Wereldwijd: E-afval – recyclen of hergebruiken?
weeeman van Flickr-gebruiker polymer808, gebruikt onder een Creative Commons Atribution-licentie
Het initiatief StEP [en – alle links] (Solving the e-Waste Problem) schrijft:
E-afval is een term die wordt gebruikt voor bijna alle soorten elektrische en elektronische apparaten die al in de afvalstroom zitten of daarin terecht kunnen komen. Hoewel e-afval een algemene term is, wordt hij meestal gebruikt voor tv’s, computers, mobiele telefoons, witgoed (koelkasten, wasmachines, drogers, enzovoort), thuisbioscopen en stereo-installaties, speelgoed, broodroosters, waterkokers – zo'n beetje alle huishoudelijke of zakelijke apparaten met elektronica of elektrische componenten die op stroom of batterijen werken.
Het probleem van e-afval wordt vergroot door elkaar snel opvolgende productinnovaties en snelle vervanging van apparaten, vooral als het gaat om ICT- en kantoorapparatuur, in combinatie met lagere prijzen voor veel elektrische producten.
Bij het verwerken van e-afval wordt onderscheid gemaakt tussen het hergebruiken en het recyclen van oude apparaten.
Tony Roberts benadrukt de omvang van het probleem op zijn blog Laptop Burns. Hij schrijft:
[…] We zijn bezig om een giftige tijdbom te creëren van meer dan 20 miljard stukken e-afval die dringend om onze aandacht vragen. De VN schat dat er in 2009 wereldwijd 4,6 miljard mobiele telefoons in gebruik waren (http://bit.ly/qtwGU). Volgens de World Development Indicators van de Wereldbank waren er in 2005 2,6 miljard radio's (http://bit.ly/1KW5U6) en 2 miljard tv's (http://bit.ly/1KW5U6) in gebruik. Uit onderzoek van bureau Gartner blijkt dat er op dit moment wereldwijd 1 miljard computers in gebruik zijn (http://bit.ly/uxy68). Deze aantallen nemen snel toe: we produceren en gebruiken nu jaarlijks nog eens meer dan 1 miljard mobiele telefoons extra. De omvang van dit probleem is ongekend.
[…]
Gelukkig is de oplossing niet moeilijk. We moeten de CO2-voetafdruk van mijnbouw en productie verkleinen en minder giftige stoffen gebruiken bij de productie van elektrische en elektronische apparaten. We moeten het internationaal eens worden over een gemeenschappelijk beleidskader om werkende apparaten te hergebruiken en al onze eigen afgedankte apparaten te recyclen en om het dumpen en exporteren van e-afval strafbaar te stellen. En we moeten toezien op de naleving van het “Vervuiler betaalt”-principe.
Haley Bowcock schrijft over het hergebruiken van oude apparaten als alternatief voor recyclen:
[…] Er is een grote markt voor het hergebruiken van afgedankte ICT-apparaten, omdat deze vaak worden vervangen lang voordat ze versleten zijn, als gevolg van elkaar snel opvolgende productinnovaties en de wens van de consument om het laatste model te hebben. Afgedankte ICT-apparaten komen echter vaak op de vuilnisbelt of in de recyclingketen terecht. Hoewel het veilig recyclen van versleten elektronische apparaten milieu- en gezondheidsvoordelen heeft, zijn deze voordelen minder duidelijk voor afgedankte ICT-apparaten die nog kunnen worden gebruikt. Uit empirisch onderzoek is zelfs gebleken dat het hergebruiken van een computer tot 20 keer energiezuiniger is dan recyclen.
Hergebruik moet dus worden gestimuleerd en zo veel mogelijk worden toegepast voor apparaten waarvoor het de meest voordelige verwerkingsmethode is gebleken, zoals ICT-apparatuur en veel andere afgedankte consumentenproducten. Gelukkig zijn er recente ontwikkelingen die erop duiden dat hergebruik de erkenning begint te krijgen die het verdient. […]
Ze linkt ook naar een speciaal rapport van Computer Aid International, Why Reuse is Better Than Recycling (Waarom hergebruiken beter is dan recyclen), waarin een aantal belangrijke bevindingen en aanbevelingen staan:
Belangrijkste bevindingen:
- ICT-productie verbruikt veel energie en materialen en ICT-apparaten bevatten stoffen die gevaarlijk of kostbaar zijn, of beide, dus deze apparaten horen duidelijk niet op de vuilnisbelt thuis.
- De snelle vervanging van producten en de concentratie van energie-intensiteit in de productiefase in plaats van in de gebruiksfase van ICT-apparaten (respectievelijk 80 en 20 procent) betekent dat elke activiteit die de levensduur van ICT-apparaten verlengt, zoals hergebruik, prioriteit moet krijgen.
- Hergebruik van werkende computers is tot 20 keer energiezuiniger dan recyclen. Hergebruik leidt bovendien tot minder kosten als gevolg van het verlies van grondstoffen dan recyclen. De afvalhiërarchie, waarin hergebruik als milieuvriendelijker dan recyclen te boek staat, geldt dus in dezelfde mate voor afgedankte ICT-apparaten als voor andere soorten afval.
- ICT-apparaten worden vaak vervangen lang voordat ze zijn versleten, waardoor hergebruik extra voordelen biedt, bijvoorbeeld dat ze toegankelijk worden voor mensen die geen nieuwe apparaten kunnen betalen.
- De betere prestaties van hergebruik zijn erkend in EU-wetgeving. Het Waste Electrical and Electronic Equipment (WEEE) directief bevat teksten die hergebruik prioriteit geven, hoewel recycling in de praktijk vaker wordt toegepast omdat er geen duidelijke doelstellingen voor hergebruik zijn gedefinieerd. Er moet meer worden gedaan in de EU en in de rest van de wereld om te profiteren van de vele voordelen van hergebruik.
Aanbevelingen:
Om de vele voordelen van hergebruik te realiseren, moeten de verschillende belanghebbenden die betrokken zijn bij het verwerken van afgedankte ICT-apparaten (en ander e-afval) het volgende garanderen:
- Producenten moeten de hoeveelheid afval en milieuvervuiling verminderen door hergebruik in het ontwerp van hun producten te integreren. De resulterende producten moeten een duidelijk upgradepad hebben en gemakkelijk kunnen worden gedemonteerd voor reparatie en recycling. Bij te veel producten is veroudering ingecalculeerd. Instructies bij producten moeten hergebruik in plaats van recyclen aanbevelen.
- Consumenten moeten producten zo lang mogelijk gebruiken door vervanging uit te stellen totdat het product echt is versleten. Consumenten kunnen kiezen voor hergebruik in plaats van recyclen door werkende apparaten in te leveren voor hergebruik en apparaten alleen te recyclen als ze echt versleten zijn.
- Overheden moeten doelstellingen en standaards definiëren voor hergebruik en controleren of deze doelstellingen worden behaald. Voorlichting over de afvalhiërarchie en over de milieuvoordelen van hergebruik ten opzichte van recycling zou een waardevolle bijdrage zijn, evenals het verplicht stellen van het apart houden van herbruikbare apparaten bij afvalverzameling.
In een artikel met de titel Where Do I Recycle My Old Electronics? (Waar recycle ik mijn oude elektronische apparaten?) op het blog Sustainable Electronics Initiative publiceerde Aida Sefic Williams een link naar het PDF-bestand Electronic Take-Back and Donation Programs (Programma's voor het innemen en doneren van elektronische apparaten), plus links naar websites met informatie voor mensen die apparaten willen recyclen over hoe ze hun persoonlijke gegevens kunnen verwijderen van mobiele telefoons en computers.
Wat doe jij met je oude apparaten?