- Global Voices in het Nederlands - https://nl.globalvoices.org -

Een wanhopige reactie op de COVID-19 lockdown in China: ‘We zijn de laatste generatie.’

Categorieën: Oost-Azië, China, Burgermedia, Gezondheid, Mensenrechten, Politiek, Vrijheid van meningsuiting, COVID-19

Schermafbeelding van een video die viraal ging in China.

Sorry, we zijn de laatste generatie.

De bovenstaande zin verscheen in een gecensureerde video en ging afgelopen week viraal op Chinese sociale media.

Volgens berichten van diverse mediakanalen werd de video genomen in Shanghai [1] [Cn] waar bewoners al meer dan twee maanden onder het Chinese zero-COVID-beleid [1] [Cn] opgesloten zitten.

In de video verschenen een aantal medewerkers van de pandemiebestrijding, waaronder een politieagent, aan de deur van een jonge man. Ze eisten dat iedereen in het huishouden een aantal dagen naar een quarantainecentrum  gingen. De jongeman ging hier tegenin, want niemand in het huishouden was positief getest op COVID-19. De politieagent waarschuwde hem dat indien hij het bevel weigerde te volgen, de straf gevolgen zou hebben voor drie generaties van zijn familie. De man antwoordde rustig : “Sorry, we zijn de laatste generatie, dank voor uw bezorgdheid!”

Hierbij de video die op Twitter werd geplaatst:

Het dreigen met straf voor meerdere generaties werd tijdens het tijdperk van Mao Zedong [4] veel gebruikt. In deze tijd moesten nakomelingen van iemand die als rechts of kapitalistisch gezien werd, een label dragen waarmee ze geïdentificeerd werden als ‘vijand van het volk [5]‘ en geconfronteerd werden met politieke en sociale uitsluiting.

Velen waren geschokt door de reactie van de jongeman die, in plaats van zich bedreigd te voelen, er kalm tegenin ging door te suggereren dat hij geen nakomelingen zal krijgen.

Geen kinderen krijgen wordt in de Chinese cultuur gezien als een vloek – één die een aanzienlijke sociale stempel met zich mee brengt. De openheid van de jongeman over het niet krijgen van kinderen heeft op Chinese sociale media tot discussies geleid. De hashtags #DitIsDeLaatsteGeneratie (#这是最后的一代), #WijZijnDeLaatsteGeneratie (#我们是最后的一代) en #DeLaatsteGeneratie (#最后的一代) worden gebruikt om vergelijkbare verklaringen af te leggen en discussies te starten rondom opvoeding onder politieke en sociale onderdrukking:

确实很绝望,不想生了

De situatie is hopeloos, ik wil ook geen kinderen krijgen.

其实是消极的抵抗,报复不了施害者,其实可以说 我三代都不放过你!

Dit is passief verzet. Er is geen middel om wraak te nemen op de dader. Hij had kunnen zeggen dat de drie generaties van zijn familie een manier zouden vinden om hem terug te pakken.

Door het zero-COVID beleid zijn veel Chinese steden, waaronder ook miljoenensteden zoals Shanghai en Beijing, onder een zogenaamde dynamische lockdown geplaatst, met honderden miljoenen mensen opgesloten in hun appartementen of woonwijken. Mensen worden gedwongen om regelmatig PCR-testen te doen en moeten zich aan strenge quarantaine-voorschriften houden. Waneer er één COVID-19 besmetting in een gebouw wordt vastgesteld, moeten alle bewoners in quarantainecentra verblijven. Huishoudens met besmettingen of huishoudens die in direct contact zijn geweest met besmette personen, worden gedwongen om medisch personeel toe te laten in hun huis voor grondige ontsmetting.

Omdat er geen respect lijkt te zijn voor individuele mensenrechten en vrijheid zijn sommige mensen boos. Ondanks dat er na Shanghai’s agressieve lockdown [8] werd opgeroepen tot versoepeling van het zero-COVID beleid, wat leidde tot grootschalige voedseltekorten, rellen en censuur, blijft Beijing aandringen [9] op de maatregelen en heeft het gezworen om kritiek op het preventieve beleid van het land tegen de pandemie tegen te gaan.

In deze context interpreteerden sommigen de ‘we zijn de laatste generatie verklaring’ als uiterst wanhopig verzet tegen de onderdrukking. Chinese hoogleraar rechten Zhang Xuezhong zei bijvoorbeeld via Twitter:

“We zijn de laatste generatie, bedankt!” Deze tragische uitdrukking zit vol wanhoop. De persoon die dit heeft gezegd, heeft een biologische beslissing gemaakt om geen nakomelingen te krijgen, op basis van het oordeel dat we beroofd zijn van een wenselijke toekomst. Dit is het hevigste protest dat de jongeman kan maken.

De opvatting is op Weibo net iets anders. Velen zien de uitspraak niet als daad van politiek verzet. Een populaire opmerking was:

这不是恨,甚至不是抗争,更不是对其他国别或地域的无脑崇拜。

这是想以现在的身份为豪却连自己的基本权利都得不到保障的无奈,是希望这里变得更好但发现自己什么都改变不了的认命,是被威胁下一代人的命运时最苍白的自辩。

Het is geen haat, geen verzet, geen blind lof voor het beleid van andere landen.

Het is een uiting van hulpeloosheid van iemand die trots wil zijn op zijn identiteit, maar beroofd wordt van al zijn basisrechten. Het is het aanvaarden van zijn onvermogen om verandering te brengen ook al had hij gehoopt op beter, een zelfverdedigingsmechanisme toen hij bedreigd werd met gevolgen voor zijn nakomelingen.

Een andere Weibo gebruiker zei:

他甚至没有向外诉求,没诉求保障、没诉求改变、没诉求在不知情状况下被悄悄让渡的权利、没诉求那些白纸黑字写好却又肆意践踏的规则,他也没倡导、没大声疾呼,他只是轻轻地阐述自己,他只是悲哀又绝望地把刀尖朝向自己而已。

Hij stelde geen eisen, vroeg niet om bescherming, deed geen verzoek om verandering. Hij sprak niet over de rechten die hem in stilte werden ontnomen, noch over de overeenkomsten die niet werden gerespecteerd. Hij smeekte, noch protesteerde. Hij uitte alleen kalm zijn standpunt, alsof hij in wanhoop de dolk naar zichzelf keerde.

De Chinese regering moedigt zijn burgers de laatste jaren aan om om meer kinderen [11] te krijgen, met name sinds de sterke daling van het geboortecijfer in 2020. Maar de inspanning is tevergeefs, vooral als gevolg van gebrek aan steun van het volk.