heden nog niet vrijgegeven. Argentijnse feministen blijven echter standhouden voor de campagne tot het recht op abortus wet is geworden.