Gedwongen vruchtbaar of onvruchtbaar? Peruviaanse vrouwen nog steeds geen baas in eigen buik

 

 

Foto van een Peruviaanse vrouw en haar baby van pxhere, geen copyright.

Gedurende Peru's binnenlands gewapend conflict van 1980 tot 2000, waarbij de staat vocht tegen subversieve terroristengroepen [en], voerde de regering (28 juli 1990 – 22 november 2000) van toenmalig president Alberto Fujimori een reeks maatregelen [es – alle links] in om het geboortecijfer van het land te doen dalen.

Het ging hier om de gedwongen sterilisatie van naar schatting 270.000 vrouwen en 22.000 mannen, waarvan de meesten behoorden tot de inheemse en arme plattelandsbevolking. Tot op vandaag blijven de overlevers van deze sterilisaties vechten voor gerechtigheid en willen ze dat hun verhalen niet vergeten worden. Dit is echter een langzaam proces, hetgeen volgens María Esther Mogollón, een woordvoerster van de Vereniging van Peruviaanse Vrouwen betrokken bij Gedwongen Sterilisaties, te wijten is aan “weinig politieke wil en een gebrek aan inzicht in wat mensenrechten precies impliceren”.

Zo'n twintig jaar later, in 2020 en 2021, zou je denken dat deze reproductieve controlemaatregelen van de baan zijn. Dat is helaas niet zo. Controle van vrouwenlichamen in Peru draait nu om seksueel geweld en de strafbaarstelling van abortus.

In 2020 steeg het aantal ongewenste zwangerschappen in Peru met 12 percent, voornamelijk bij tienermeisjes. Daar komt nog bij dat er meer dan 13.840 gevallen van seksueel geweld gemeld werden, waarvan 43 percent bij jongeren tussen 12 en 17 jaar; 20,7 percent van de slachtoffers waren meisjes tussen 6 en 11 jaar.

Zo te zien is dus meer dan een op tien tienermeisjes ooit zwanger geweest. De cijfers zijn hoger op het platteland, waar meer dan een op vijf meisjes onder 18 zwanger wordt. In 2020 is het aantal meisjes jonger dan 10 dat gedwongen moeder werd verdrievoudigd, wat een direct gevolg is van de piek in seksueel geweld waargenomen tijdens de pandemie.

Elga Prado Vasquez, coördinator van het Seksuele en Lichamelijke Autonomieprogramma van de Manuela Ramos-Beweging, vertelde in een telefoongesprek dat de pandemie de meest kwetsbare bevolkingsgroepen nog weerlozer dan vroeger heeft gemaakt. Als deel van de lockdownmaatregelen sloot de Peruviaanse staat essentiële diensten, en de tekortkomingen van het zorgsysteem werden groter. Veel meisjes, tieners en vrouwen stonden er alleen voor bij fysiek en seksueel geweld in hun eigen thuissituatie. Hoewel er niet langer een verplichte lockdown is in Peru en de publieke diensten heropend zijn, blijft het zorgwekkend hoe de cijfers zullen zijn als een lockdown opnieuw zou worden ingevoerd.

Wat de toestand nog verergert, is het feit dat onveilige abortussen nu de op twee na belangrijkste oorzaak van moedersterfte uitmaken in Peru, aldus de feministische niet-gouvernementele organisatie PROMSEX. Vrouwen uit alle socio-economische en opleidingsniveaus plegen abortus. Volgens een studie over abortus bij volwassen vrouwen echter, zijn vrouwen uit de midden- en lagere economische klasse die een diploma middelbaar en hoger onderwijs hebben, eerder geneigd abortus te plegen. In totaal heeft bijna een op vijf volwassen vrouwen eenmaal in haar leven een abortus laten uitvoeren. Volgens het Ministerie van Gezondheid van Peru werden in 2018 2.480 tienermeisjes gehospitaliseerd nadat ze een abortus ondergingen.

In Peru zijn bijna alle abortussen illegaal sinds 1924, behalve als het leven of de gezondheid van de vrouw in gevaar is. Deze abortussen zijn niet alleen illegaal maar ook wettelijk strafbaar. Tussen 2000 en 2019 werden er van de 961 gerapporteerde gevallen 571 vrouwen en tienermeisjes vervolgd voor zwangerschapsonderbreking. Volgens de katholieke organisatie voor het Recht om te Beslissen, zijn er elke dag 1.000 abortussen in Peru.

Ondanks deze cijfers hadden heel weinig politieke partijen seksuele en reproductieve rechten op hun verkiezingsagenda voor 11 april 2021 staan. Slechts twee van de 18 partijen hadden voorstellen inzake toegang tot anticonceptie en een noodpakket, een set gratis medicijnen bedoeld om de gezondheid en het welbevinden van slachtoffers van geweld te beschermen.

Het lijkt weinig waarschijnlijk dat deze situatie zal veranderen voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen, gepland op 6 juni. Ten zeerste verontrustend is dat de twee kandidaten die tot in de tweede ronde geraakt zijn, Pedro Castillo en Keiko Fujimori, eerder pro-life zijn en dat geen van beiden een duidelijke agenda heeft over gendergerelateerde seksuele en reproductieve rechten.

Van gedwongen sterilisaties tot gedwongen zwangerschappen, het lijkt erop dat Peruviaanse vrouwen nog steeds geen baas zijn van eigen lichaam en vruchtbaarheid.

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.