[1]Facebook vond gecoördineerde invloedcampagnes met verbinding naar de Ukraïense pro-regering en oppositie-politici. Foto van Pete Linforth [2] van Pixabay [3].
In een rapport [4] van 6 mei meldde Facebook dat het twee account-netwerken verwijderd heeft die Oekraïense gebruikers benaderden met “gecoördineerd niet-authentiek gedrag” – een term die het platform gebruikt voor accounts die opgezet worden om gecoördineerde manipulatie van de publieke opinie uit te oefenen of desinformatie te delen. Intrigerend is dat één van de groepen banden bleek te hebben met de regerende Oekraïense partij, Sluha Narodu (Dienaar van het volk).
Digitale invloed wordt mainstream
Oekraïne is geen onbekende in manipulatie met sociale media: botnets [5], astroturfen in de commentaren, gecoördineerd blokkeren van accounts [6], en zogenaamde sock puppet Facebook accounts, het komt allemaal voor in het online publieke domein. Hoewel beweerd wordt [7] dat de meest verdachte activiteit zijn oorsprong vindt in het buitenland (eigen onderzoek van GV [5] vond botaccounts en malafide websites die terugvoeren naar Rusland), voeren de politieke spelers in het land zelf de strijd op om online invloed uit te oefenen.
Volgens een rapport [8] in 2019 van OPORA, een netwerk voor burgerrechten en een verkiezingsmonitor, over de vervroegde parlementsverkiezingen in Oekraïne, hadden alle partijen politieke reclame ingezet, waarbij in totaal 1,8 miljard dollar aan Facebook advertenties uitgegeven werd. Alhoewel Oekraïense verkiezingswetten politieke reclame niet reglementeren, wordt ze wel geregulariseerd door specifieke regelgeving van Facebook die officieel opgeslagen is in de politieke advertentiebibliotheek van het platform. Hierdoor konden de OPORA-onderzoekers de advertenties en uitgaven van partijen voor online PR analyseren.
Maar experts suggereren [9] dat – bovenop de politieke advertenties – de Oekraïense politieke sociale mediaruimte vol zit met “zwarte PR” en emotioneel gechargeerde en georchestreerde commentaarcampagnes. Die te identificeren is erg moeilijk, want ze zijn niet onderworpen aan dezelfde transparantie-eisen als reguliere politieke advertenties. Daarom is officiële kennisgeving van Facebook en andere platforms hierover belangrijk.
Wat haalde Facebook weg?
In het rapport [4] meldde Facebook dat het twee verschillende account-netwerken die gecoördineerd niet-authentiek gedrag hadden vertoond, had verwijderd. De eerste bestond uit “105 Facebook accounts, 24 pagina's en vijf Instagram accounts, afkomstig van en gericht op Oekraïne. Facebook zei dat de verdachte activiteit hen opgevallen was door een onderzoek [10] door Bukvy, een onafhankelijk nieuwsmedium in Oekraïne.
De mensen die achter het netwerk zaten combineerden valse en echte accounts om een mengeling van legitiem nieuws en hun eigen inhouden te delen met 23.000 volgers en ze onderhielden ook pagina's die eruitzagen als nieuwspagina's om gebruikers te leiden naar websites die leken op mediabronnen. Hoewel de mensen achter de website probeerden hun identiteit en de gecoördineerde acties te verbergen, vond het onderzoek van Facebook verbindingen naar personen geassocieerd met Sluha Narodu [11] (Dienaar van het volk), de heersende partij in Oekraïne, door wie President Zelensky verkozen werd en waarvan de naam ook gebruikt wordt voor een TV serie [12] die hem beroemd maakte.
The people behind this activity posted in Ukrainian and Russian about news and other topics like corruption; politics; automotive industry; satiric content about COVID-19; supportive commentary about the Sluha Narodu party and the current Ukrainian government; and criticism of opposition parties and politicians including former president Poroshenko and the mayor of Kyiv, Vitali Klitschko.
De mensen achter deze activiteit plaatsten posts in het Oekraïens en Russisch over nieuws en andere onderwerpen zoals corruptie, politiek, auto-industrie, satire over COVID-19, ondersteunend commentaar over de Sluha Narodu-partij en de huidige Oekraïense regering, en kritiek op oppositiepartijen en -politici zoals de vroegere president Poroshenko en de burgemeester van Kyiv, Vitali Klitschko.
[13]Een voorbeeld van inhoud op het account-netwerk verbonden aan de Oekraïense Sluha Narodu-partij. Foto: persvoorlichting van Facebook
Een andere, duidelijk grotere groep van accounts werd geïdentificeerd en verwijderd door Facebook door een tip van het Federal Bureau of Investigation van de V.S.. Een totaal van 477 Facebook accounts, 363 pagina'ss, 35 groepen (gevolgd door 2.37 miljoen mensen) en 29 Instagram accounts (met minder dan 30.000 volgers) afkomstig uit en gericht tegen Oekraïne werd verwijderd.
Het onderzoek van Facebook schreef dit netwerk toe aan “eenheden en personen gesanctioneerd [14] door het US Treasury Department” in januari 2021 — namelijk, politici Andrii Derkach, Petro Zhuravel, mediabedrijven verbonden met de gesanctioneerde Begemot Media, en ook politieke consultants geassocieerd met twee andere politieke spelers: Volodymyr Groysman en Oleg Kulinich.
Terwijl Derkach en anderen gesanctioneerd waren voor vermeende tussenkomst in de verkiezingen in de V.S., concentreerde hun Facebook-activiteit zich in dit geval uitsluitend op een Oekraïens publiek en thema's en maakte deel uit van een grotere “misleidende invloed-operatie” via verschillende sociale mediaplatformen en websites.
They built a ready-made network of seemingly independent media websites and social media assets that worked to promote content favorable to the three politicians and their political groups, while also engaging in similar behavior in support of other political actors across the entire political spectrum, likely for hire. This included competing political parties in Ukraine. The operation posted consistently anti-Russia content.
Ze bouwden een kant-en-klaar netwerk van schijnbaar onafhankelijke media-websites en sociale media activa die inhoud ten voordele van de drie politici en hun politieke groepen propageerde, terwijl ze zich ook inlieten met gelijkaardig gedrag ter ondersteuning van andere politieke spelers over het gehele spectrum die zich voor de kar lieten spannen. Dit betekende ook rivaliserende politieke partijen in Oekraïne. De operatie postte consistent anti-Russische inhoud.
Two odd things about this operation.
First, structure. Three teams, each linked with a different politician, but all working together to mislead people. They didn’t just promote “their” politicians, but other ones too, even competitors.
— Ben Nimmo (@benimmo) May 6, 2021 [15]
Twee merkwaardige dingen over deze operatie.
Ten eerste: structuur. Drie teams, allemaal verbonden met een andere politicus, maar allemaal in samenwerking om mensen te misleiden. Ze maakten niet alleen propaganda voor “hun” politiekers, maar ook voor anderen, zelfs tegenstanders.
— Ben Nimmo (@benimmo) 6 mei 2021 [15]
The other odd thing was its anti-Russia content.
A consistent drumbeat of articles and memes – most of them copied from elsewhere, like this copy of @bobscartoons [16]. pic.twitter.com/rYOM770Vxf [17]
— Ben Nimmo (@benimmo) May 6, 2021 [18]
Het andere merkwaardige feit was de anti-Russische inhoud.
Een consistente herhaling van artikels en memes – de meesten gekopieerd van ergens anders, zoals deze kopie van @bobscartoons [16]. pic.twitter.com/rYOM770Vxf [17]
— Ben Nimmo (@benimmo) 6 mei 2021 [18]
Ben Nimmo, Facebook's Global IO [invloedoperaties – GV] Threat Intelligence Lead, noteerde in het rapport [19] dat Oekraïne bij de “top bronnen” hoort van gecoördineerde niet-authentieke activiteit die het platform geïdentificeerd en verwijderd heeft in de afgelopen jaren, en dat de “overgrote meerderheid van misleidende campagnes” binnenlands publiek tot doel had. Volgens Nimmo signaliseert dit een onrustwekkende ontwikkeling in “de ontluikende industrie van wat we “IO-for-hire” noemen. Hier worden media en sociale mediadiensten met frauduleuze activa en misleidende amplificatie over het gehele internet aangeboden”.
Nimmo zegt ook dat Facebook tegelijkertijd de rol erkent van niet-gouvernementele organisaties en onafhankelijke onderzoeksjournalisten in Oekraïne “die doorgaan met het ontmaskeren en rapporteren van deze misleidende campagnes” en suggereerde dat het de moeite zou zijn om het impact te evalueren van deze publieke interventies op het succes of mislukken van zulke invloedcampagnes.