Door slinkende wetlands dreigt de populatie ongrijpbare viskatten in Nepal te krimpen
In de zuidelijke vlaktes van Nepal krijgt iemand die ergens bang voor is te horen dat hij een ‘natte kat’ is. Maar in die regio zijn er katten die niet bang zijn voor water. Ze leven zelfs in de buurt van wetlands [en – alle links] en voeden zich voornamelijk met vissen; vandaar de naam ‘viskat’ of ‘vissende kat’. Door de dreiging van habitatverlies en -vermindering neemt de populatie van deze dieren in Nepal echter af.
Tegenwoordig schatten experts dat er ongeveer 150-200 viskatten in Nepal zijn, en minder dan 2.500 viskatten in het wild, discontinu verspreid over Zuid-Azië en Zuidoost-Azië, waar ze in Pakistan, India, Nepal, Bangladesh, Thailand, Myanmar, Cambodja, Sri Lanka en Indonesië zijn geregistreerd.
De kat is een behendig visser en zijn techniek is eenvoudig: hij tikt op het wateroppervlak en zodra er vissen worden aangetrokken door de gecreëerde rimpelingen, duikt hij erin om ze te vangen. Zijn voeten die gedeeltelijk uit zwemvliezen bestaan, zijn als roer fungerende staart, en zijn waterbestendige vacht helpen hem tijdens het zwemmen. Naast vissen, waaraan hij zijn naam te danken heeft, verslindt de kat net zo makkelijk ratten, reptielen, kleine zoogdieren en vogels.
It's #FishingCatFebruary so let's learn a bit about the species! Fishing cats are expert hunters in aquatic habitats. Not only do they have some unique morphological features, they also have tricks up their sleeve! #fishingcats #fishingcat #fishingcatfebruary #worldfishingcatday pic.twitter.com/tEzcMsf951
— Fishing Cat Conservation Alliance (@fishingcatorg) February 3, 2021
Het is #FishingCatFebruary, dus laten we wat leren over de soort! Viskatten zijn behendige jagers in waterrijke habitats. Ze hebben niet alleen een aantal unieke morfologische kenmerken, ze hebben ook nog trucjes in petto!
— Fishing Cat Conservation Alliance (Alliantie voor het behoud van de viskat) (@fishingcatorg) February 3, 2021
De middelgrote kat, die ongeveer 5-16 kilo weegt en vaak wordt verward met de luipaardkat, werd voor het eerst in 1836 in Nepal geregistreerd door Brian Houghton Hodgson, en is geclassificeerd als Kwetsbaar op de Rode Lijst van de IUCN.
“Van de 40 wilde kattensoorten die er in de wereld zijn, is de wereldwijd kwetsbare viskat de enige soort die het grootste deel van zijn tijd in wetland-habitats doorbrengt”, vertelde Rama Mishra, promovenda aan de Universiteit van Antwerpen in België, en oprichtster van het Terai Fishing Cat Project, Nepal, aan Global Voices. “In tegenstelling tot andere katten die liever niet onder water gaan, jaagt hij op verschillende soorten vissen en andere waterdieren. Dus we noemen deze kat de indicator van een gezond wetlands-ecosysteem.”
Conservatiebioloog Sam Helle tweette:
I love big cats, but I love small cats too! Follow my friend & colleague Rama Mishra as she collects Fishing Cat scats in southwest Nepal.@iRamaMishra was the first publish a thesis on Fishing cats in Nepal & is the founder of the Terai Fishing Cat Project @fishingcatorg pic.twitter.com/EkXkDklm8D
— Sam Helle ?? (@samanthaiam) April 26, 2021
Ik houd van grote katten, maar ik houd ook van kleine katten! Volg mijn vriendin & collega Rama Mishra terwijl ze uitwerpselen van viskatten verzamelt in het zuidwesten van Nepal. @iRamaMishra was de eerste die een scriptie schreef over viskatten in Nepal & is de oprichtster van het Terai Fishing Cat Project @fishingcatorg pic.twitter.com/EkXkDklm8D
Over het gedrag van de kat zei Mishra, die viskatten bestudeerde in het Koshi Tappu Wildlife Reserve en het Chitwan National Park, dat ze “ontdekte dat deze katten uitsluitend nachtdieren zijn in een door mensen gedomineerd landschap in het buffergebied van het Koshi Tappu Wildlife Reserve”, maar dat er ook is ontdekt dat ze “overdag actief zijn in wildere habitats, zoals het kernreservaat van het Koshi Tappu Wildlife Reserve en het Chitwan National Park”.
Een cameravalfoto van een viskat. Afbeelding van het Department of National Parks and Wildlife Conservation (DNPWC) (Afdeling van Nationale Parken en Natuurbehoud)/National Trust for Nature Conservation (NTNC) (Nationale Stichting voor Natuurbehoud) door Rama Mishra. Gebruikt met toestemming.
Er zijn viskatten gevonden en geregistreerd in alle beschermde gebieden in de zuidelijke vlaktes van Nepal, van oost naar west, te weten het Koshi Tappu Wildlife Reserve, Parsa National Park, Chitwan National Park, Bardia National Park en het Shuklaphanta National Park, met uitzondering van het Banke National Park. Behalve in beschermde gebieden, worden ze ook aangetroffen in viskweekgebieden, suikerrietvelden en rijstvelden.
Maar de viskatpopulaties zijn getroffen door de dreigende achteruitgang en het verlies van hun leefgebied. In een gesprek met Global Voices zei Bhupendra Prasad Yadav, Assistent Natuurbeschermingsambtenaar bij het Nepalese Department of National Parks and Wildlife Conservation (Nepalese Afdeling van Nationale Parken en Natuurbehoud), dat “er in Nepal veel wetland-habitats worden drooggelegd en omgezet in landbouwgrond en infrastructuurontwikkeling”. Hij voegde eraan toe dat vervuiling en overmatige visserij in een aantal gebieden de wetlands ook schade toebrengen. “In sommige gebieden zijn er viskatten voor hun pelzen of vlees gedood”, zei hij.
Een viskat leeft in en rondom wetlands. Afbeelding door Rama Mishra. Gebruikt met toestemming.
Yadav, die intensief gegevens over viskatten heeft verzameld uit de cameravalgegevens die zijn gebruikt voor een onderzoek in Shuklaphanta National Park, waarbij tijgers en hun prooien werden gevolgd, zei verder:
Unfortunately, when their usual habitat has been destroyed or has become unusable, some fishing cats have increased their predation on livestock. So, farmers have killed them to protect their animals. Wetland destruction is by far the biggest threat to the animals, however.
Nadat hun gebruikelijke leefgebied is vernietigd of onbruikbaar is geworden, hebben sommige viskatten helaas hun predatie op vee vergroot. Dus hebben de boeren ze gedood om hun dieren te beschermen. De vernietiging van wetlands is echter verreweg de grootste bedreiging voor de dieren.
Bovendien draagt het omzetten van landbouwgrond in vijvers bij aan de ellende van deze katten. Hoewel de boeren ze geen kwaad doen wanneer ze, op zoek naar prooidieren, over hun landbouwgrond zwerven, gaan zij ervan uit dat deze katten rondom de vijvers op de loer liggen om vis te stelen. Als vergelding vangen en vergiftigen ze deze katten om hen het vissen te beletten. Ook zijn er een aantal omgekomen doordat ze werden aangereden.
Mishra merkte op dat deze katten echter ook goede vrienden zijn van de boeren, omdat ze jagen op ratten, muizen en boerenlandvogels, die schadelijk zijn voor de gewassen. Maar om deze unieke vrienden van de boeren tegen uitsterven te beschermen, is het behoud en herstel van wetlands een eerste en cruciale stap, en is het ook zeker van belang de gemeenschappen bewust te maken van het belang van het behoud ervan. “Beschouw het niet als een slecht voorteken wanneer een kat je pad kruist”, zei Mishra. “Dit zal heel duidelijk het doden van katten op de weg beperken”.
