
Haigh's chocoladepaasbilby (pure chocolade) met bilby-mok op een witte bank – Met dank aan Nicole Kearney Wikimedia Commons CC BY-SA 4.0
De chocoladepaasbilby [en – alle links] is een echte Australische benadering van het vragen van aandacht voor één van de meest bedreigde diersoorten van het land. Haigh’s Chocolates, een Australisch familiebedrijf in handen van de vierde generatie, produceert een hele reeks van deze bilby-producten.
Chocoladebilby's zijn een lokaal alternatief tijdens Pasen, legt Australian Geographic uit:
There are few Aussie marsupials as instantly recognisable as the bilby — or more specifically the greater bilby. It’s those ears, of course. But then the bright spark who started the push to replace the pesky introduced European rabbit with the charismatic native bilby as Australia’s Easter chocolate treat of choice may have also had something to do with it.
Er zijn maar weinig Australische buideldieren die zo direct herkenbaar zijn als de bilby, of meer specifiek, de grote bilby. Het zijn natuurlijk die oren. Maar misschien heeft de slimmerik die het initiatief nam om het vervelende geïntroduceerde Europese konijn te vervangen door de charismatische inheemse bilby als favoriete paaschocoladetraktatie van Australië er misschien ook iets mee te maken gehad.
Macrotis lagotis, de grote langoorbuideldas of grote bilby, is één van de iconische zoogdiersoorten van Australië. Het wordt met uitsterven bedreigd. De Rode Lijst van bedreigde diersoorten van de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur classificeert het als kwetsbaar. Het lijkt op een muis, maar heeft meer de grootte van een konijn. Vóór de Europese nederzetting kwamen bilby's in 80 procent van Australië voor. De aantallen zijn aanzienlijk verminderd. De populatie wordt geschat op slechts 9.000 volwassen dieren.
Konijnen zijn een invasieve soort en hebben lokale ecosystemen sinds hun introductie in 1859 aangetast. Ze zijn echter niet de enige dieren in het wild die een gevaar vormen voor bilby's. Ook katten en vossen hebben een grote impact gehad. Het leefgebied van de bilby's is verder verkleind door landontginning en grazende dieren zoals runderen en schapen.

Poster met wilde dieren die een gevaar vormen – Charleville Bilby Experience – Foto van de auteur
De bilby is vooral ‘s nachts actief. De Charleville Bilby Experience op het platteland van Queensland heeft een nachtverblijf met een tijdschakelaar die zó is ingeschakeld dat de dieren overdag kunnen worden bekeken. Het maakt deel uit van de projecten van het Save the Bilby Fund. Het is één van een aantal verschillende fokprogramma's in gevangenschap, waarbij gebruik wordt gemaakt van omheinde, roofdiervrije gebieden, om het aantal bilby's te bevorderen door ze tegen roofdieren te beschermen.

Charleville Bilby Experience – Foto van de auteur
Het Back Roads-programma van ABC bezocht het centrum in 2023:
Ever since the Save The Bilby fund was set up in 1999 by the late founders Peter McRae and Frank Manthey known fondly as The Bilby Brothers, their work contributed greatly to a National Recovery plan to pull bilbies back from the brink of extinction and created this breeding program a safe haven at a national park.
Sinds het Save The Bilby-fonds in 1999 werd opgericht door de overleden oprichters Peter McRae en Frank Manthey, liefkozend de Bilby Brothers genoemd, heeft hun werk in hoge mate bijgedragen aan een Nationaal Herstelplan om de bilby's voor uitsterven te behoeden en zorgde dit fokprogramma voor een veilige basis in een nationaal park.
De Australian Wildlife Conservancy heeft zes van deze locaties. De nieuwste werd in 2022 opgericht:
In 2022, a new population of Bilbies was established at Newhaven Wildlife Sanctuary outside of Alice Springs. Ecohealth surveys late last year indicated that the population has successfully adapted to the new environment and the first photo evidence of a juvenile was recorded on camera trap in November.
Within the next few years, AWC properties will protect an estimated 5,000+ Bilbies.
In 2022 werd er een nieuwe populatie bilby's in het Newhaven Wildlife Sanctuary in de buurt van Alice Springs gevestigd. Ecohealth-enquêtes gaven eind vorig jaar aan dat de populatie zich met succes heeft aangepast aan de nieuwe omgeving en in november werd het eerste fotobewijs van een jong vastgelegd met een cameraval.
Binnen de komende paar jaar zullen AWC-landgoederen naar schatting meer dan 5.000 bilby's gaan beschermen.
Een deel van dit werk wordt in deze video uitgelegd:
Het Wild Deserts-project bevindt zich in de Australische outback in het Sturt National Park nabij Cameron’s Corner, waar de staatsgrenzen van New South Wales, South Australia en Queensland elkaar kruisen. Het herintroduceert vele lokaal uitgestorven zoogdieren. Het programma 7.30 van ABC TV rapporteerde over hun inspanningen:
Ze deelden meer details in hun online verhaal:
Bilbies, bandicoots, bettongs and quolls once dominated these arid plains and they are now reclaiming the area, thanks to a team of scientists trying to address Australia's mammal extinction rate — which is the worst in the world.
Bilby's, bandicoots, bettongs en quolls domineerden ooit deze dorre vlaktes en ze heroveren nu het gebied, dankzij een team van wetenschappers die proberen het uitstervingspercentage, het slechtste ter wereld, van Australische zoogdieren aan te pakken.
De Australische regering heeft een herstelplan voor de grote bilby. Er wordt hierbij ook met inheemse rangers gewerkt.
De National Indigenous Times berichtte eerder dit jaar:
One project will support land managers undertaking feral cat control across more than 3.2 million hectares of west Queensland.
In Western Australia, the funding will support Warla-Warrarn Indigenous protected area rangers to detect populations of bilbies on Martu Country.
Eén project zal landbeheerders gaan ondersteunen bij het bestrijden van wilde katten in een gebied van meer dan 3,2 miljoen hectare in West-Queensland.
In West-Australië zal de financiering de rangers van het inheemse beschermde gebied van Warla-Warrarn ondersteunen bij het opsporen van bilby-populaties in Martu Country.
Het tweede project is het Kimberley Bilby Project in de Kimberley-regio in Noordwest-Australië.
Bilby's hebben hun eigen nationale feestdag in september. Environs Kimberley, een partner in dit bilby-project, was slechts één van de velen die deze gelegenheid op Instagram vierden:
Het is tijd om de bilby's te vieren!
Naar aanleiding van de Nationale Bilby Dag van gisteren blijven we benadrukken hoe gelukkig we zijn met het hebben van bilby's in de Kimberley, door de rangers, gemeenschapsleiders en anderen te erkennen die voor hen zorgen.
Bilby's zijn één van de populairste inheemse buideldiersoorten van Australië, maar helaas ook één van de meest bedreigde, dus degenen die voor bilby's zorgen zijn erg belangrijk.
Neem bijvoorbeeld Claude Carter, een gemeenschapsleider van de Gooniyandi-bevolking die in de kleine gemeenschap van Bawoorrooga woont, ongeveer 100 km ten westen van Fitzroy Crossing. Claude werkt hard voor de bescherming van het land waar bilby's leven.
“Bilby's zijn mijn buren, ze wonen naast mij, niet ver weg”, zei hij. “Jullie zeggen bilby, wij zeggen Nyarlgoo in Gooniyandi, in het land van de bilby's zie je veel pindan (holen). Ze graven hun pindan alleen bij koud weer. Als het natte seizoen aanbreekt, gaan ze op zoek naar hoger gelegen grond”, zei hij.
Claude, ook een getalenteerde kunstenaar, schilderde een prachtig kunstwerk om aandacht voor de bilby's te vragen. “Ik heb dit schilderij gemaakt om te proberen deze bilby's te beschermen.”
Bilby's werden voorheen in 70% van Australië gevonden, maar hun verspreidingsgebied is naar het noordwesten toe geslonken, waardoor de Kimberley een van hun laatst overgebleven bolwerken is.
Bedankt Claude en alle andere mensen die voor de bilby's en Bilby Country zorgen.
Het Happy Vale Wildlife Centre, een private trust in Queensland die ook zorgt voor bilby's, deelt het volgende:
Gisteren was het Nationale Bilby Dag! We hebben ongelooflijk veel geluk dat we deze prachtige soort in het centrum hebben en dat we kunnen bijdragen aan natuurbehoudsinspanningen om hun soort te ondersteunen. Hier zijn een paar momenten van het afgelopen jaar met onze vrienden met de grote oren.
Het Save the Bilby Fund stuurde ook verjaardagsgroeten:
♥Van onze familie aan die van jullie,
Natuurbeschermers gebruiken online tools om het lot van bedreigde diersoorten onder de aandacht te brengen. Ecoloog Ana Gracanin van de Australian National University heeft een livestream van grote zweefvliegende buidelratten in een boomholte gemaakt. Ana legde de redenen voor de stream uit:
Most Australians don’t know that the species even exists, so we are getting a world-first exclusive into the secret life of greater gliders
De meeste Australiërs weten niet eens dat de soort bestaat, dus we krijgen een wereldprimeur in het geheime leven van grote zweefvliegende buidelratten
De boom bevindt zich in het Tallangada National Park. Overdag is er in New South Wales niet veel beweging te zien, aangezien de zweefvliegers ook nachtdieren zijn.