In Sri Lanka begint een nieuw politiek tijdperk

Entrance to the presidential residence and the central bank, a former high security zone, now bears the mark of the demands of the protesters. Image by Amalini via Twitter. Used with permission.

De toegang tot de presidentiële residentie en de centrale bank, een voormalge ‘high security zone’, staat nu in het teken van de eisen van de demonstranten. Afbeelding door Amalini via Twitter, gebruikt met toestemming.

Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd door de Sri Lankaanse jurist, auteur, dichter en activist Basil Fernando in Groundviews, een bekroonde website voor de burgermedia. Het is een geredigeerde versie en opnieuw uitgegeven door Global Voices, als onderdeel van een wederzijdse inhoudelijke overeenkomst.

Een vreedzame massale opstand op 9 juli 2022 betekende het einde van een politiek tijdperk, dat begon met de proclamatie van de constitutie van Sri Lanka in 1978, een grondwet die de democratie, de rechtsstaat en de mensenrechten in het land totaal  ondermijnde. Tijdens een periode van aanhoudende protesten gedurende drie maanden, eiste het volk het aftreden van president Gotabaya Rajapaksa. Maar hij weigerde permanent hier gevolg aan te geven, met het argument dat hij door een overweldigende meerderheid van het volk was gekozen. De verbitterde bevolking stelde hierop de president een ultimatum om op 9 juli terug te treden. Veel mensen uit het hele land verzamelden zich bij de presidentiële residentie en het secretariaat, die ze daarna bezetten. Door deze niet mis te verstane wijze demonstratie van enorme onvrede over de hebzucht van zijn familie en zijn eigen incompetentie, waardoor de economie in een complete vrije val was geraakt, besloot de president om op 13 juli af te treden. Zijn besluit werd aan de voorzitter van het parlement meegedeeld. De premier heeft ook zijn ontslag aangeboden.

De details over de samenstelling van een nieuwe regering worden te zijner tijd nog bekendgemaakt. Maar we moeten onze aandacht ook blijven richten op de toekomstige veranderingen. Er zijn verschillende cruciale punten die onze aandacht vragen, wanneer we de structurele problemen willen oplossen die we hebben geërfd door de invoering van de grondwet van 1978. Deze grondwet is in de praktijk op alle punten onbruikbaar. Maar ze moet formeel worden afgeschaft door het in gang zetten van een proces waarbij de bevolking volledige inspraak heeft. We moeten een wet uitvaardigen die is gebaseerd op de beginselen van de rechtsstaat, democratie en eerbiediging van de mensenrechten; deze grondbeginselen zijn de basis en het kader voor het bouwen van nieuwe regeringsstructuren en het hervormen van de openbare instellingen. Gezien de systematische diefstal van de hulpbronnen en rijkdommen van het land door een beperkt aantal families en om definitief een eind te maken aan de corruptie en het machtsmisbruik, heeft het vestigen van een omvangrijk wetgevend kader de allerhoogste prioriteit, samen met structurele checks and balances en het duidelijk en open afleggen van verantwoording.

Zonder een duidelijke, veelomvattende en afdwingbare wet om corruptie een halt toe te roepen, is een fundamentele wijziging in het functioneren van de staat niet mogelijk. Het vestigen van een functionele staat is essentieel om de problemen die – als gevolg van de schuldencrisis – met de complete ineenstorting van de economie gepaard gaan, op te lossen. Om de corruptie uit te bannen is het belangrijk om een stabiel politiek systeem op te zetten, zodat een hoogst noodzakelijk politiek leiderschap de huidige en langdurige sociale problemen kan oplossen. Alleen dan is de regering in staat om het algehele welzijn van alle mensen te waarborgen.

Image by Amalini via Twitter. Used with permission.

Afbeelding door Amalini via Twitter, gebruikt met toestemming.

Een stabiel politiek systeem kan alleen worden gerealiseerd en functioneren op basis van doeltreffende rechtspraak. Dit betekent noodzakelijkerwijs dat de politie moet worden hervormd – vooral de opsporingsdiensten -, door het departement van de procureur-generaal onder de rechtsstaat te plaatsen en belemmeringen voor een  onafhankelijke rechterlijke macht weg te nemen. Dit vereist een strikte handhaving van de wet met betrekking tot niet-inmenging in de rechtspraak.

Om deze veranderingen onder de huidige omstandigheden te realiseren zou het parlement prioriteit moeten geven aan de noodzakelijke wetswijzigingen, met inbegrip van de nodige budgettaire toewijzingen. Gezien de huidige financiële crisis en voor een economische en politieke stabiliteit, zouden alle mensen met hogere inkomens ermee moeten instemmen om een redelijke belastingbijdrage te leveren.

Het opzetten van een geloofwaardig politiek systeem waarbij systemische corruptie kan worden uitgebannen en volledige verantwoording kan worden afgelegd, is essentieel voor het bereiken van samenwerking en de steun van alle Sri Lankanen, ook uit het buitenland. Wanneer deze systemen op orde zijn en daadwerkelijk functioneren, zullen de Sri Lankanen in het buitenland beter zijn voorbereid om  hun bijdrage te leveren aan de aanpak van de dollarcrisis, zodat veel ontberingen waarmee de mensen worden geconfronteerd, kunnen worden opgelost.

Zonder een dergelijke algehele wijziging van het politieke systeem is het niet mogelijk om de medewerking en steun te krijgen van een brede volksmassa die de straat is opgegaan, en ook van anderen die geen financiële bijdrage willen leveren, omdat ze geen vertrouwen in het politieke systeem hebben. Het verkrijgen van steun van internationale instanties en andere regeringen is ook afhankelijk van de te nemen maatregelen om een  daadwerkelijke stabiele politiek te garanderen.

De aanval op de media die verslag doen van de belegering van de presidentiële residentie, moet worden veroordeeld en er dient onmiddellijk actie worden ondernomen om een onderzoek naar het incident in te stellen, waarbij alle verdachten moeten worden aangehouden; om recht te doen dient strafrechtelijke vervolging te worden overwogen.

Blijkens de interventies van het volk in de afgelopen maanden zijn de vrijheden van meningsuiting, van vereniging en van vergadering essentieel voor de bescherming van de samenleving en het individu. De actuele situatie moet worden benut om deze rechten te consolideren, zodat er een fundamentele verandering in de politieke cultuur in Sri Lanka tot stand wordt gebracht.

De voortdurende waakzaamheid van het volk is de enige manier om te garanderen dat nieuw op te zetten bestuurssystemen moeten functioneren in het belang van de bevolking en de natie. Voor de noodzakelijke broodnodige veranderingen voor een beter leven in Sri Lanka moeten de mensen op de achtergrond daarom  – vooral nu en in de komende maanden – waakzaam blijven. De mensen moeten ook nieuwe maatschappelijke organisaties opzetten die toezicht houden op de ontwikkeling van het politieke landschap, maar ook om er zeker van te zijn dat toekomstige permanente structurele veranderingen nieuwe mogelijkheden en bescherming  bieden op basis van democratische uitgangspunten, de rechtsstaat en de mensenrechten.

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.