Een Japans-Afrikaanse kimono modeshow die plaatsvond tijdens het cultureel evenement “Africa Japan Night” (Afrika Japan Nacht), waar de tiende verjaardag van het Japan trustfonds voor Afrika en minst ontwikkelde landen (LDCs) gevierd werd. Copyright: WIPO. Foto: Violaine Martin. Dit werk is gelicentieerd onder Creative Commons NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 3.0 Intergouvernementele organisatie (IGO). [1]
De nieuwe Netflix-serie “Yasuke [2] [en]” heeft de geschiedenis van de Afrikaanse samurai, en die van Afrikanen in Japan in het algemeen, onder de publieke aandacht gebracht.
De echte Yasuke [2] [en] was een Afrikaan die in de 16e eeuw in Japan aankwam als bodyguard voor een jezuïet-afgezant. Nadat hij in 1579 Oda Nobunaga [3] [en], de werkelijke heerser van Japan, had geïmponeerd, werd Yasuke uitgenodigd om de krijgsheer te dienen als militair, oftewel samurai. Gedurende de drie jaar die hij aan Nobunaga's zijde vocht tot de plotse nederlaag van de leider in 1582, heeft Yasuke vanop de eerste rij het conflict en geweld meegemaakt van de periode van de ‘strijdende staten’ in Japan. Na Nobunaga's dood bevond Yasuke zich in het verliezende kamp van de voortdurende strijd voor controle over het land, en verdween hij feitelijk uit de geschiedenis.
Zowel de serie als twee aankomende Hollywoodfilms, “Yasuke [4]” [en] (aangekondigd door Lionsgate in 2017) en een live-action film [5] [en] met dezelfde naam (aangekondigd door MGM in 2019), hebben interesse gewekt in de geschiedenis van de strijder, en daarmee ook in de vaak vergeten 500 jaar lange geschiedenis van Afrikanen in Japan. Dit inzicht in de eerste Afrikaanse samurai heeft belangrijke conversaties gestart over zijn herkomst en de ervaringen van de Afrikaanse diaspora in hedendaags Japan.
Yasuke's herkomst en de geschiedenis van Afrikanen in Japan
Het verhaal van Yasuke [2] [en] benadrukt de ervaring van Afrikanen die in Japan leven, zowel gedurende de 16e eeuw als daarna. Yasuke's leven in het tijdperk na Nobunaga blijft gehuld in mysterie. Vanwege schaarse en tegenstrijdige getuigenissen van historici, geloofden velen tot voor kort dat het verhaal gewoon folklore was.
Dit veranderde echter met de 2019 publicatie van het boek van Thomas Lockley en Geoffrey Girard “Yasuke: An African Warrior in Japan [6] [en]” (“Yasuke: Een Afrikaanse Strijder in Japan”). Deze detailleert de afkomst van Yasuke, zijn ontmoeting met de feodale krijgsheer Nobunaga, zijn aanstelling als samurai, zijn laatste strijd en zijn langdurige impact op de moderne gemeenschap. Het duo heeft negen jaar gespendeerd aan de research en het schrijven van dit boek.
Door historische bewijzen in elkaar te puzzelen, konden de auteurs vaststellen dat Yasuke in Nagasaki arriveerde vanuit Macao, Indië op 21 mei 1579, als bodyguard van de Italiaanse jezuïet-missionaris Alessandro Valignano. Valignano was het hoofd van de Jezuïet-gezanten, die naar Azië gestuurd was door de Rooms-Katholieke Kerk om alle missies tussen Mozambique en Japan te controleren. Wanneer ze arriveerden was Japan al zo'n 100 jaar in oorlog.
Recent wetenschappelijk bewijs [7] [en] door Lockley, Kintaro [8] [en] en History Extra [9] [en] suggereert dat hij zeer waarschijnlijk afkomstig was van het Dinka volk [10], geboren nabij de Nijl in Zuid-Soedan.
Het is onduidelijk of hij als kind tot slaaf werd gemaakt, maar volgens Lockley waren tegen de 20ste eeuw 11 miljoen Afrikanen verkocht in de gebieden die het dichtst bij de Indische Oceaan lagen. Historische teksten over de slavenhandel duiden echter aan dat er honderdduizenden niet-slaven en niet-verhandelde Afrikanen waren die dezelfde reis hadden gemaakt met hun eigen schepen. Zij deden aan handel of diplomatie voor Afrikaanse heersers, hoewel anderen huurlingen waren die hun brood verdienden met piraterij.
Leven als Afrikaan in Japan
Tijdens een virtuele lezing [11] [en] over zijn boek, die in februari gehost werd door het Aga Khan Museum, observeerde Lockley dat Yasuke's verhaal deel uitmaakt van de Japanse geschiedenis en die van alle Afrikanen in Japan. Na hun verlies in de Tweede Wereldoorlog transformeerde Japan zich economisch. Hij zegt dat dit op sommige manieren heeft bijgedragen aan het ontstaan van een meer diverse samenleving:
The last 20 years have seen a rapidly more diverse society due to an increase in foreign residents (immigrants), as well as a massive increase in a visibly foreign workforce.
De laatste 20 jaar is de gemeenschap snel diverser geworden vanwege een stijging in het aantal buitenlandse inwoners (immigranten), alsook een gigantische stijging in zichtbaar buitenlands personeel.
Desondanks behoren [12] [en] Afrikanen momenteel maar tot 0,01 procent van de totale bevolking in Japan. Terwijl het aantal niet-Japanse inwoners en werkers in het land de grens van 1 miljoen voor het eerst overschreden had in 2016, blijft het aantal Afrikanen laag.
Dankzij programma's zoals het African Business Education Initiative for Youth (ABE-initiatief) en Japan Africa Dream Scholarship (JADS-beurs), zijn de meeste Afrikaanse immigranten in het land onder een studiebeurs. Dit is deel van een strategie [13] [en] om tegen 2026 3000 Afrikaanse studenten uit te nodigen om aan Japanse universiteiten te studeren en deel te nemen aan stages bij Japanse bedrijven.
Dr. Harriet Ocharo, geboren in Kenia, werkt nu in Japan als onderzoekswetenschapper aan het Hitachi Central Research Laboratory in Tokio. In 2014 kreeg Ocharo zo'n studiebeurs, wat haar toeliet om haar doctoraat in de computerwetenschappen te behalen in Japan. Ze woont sindsdien in Japan, eerst als student en nu als alleenstaande, werkende moeder.
Ocharo, online bekend als Savvy Kenya [14][en], is een productief blogger [15] [en] en een van Kenia's grootste pioniers.
View this post on Instagram
Ze zegt dat ze, als Afrikaanse die in Japan woont, een cultuurshock had ervaren toen ze eerst emigreerde:
I had never been out of Africa. Going to Japan, I was so shocked at how different everything was. I, however, went there with a very open mind.
Ik was nog nooit buiten Afrika geweest. Eenmaal in Japan was ik geschokt door hoe verschillend alles is. Maar desondanks kwam ik hier met een heel open geest.
Een van de grootste uitdagingen van verhuizen naar Japan was echter het leren van en het aanpassen aan de cultuur, inclusief de geschreven en ongeschreven regels van hoe mensen met elkaar omgaan. Zoals ze uitlegt aan Global Voices: “In Japan zijn er regels die ieder aspect van het leven sturen, inclusief hoe je moet praten met andere mensen.” Wat betreft Yasuke voelt Ocharo dat het belangrijk is om representatie van de Afrikaanse diaspora in Japan te zien:
I knew of Yasuke, the African samurai, before the Netflix series. I stumbled upon him on Twitter through the people I follow. Online and offline communities of Africans in Japan already knew about him, as he has made some appearances in the media and in some comic books.
Ik kende Yasuke, de Afrikaanse samurai, nog voor de Netflix-serie. Ik ontdekte hem op twitter via mensen die ik volg. Online en offline gemeenschappen van Afrikanen in Japan kenden hem al, gezien hij al een paar keer verschenen was in de media en in enkele strips.
Ze hoopt dat de show invloed zal hebben op hoe Afrikanen aanzien en vertegenwoordigd worden in Japan, zijnde wegbreken van het stereotype dat alle zwarte mensen Afrikaan-Amerikaans zijn. Ze kijkt ernaar uit om de Yasuke-serie te zien:
With anime, [there are] few Black characters. It [feels] good to have some form of representation. Now, with the Netflix series out, when I meet people and mention Yasuke, they will get the reference. It’s a good thing for us as Africans so that we are not just reduced to stereotypical roles.
In anime [zijn er] maar weinig zwarte personages. Het [voelt] goed om een vorm van vertegenwoordiging te hebben. Met de Netflix-serie die nu uit is, zullen mensen de referentie snappen als ik hen ontmoet en Yasuke aanhaal. Het is een goede zaak voor ons Afrikanen dat we niet enkel gereduceerd worden tot stereotypen.