Het project ‘Hoezo Indo’ gaat op zoek naar de identiteit van mensen met Indonesische-Europese afkomst. Foto Armando Ello. Toestemming voor publicatie.

Fotograaf Armando Ello is een van de twee miljoen Indo's in Nederland die is opgegroeid met weinig kennis over hun Indo-identiteit.

Een Indo is iemand met Indonesische en Europese, vooral Nederlandse, roots. In Nederland wonen bijna twee miljoen Indo's. Indonesië was van 1600 tot 1945 een Nederlandse kolonie (Nederlands-Indië). Behalve in Nederland wonen er ook Indo's in Australië, de Verenigde Staten en in andere landen.

Ello's moeder is een Indonesische en komt uit Kupang, West Tumor, en zijn vader is een Indo. In de zeventiger jaren emigreerden zijn ouders naar het noorden van Nederland, waar hij werd geboren en opgroeide.

Zijn grote belangstelling voor geschiedenis en fotografie inspireerde hem om op zoek te gaan naar de identiteit en het culturele erfgoed van de Indo, deze te promoten en te verspreiden. Dit, door het schrijven van een boek ‘Twijfelindo’ of ‘Twijfelende Indo’, dat in 2016 werd uitgegeven en door National Geographics Netherlands gepresenteerd. ‘Twijfelindo’ bevat foto's en interviews van 277 Indo's.

Geïnspireerd door de reacties op zijn boek, begint Ello het nieuwe fotoproject ‘Hoezo Indo’, waarmee hij Indo's in verschillende delen van de wereld portretteert.

Via E-mail interviewde Global Voices Ello over het project en zijn zoektocht naar de Indo-identiteit.

Global Voices (GV): wat betekent ‘Hoezo Indo’ en wat symboliseert het?

Armando Ello (AE): Het ‘Hoezo Indo’ project is een zoektocht naar de identiteit van de Indo: hoe voelt het om Indo te zijn? De projectnaam betekent letterlijk: ‘Hoe is het om als Indo door het leven te gaan'? Dat is de vraag die jonge mensen zichzelf stellen als het gaat om hun roots. Vaak is het antwoord dat ze slechts gedeeltelijk Indonesisch zijn. Dat is waar, maar het begrip Indo is oorspronkelijk afkomstig van afstammelingen van Europeanen en inheemse bewoners die in Nederlands-Indië wonen (bekend als het voormalige Indonesië). Met dit gegeven kan niemand aanspraak maken op één aspect van zijn gemengde afkomst en tegelijkertijd het andere negeren, want dit zou niet reëel zijn. Bovendien is Indo een begrip dat verwijst naar Indonesië als natie. De inwoners zijn afstammelingen van Europese en niet-Europese (inheemse) ouders. De titel van het project komt misschien vreemd over, maar roept tegelijkertijd een vraag op. Een Indo wordt vaak als een Indonesiër aangezien,maar dat is niet terecht; dit geldt in ieder geval niet voor de eerste generatie Indo-Europeanen die naar Nederland kwamen. Toen we tien jaar geleden de website van het project opzetten, discussieerden we over het leven van de Indo als individu. Ik denk dat veel mensen en de jongere generaties Indo's het vernieuwend vinden om zichzelf de vraag  te stellen over het Indo-zijn, omdat  dit begrip steeds vanzelfsprekender is geworden.

Zelfportret Armando Ello. Toestemming voor publicatie.

GV: Indo, métis, créole, enz. Wat vindt u ervan dat deze namen in onze samenleving inmiddels zijn ingeburgerd?

Hier in Nederland hebben veel mensen een Indo-verwantschap, maar de meeste mensen weten niets over hun afkomst, waaronder de Indo's zelf.

Tijdens mijn leven heb ik veel ervaringen opgedaan. We leven in een maatschappij waar koloniale en historische perspectieven nog steeds actueel zijn. In ons onderwijssysteem is het onderwerp dekolonisatie en de invloed die kolonisatie op Indonesiërs en Nederlanders heeft gehad, niet in het lesprogramma opgenomen.

Daarom zie ik steeds meer mensen die zelf over dit onderwerp meer willen weten, meestal op basis van hun eigen familiegeschiedenis. De jongere generatie Indo's is beter op de hoogte en kritischer in het debat. Dankzij de bijdragen van historici, veteranen en anderen zijn zij het aanspreekpunt als het gaat over de onderwerpen kolonisatie en dekolonisatie.

We moeten niet alleen de voorlichting in het onderwijs over dit onderwerp hervormen. Nog belangrijker is dat we moeten omschakelen naar een andere manier van denken, ook door het groeiende bewustzijn over het onderwerp.

We kunnen niet verwachten dat iedereen weet wat de term Indo betekent, daarom moeten we het zelf uitleggen en het publiek ermee bekendmaken. In Nederland leven we in een maatschappij waar de Europese geschiedenis centraal staat en in het onderwijs het koloniale verleden nauwelijks ter sprake komt, dit om de reputatie van ons land niet te schaden. Daarom zijn we genoodzaakt onze afkomst zelf te ontdekken middels onze familiegeschiedenis. Tegenwoordig zien we steeds vaker dat de jongere generatie kritischer het debat over dekolonisatie aangaat en pleit voor een groter bewustzijn in onze maatschappij als het gaat om dekolonisatie en het denken over de manier van leven.

GV: Waar gaat uw volgende project (een nog naamloos fotoboek) over?

AE: Met het volgende project wil ik meer bekendheid geven aan het begrip over hoe het is om als individu met gemengd bloed te leven in verschillende landen en maatschappijen. Ik wil de verhalen over de afkomst van de Indo met elkaar delen, zodat de mensen meer begrip voor hun situatie kunnen opbrengen. Daarom fotografeer ik nu Indo-Europese mensen wereldwijd met allemaal hetzelfde verleden.

GV: Wilt u ons iets vertellen over uw hoop en verwachtingen over het volgende project? 

AE: Ik hoop met dit project meer bewustzijn over onze roots op te roepen. Iemand vertelde mij eens dat de roots van de mensheid zijn als de roots van een boom, want zonder dit valt de boom om. Ja, we moeten ons richten op het bouwen aan onze toekomst, maar we kunnen het verleden niet negeren. Ons heden en toekomst zijn gebouwd op ons verleden. We moeten anderen laten zien wie we zijn en ons interessante verleden met hen delen.  Ik til dit project naar een hoger niveau door het fotograferen en interviewen van Indo's over de hele wereld. In december heb ik een crowdfundingcampagne gestart. Tot nu toe hebben we meer dan 3.400 Euro bij elkaar gebracht, van de 10.000 Euro die we denken te realiseren. Hierdoor kan ik mijn nieuwe boek en fotografische reizen bekostigen, waar ik de mensen ontmoet en portretteer.

Het project bestaat uit foto's met korte verhalen. Daarnaast organiseer ik een reizende foto-expositie waarvoor ik al de nodige documentatie heb samengesteld. Ik hoop vurig meer Indo-Europeanen te ontmoeten,vooral in landen waar ik ze het minst verwacht.

Profielen van Ello's fotoproject 2016:

Het project ‘Hoezo Indo'gaat op zoek naar de identiteit van mensen met Indonesische-Europese afkomst. Foto Armando Ello. Toestemming voor publicatie.

Het project ‘Hoezo Indo'gaat op zoek naar de identiteit van mensen met Indonesische-Europese afkomst. Foto Armando Ello. Toestemming voor publicatie.

Foto uit het boek ‘Twijfelindo’ uit 2016. Toestemming voor publicatie.