Benny Tai (midden) en activisten poseren voor foto's in Admiralty op 28 oktober 2014. Foto: Tom Grundy/HKFP.

Dit verslag werd gepubliceerd in Hong Kong Free Press op 29 september 2024. De volgende bewerkte versie is gepubliceerd als onderdeel van een samenwerkings-overeenkomst inzake inhoud.

Op 28 september 2024 is het 10 jaar geleden dat de Paraplubeweging in Hong Kong begon, waarbij demonstranten grote verkeersaders in belangrijke districten bezetten om op te roepen tot het recht om hun eigen leider te kiezen.

De 79 dagen durende campagne voor burgerlijke ongehoorzaamheid werd gelanceerd als reactie op een uitspraak van Peking die Hongkongers zou toestaan om op hun chief executive te stemmen, maar alleen op kandidaten die door de centrale regering zijn doorgelicht.

De bezetting van belangrijke wegen verliep grotendeels vreedzaam en de leiders van de beweging kregen relatief lichte straffen voor de overtredingen van 2014. Hun politieke eisen werden niet ingewilligd. Enorme protesten die de stad bijna vijf jaar later overspoelden, resulterend in wijdverbreide schade en massale arrestaties en gewonden, resulteerden in meer dan 10.000 arrestaties en honderden gevangenisstraffen.

In 2020 trad een door Peking opgelegde nationale veiligheidswet (NSL) in werking, die straffen tot levenslange gevangenisstraf voorschrijft en effectief een einde maakt aan het in het openbaar uiten van afwijkende meningen in de stad.

De Umbrella Movement begon op 28 september 2014, toen de politie traangas afvuurde op demonstranten die zich hadden verzameld op Harcourt Road in Admiralty. Het was de eerste keer dat het chemische middel op Hongkongers werd gebruikt sinds de linkse rellen in 1967. De volgende dag hadden demonstranten belangrijke plaatsen in de stad bezet, waar ze wekenlang zouden blijven. De Umbrella Movement eindigde in december, nadat openbaarvervoerbedrijven die getroffen waren door wegafsluitingen een gerechtelijk bevel hadden gekregen.

Een aantal protestleiders kwam naar voren tijdens de campagne voor burgerlijke ongehoorzaamheid, waarvan sommigen bekende namen werden in de stad en daarbuiten. Van de 12 activisten die in de jaren na de beweging in twee spraakmakende processen werden aangeklaagd, hebben er twee de afgelopen jaren in detentie doorgebracht.

Anderen hebben Hongkong verlaten voor plaatsen als Taiwan en de V.S., en sommigen lijken zich helemaal uit de politiek te hebben teruggetrokken.

HKFP onderzoekt hun betrokkenheid bij een van de grootste pro-democratische bewegingen in Hong Kong, waar ze nu staan en hun gedachten over hoe de stad is veranderd.

Joshua Wong

Joshua Wong, destijds op de middelbare school en leider van de studentengroep Scholarism, leidde een klassenboycot in de aanloop naar de protesten. Hij werd op 24 september 2014 gearresteerd nadat hij en anderen het Civic Square buiten het regeringshoofdkwartier hadden bestormd.

Activist Joshua Wong tijdens de Paraplubeweging in 2014. Foto: Tom Grundy/HKFP.

Veroordeling en vonnis: Wong werd schuldig bevonden aan deelname aan een onwettige bijeenkomst op Civic Square in juli 2016 en kreeg een taakstraf van 80 uur opgelegd. Hij werd  niet schuldig bevonden aan het aanzetten van anderen om deel te nemen aan een onwettige vergadering. De regering vocht het vonnis vervolgens aan bij het Hof van Beroep, waarbij een vertegenwoordiger van het ministerie van Justitie (DOJ) pleitte voor de onmiddellijke opsluiting van de activisten. Het DOJ won en Wong kreeg in augustus 2017 een gevangenisstraf van zes maanden, maar deze werd in februari 2018 vernietigd, toen het Hof van Beroep de oorspronkelijke niet-vrijheidsberovende straffen herstelde.

Waar is hij nu? Wong wordt vastgehouden sinds november 2020, toen hem borgtocht werd geweigerd in afwachting van zijn veroordeling voor een protestaanklacht in 2019. In maart 2021 werd hij beschuldigd van samenzwering om subversie te plegen op grond van de nationale veiligheidswet die in juni 2020 door Peking werd opgelegd. Sindsdien heeft hij gevangenisstraffen uitgezeten voor andere protestgerelateerde misdrijven en wacht hij op zijn veroordeling nadat hij schuldig had gepleit voor de aanklacht wegens ondermijning als onderdeel van de grootste nationale veiligheidszaak van de stad.

Nathan Law

Nathan Law studeerde in 2014 aan de universiteit en was ook lid van de Hong Kong Federation of Students. Hij werd gearresteerd in verband met de bestorming van Civic Square.

Eason Chung, Yvonne Leung, Nathan Law, Lester Shum en Alex Chow (van links) spreken in Admiralty op 20 oktober 2014. Foto: Tom Grundy/HKFP.

Veroordeling en straf: Law werd schuldig bevonden aan het aanzetten van anderen om deel te nemen aan een onwettige vergadering in 2016 over gebeurtenissen op Civic Square en kreeg een taakstraf van 120 uur. Na een beroep van de regering kreeg hij een gevangenisstraf van acht maanden, maar die werd vernietigd door het Hof van Beroep.

Waar is hij nu? Law kondigde aan in juli 2020, dagen nadat Peking zijn nationale veiligheidswet had opgelegd, dat hij naar het VK was verhuisd. Vorig jaar vaardigde de nationale veiligheidspolitie van de stad arrestatiebevelen uit voor Law en 12 andere overzeese pro-democratische figuren wegens vermeende schendingen van de veiligheidswetgeving, waarbij premies van HKD 1 miljoen (USD 128.680) op elk van hun hoofden werden geplaatst. Hij blijft betrokken bij activisme, hoewel in augustus de Hong Kong Democracy Council (HKDC) – een in Washington DC gevestigde belangenbehartigingsgroep die hij mede oprichtte –  de banden met Law verbrak. Media meldden dat de ontwikkeling verband hield met beschuldigingen van seksuele intimidatie tegen Law, die hij heeft ontkend.

Alex Chow

Alex Chow was student aan de Universiteit van Hong Kong en secretaris-generaal van de Hong Kong Federation of Students tijdens de Umbrella Movement. Net als Wong en Law werd hij gearresteerd na de bestorming van Civic Square. Hij vertelde HKFP dat hij de eerste weken van de protesten buiten voor het gebouw van de Wetgevende Raad sliep en pro-democratische wetgevers, activisten en andere maatschappelijke groeperingen ontmoette.

Alex Chow. Bestandsfoto: HKFP.

Veroordeling en straf: Chow werd schuldig bevonden aan deelname aan een onwettige vergadering en kreeg een gevangenisstraf van drie weken met een voorwaardelijke gevangenisstraf van een jaar. In beroep tegen de regering gaf het Hof van Beroep hem een gevangenisstraf van zeven maanden, die later werd vernietigd door het hoogste gerechtshof van de stad,  dat oordeelde dat de oorspronkelijke voorwaardelijke termijn voldoende was.

Waar is hij nu? De 34-jarige woont in de VS, waar hij onderzoek doet naar de burgermaatschappij van Hongkong voor een doctoraat in geografie, en in het bestuur zit van de Hong Kong Democracy Council.

Chow zei eerder deze maand tegen HKFP dat het “verschrikkelijk” was dat er geen grootschalige protesten in Hongkong waren geweest sinds de nationale veiligheidswetten van kracht werden. In 2014 was er nog ruimte om te debatteren over de mogelijkheid van democratische hervormingen binnen het kader van Hongkongs bestuur, Eén land, Twee systemen. Nu, zei Chow, is die speelruimte verdwenen.

Chow voegde eraan toe dat hij geen plannen had om terug te keren naar de stad omdat hij dacht dat het niet veilig zou zijn voor hem om dat te doen.

Benny Tai

Benny Tai, toen een professor in de rechten aan de Universiteit van Hong Kong, leidde de Occupy Central With Love and Peace-campagne, die geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid voorstond. Als bekende pro-democratie activist was hij een van de meest herkenbare gezichten van de 79 dagen durende beweging.

Benny Tai. Bestandsfoto : Jennifer Creery/HKFP.

Veroordeling en vonnis: Tai werd beschuldigd van samenzwering tot het veroorzaken van openbare overlast, “aanzetten tot het veroorzaken van openbare overlast” en “aanzetten tot openbare overlast”, en berecht samen met acht anderen – bekend als de Occupy Nine – over hun rol in de Umbrella Movement. In april 2019 werd Tai schuldig bevonden aan de eerste twee aanklachten en veroordeeld tot een jaar en vier maanden gevangenisstraf.

Waar is hij nu? Tai was een van de 47 pro-democratische figuren die werden beschuldigd van samenzwering om subversie te plegen in de grootste nationale veiligheidszaak van de stad. Hij zit vast sinds hij op 28 februari 2021 in politiehechtenis werd genomen, voorafgaand aan een marathonhoorzitting op borgtocht begin maart van dat jaar. Hij pleitte schuldig aan de aanklacht en werd door de aanklagers beschreven als het “brein” achter de samenzwering om de staatsmacht te ondermijnen. Net als alle 45 veroordeelden in de zaak, riskeert Tai een levenslange gevangenisstraf.

Chan Kin-man

Chan Kin-man, toen professor sociologie aan de Chinese Universiteit van Hong Kong, leidde de Occupy Central-campagne samen met Tai en Chu Yiu-ming.

Chan Kin-man spreekt over de tweede verjaardag van de Umbrella Movement. Foto: Stanley Leung/HKFP.

Veroordeling en straf: Chan werd geconfronteerd met dezelfde drie aanklachten als Tai, en werd ook veroordeeld voor de eerste twee, waarbij hij een gevangenisstraf van 16 maanden kreeg. Chan, de enige van de drie leiders van de campagne die persoonlijk getuigde tijdens het proces, zei in de rechtbank dat het Occupy-trio de controle over de beweging had verloren nadat deze was geëscaleerd tot een volledige straatbezetting.

Waar is hij nu? Chan verhuisde in 2021 naar Taiwan om gasthoogleraar te worden aan de National Chengchi University in Taipei, waar hij cursussen gaf over sociale bewegingen en China. Vorige maand zei hij in een Facebook-bericht dat zijn ambtstermijn was geëindigd en dat hij naar de afdeling sociologie van Academia Sinica ging, een onderzoeksschool in Taipei.

Chu Yiu-ming

Chu Yiu-ming was predikant met een lange geschiedenis in het werken met kansarme groepen. Als veteraan-activist hielp hij pro-democratische aanhangers in China te vluchten tijdens het harde optreden van Peking in 1989, als onderdeel van Operatie Yellowbird.

Eerwaarde Chu Yiu-ming. Bestandsfoto: Jennifer Creery/HKFP.

Veroordeling en vonnis: Chu werd geconfronteerd met dezelfde drie aanklachten als Tai en Chan, maar werd alleen schuldig bevonden aan samenzwering om openbare overlast te veroorzaken. De predikant, die toen 75 was, kreeg een gevangenisstraf van 16 maanden met een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee jaar. De rechter zei dat hij onder de indruk was van Chu's toewijding aan sociale rechtvaardigheid, en voegde eraan toe dat hij koos voor clementie vanwege zijn leeftijd, gezondheid en bijdragen aan de samenleving die drie decennia overspande.

Waar is hij nu? Volgens berichten in de media verliet de dominee in december 2020 Hong Kong voor Taiwan. Chu en Chan droegen bij aan een boek met essays in augustus 2024 ter gelegenheid van 10 jaar sinds de beweging. Eerder deze maand organiseerde het paar een signeersessie in Taipei.

Raphael Wong

Activist Raphael Wong was tijdens de Umbrella Movement vicevoorzitter van de pro-democratische partij, de Liga van Sociaal-Democraten (LSD). Tijdens zijn proces zou hij demonstranten hebben opgeroepen om op de eerste dag van de protesten de wegen bij het regeringshoofdkwartier te blokkeren.

Raphael Wong. Bestandsfoto: Holmes Chan/HKFP.

Veroordeling en straf: Wong werd schuldig bevonden aan het aanzetten tot het veroorzaken van openbare overlast en het aanzetten tot openbare overlast. Hij was de enige van de Occupy Nine met een strafblad, omdat hij al eerder in de gevangenis had gezeten voor protestgerelateerde misdrijven, maar de rechter zei dat hij daarom geen zwaardere straf zou opleggen. Wong kreeg acht maanden gevangenisstraf.

Waar is hij nu? Wong is nog steeds in Hong Kong en nog steeds lid van de LSD, en blijft deelnemen aan kleinschalige protesten die door de groep worden georganiseerd. In mei werden hij en andere LSD-activisten gearresteerd buiten het gerechtsgebouw waar het vonnis in de zaak van de 47 democraten werd uitgesproken. Ze werden zonder aanklacht vrijgelaten.

Wong vertelde HKFP in september dat hij zich nooit had kunnen voorstellen welke politieke ontwikkelingen zich de afgelopen jaren in Hongkong zouden voordoen – dat de protesten en onrust in 2019 zich zouden ontvouwen zoals ze deden, of dat dergelijke demonstraties in wezen illegaal zouden worden gemaakt. Terugkijkend op de Umbrella Movement, zei Wong dat het noch een succes noch een mislukking was geweest, maar “zijn eigen betekenis had”.

Shiu Ka-chun

Shiu Ka-chun was docent sociaal werk aan de Hong Kong Baptist University tijdens de Umbrella Movement. Volgens het vonnis in de Occupy Nine-zaak behoorde hij tot de activisten die demonstranten opriepen om op de eerste dag van de Umbrella Movement wegen in de buurt van het regeringshoofdkwartier te bezetten.

Veroordeling en straf: Shiu werd schuldig bevonden aan het aanzetten van anderen tot het veroorzaken van openbare overlast en “het aanzetten tot openbare overlast”. Hij kreeg acht maanden gevangenisstraf.

Waar is hij nu? Shiu werd in 2016 verkozen tot wetgever als vertegenwoordiger van de sociale welzijnssector. Later richtte hij een steungroep op voor de rechten van gevangenen die zich richtte op het helpen van degenen die gevangen zaten vanwege de protesten in 2019, maar die werd opgeheven in de nasleep van de nationale veiligheidswet van Beijing. Shiu is nog steeds in Hongkong en blijft zich inzetten voor de rechten van gevangenen. Hij weigerde commentaar te geven op de Umbrella Movement.

Tommy Cheung Sau-yin

Toen de protesten in 2014 begonnen, was Tommy Cheung Sau-yin student aan de Chinese Universiteit van Hongkong, waar hij voorzitter was van de studentenvakbond. Hij was ook een van de leiders van de Hong Kong Federation of Students.

Tommy Cheung. Foto: Holmes Chan/HKFP.

Veroordeling en straf: Cheung werd schuldig bevonden aan “aanzetten tot het veroorzaken van openbare overlast” en “aanzetten tot openbare overlast” en kreeg acht maanden gevangenisstraf.

Waar is hij nu? De voormalige studentenactivist werd in 2019 verkozen tot districtsraadslid in Yuen Long, maar nam in oktober 2021 ontslag. Vorig jaar meldden journalisten  dat Cheung een artikel had geschreven in een patriottische publicatie, waarin stond dat hij verbonden was aan het Basic Law Student Centre, onder de pro-Beijing Hong Kong Basic Law Foundation.

Cheung kwam ook in het nieuws omdat hij schulden had gemaakt en in juli failliet werd verklaard door het Hooggerechtshof.

Eason Chung

Eason Chung was student aan de Chinese Universiteit van Hong Kong tijdens de Umbrella Movement. Hij was ook lid van de Hong Kong Federation of Students.

Eason Chung. Foto: Holmes Chan/HKFP.

Veroordeling en straf: Chung werd schuldig bevonden aan “aanzetten tot het veroorzaken van openbare overlast” en “aanzetten tot openbare overlast”. Hij kreeg een gevangenisstraf van acht maanden, maar de straf werd opgeschort voor twee jaar, waarbij de rechter zijn motivatie achter het misdrijf, zijn leeftijd en “gebrek aan ervaring in het leven” noemde.

Waar is hij nu? Chung verhuisde in 2021 naar Taiwan en in 2022 naar het V.K., volgens een essay dat hij schreef voor het Taiwanese mediakanaal The Reporter. Sinds maart deelt de voormalige studentenactivist  zijn schrijven op sociale media onder de naam “Yiuwa.is.writing“, waar hij onderwerpen als reizen en boeken onderzoekt.

Lee Wing-tat

Lee Wing-tat, een voormalig lid van de Democratische Partij, was onderzoeksmedewerker tijdens de Umbrella Movement.

Vicevoorzitter van de Democratische Partij Lee Wing-tat. Bestandsfoto: Jennifer Creery/HKFP,

Veroordeling en straf: Lee werd schuldig bevonden aan “aanzetten tot het veroorzaken van openbare overlast” en kreeg een gevangenisstraf van acht maanden. De rechter merkte op dat Lee Hongkong had gediend via “verschillende openbare ambten die hij meer dan 30 jaar bekleedde”.

Waar is hij nu? Lee verhuisde in 2021 naar het Verenigd Koninkrijk,  volgens Points Media, een in het Verenigd Koninkrijk gevestigd nieuwscentrum dat verslag doet van Hong Kong. Nadat hij enkele jaren geleden met pensioen is gegaan, steunt hij belangenbehartigingscampagnes die zijn opgericht door Hongkongers in het V.K., waaronder één die mensen opriep om te stemmen op politici die de pro-democratische zaak van Hongkong steunden tijdens de recente algemene verkiezingen in het VK. Medio september woonde Lee een verjaardagsbijeenkomst bij van de laatste Britse gouverneur van Hongkong, Chris Patten, die werd georganiseerd door de NGO Hong Kong Watch.

Tanya Chan

Tanya Chan was een wetgever bij de Civic Party toen de Umbrella Movement begon. Ze is ook advocaat.

Tanya Chan. Bestandsfoto: Holmes Chan/HKFP.

Veroordeling en straf: Chan werd schuldig bevonden aan “aanzetten tot het veroorzaken van openbare overlast” en “aanzetten tot openbare overlast”. Haar veroordeling kwam ongeveer een maand na de andere acht in het Occupy Nine-proces omdat ze  een operatie moest ondergaan om een hersentumor te verwijderen. De rechter gaf Chan een gevangenisstraf van acht maanden, waarvan twee jaar voorwaardelijk in het licht van haar gezondheidstoestand.

Waar is ze nu? Chan kondigde in september 2020 aan dat ze zich zou terugtrekken uit de politiek en de Civic Party zou verlaten. Media meldden dat ze in 2021 naar Taiwan is verhuisd en koken als hobby heeft opgepakt. Afgelopen april kondigde een restaurant in Taipei aan dat ze een eendaagse dienst draaide als gastchef.