Foto beschikbaar gesteld door Pashtana Zalmai Khan Durrani.
De alfabetiseringsgraad van vrouwen in Afghanistan is bij de laagste [1] [en – alle links] van de wereld. Een groot aantal meisjes gaat nooit [2] naar school of haakt af omwille van “toenemende onveiligheid, discriminatie, corruptie, en verminderde financiering”. De situatie is erger in landelijke [2] gebieden.
Niettemin vechten mensen als Pashtana Zalmai Khan Durrani om Afghaanse plattelandsmeisjes en -vrouwen onderwijs te geven, want zij zijn “de toekomst van Afghanistan”. Afkomstig uit de zuidelijke plattelandsprovincie Kandahar, ontwikkelde ze een onlineplatform dat nu 900 meisjes en vrouwen helpt onderwijs in hun taal te krijgen wanneer ze niet naar school kunnen omwille van gebrek aan middelen of omdat de scholen aangevallen worden. Ze is een Malala Education Champion [3] (Onderwijskampioene) en een Jongerenambassadeur voor Amnesty International [4].
Ik interviewde Pashtana Zalmai Khan Durrani om meer over haar werk te weten te komen. Het interview is ingekort omwille van lengte en helderheid.
Samea Shanori (SS): Ik wil beginnen met uw organisatie. Kan u ons meer vertellen over LEARN [5]?
Pashtana Zalmai Khan Durrani (PZKD): LEARN is een non-profitorganisatie die focust op drie kerngebieden: onderwijs, maternale gezondheidszorg, en vrouwenemancipatie. Wij werken samen met de overheid, gemeenschapsscholen, lokale betrokkenen en stamoudsten. We hebben ook een partnership met Rumie [6], een Canadese non-profitorganisatie. Dankzij hun online- en offlineplatforms verschaffen we onderwijsmateriaal en middelen aan schoolmeisjes en vrouwen in Kandahar. De hulp omvat verschillende domeinen, gaande van financiële basiskennis en bedrijfsondernemingsschap tot bestrijding van huiselijk en gendergerelateerd geweld.
Rumies offline-app speelt een cruciale rol voor onze studenten. Eenmaal de app gedownload, wordt de volledige bibliotheek van LEARN op het apparaat ingevoerd in de lokale talen, Dari en Pashto. Wij voorzien de tablets met batterijen van lange duur. Dit is de perfecte oplossing voor ons want mensen in Kandahar, zoals de meerderheid in Afghanistan, hebben geen toegang tot voldoende elektriciteit en internet.
Het streefdoel is dat als we 10 of 20 meisjes ingeschreven hebben, er vijf naar het middelbaar onderwijs zullen gaan, en dan zal er tenminste eentje bijvoorbeeld een opleiding tot verloskundige volgen en de vroedvrouw voor dat dorp worden. Dit model is in Kandahar al zeer succesvol geweest. We hopen dat uit te breiden naar andere grote steden, te beginnen met Panjshir en Bamyan, en vervolgens Herat en Mazar.
Foto beschikbaar gesteld door Pashtana Zalmai Khan Durrani.
SS: Waarom bent u begonnen met LEARN?
PZKD: Toen ik terugkeerde naar Kandahar vanuit Pakistan (waar ik samen met mijn familie als vluchteling leefde gedurende de Afghaanse burgeroorlog) om er naar de universiteit te gaan, hoorde ik over de alfabetiseringsgraad van plattelandsmeisjes en -vrouwen. Een nicht vertelde me dat zij niet naar school gaan; dat was in 2016. Veel scholen hebben onderwijsmateriaal noch leerkrachten. Sommige scholen zijn aangevallen en platgebrand. Ik vond dat ik iets moest ondernemen.
In onze gemeenschap is het een taboe voor vrouwen om buitenshuis te komen. In mijn familie zijn er vrouwen die al jaren niet meer buiten zijn geweest. De denkpatronen van oude mannen veranderen is moeilijk en vraagt tijd. Een betere oplossing is een alternatief te vinden voor meisjes en vrouwen om toegang tot onderwijs te krijgen. Tijdens mijn research en door mijn ontmoetingen met familieleden merkte ik dat mijn nichtjes Hindi geleerd hadden door naar TV te kijken.
In 2018 richtte ik LEARN mee op in ons huis met alleen een tafel en een tablet. De enigen die aanvankelijk geloofden in mijn droom om plattelandsmeisjes in Afghanistan onderwijs te geven, waren mijn ouders. Vandaag zijn er meer dan 900 studenten ingeschreven voor onze programma's. We zijn erin geslaagd die meisjes te bereiken die nooit het huis uit kunnen, die geen toegang hebben tot onderwijsmateriaal en wier scholen zijn afgebrand.
Ik kan een vader niet vragen zijn dochters naar een school te sturen die voor zijn ogen werd platgebrand. Maar ik kan een veiliger alternatief bieden – zijn dochter kan thuisblijven en toch onderwijs genieten.
SS: Wie is uw grootste supporter geweest?
PZKD: Er is in je leven altijd iemand die je tot de persoon maakt die je wordt. In mijn geval was dat mijn vader. Als stamoudste wezen mensen hem er altijd op dat zijn eerstgeborene een dochter was en geen zoon. Hij bleef hen vertellen dat ik die zoon was. Hij geloofde in mij vanaf het moment dat ik geboren werd. Hij zorgde ervoor dat ik mijn gender nooit als een barrière zag om iets in het leven te bereiken. Hij behandelde me altijd beter dan de mannelijke familieleden. Dat is waarom ik zo veel vertrouwen heb in wat ik doe.
Toen wij als vluchtelingen leefden in Quetta, Pakistan, startte mijn vader een school voor Afghaanse meisjes, opdat zijn zus die juist gescheiden was zou kunnen leren lezen en schrijven. Hij wilde er ook zeker van zijn dat andere vrouwen in zijn gemeenschap niet uitgesloten werden. Mijn beide ouders begonnen er vakken als Engels en wiskunde te onderwijzen. Dat was in 1997 of 1998. En dat is waarom mijn vader altijd mijn inspiratiebron is geweest.
SS: Wat waren zoal uitdagingen waarmee u geconfronteerd werd?
PZKD: Ik heb het geluk gehad dat mijn vader stamoudste was. Men respecteert me, steunt me en luistert naar mij omwille van mijn vaders positie in onze stam. Desondanks vinden sommige neven soms dat mijn televisieoptredens en mijn lezingen over taboeonderwerpen in Afghanistan de familie te schande maken.
Pashtun vrouwen behoren tot de meest onderdrukte in onze patriarchale maatschappij, wat mijn werk moeilijk maakt, maar tegelijk heel belangrijk.
Behalve de familie zijn er nog veel andere uitdagingen waar een Pashtun vrouw uit landelijk Afghanistan voor staat. Ik ben heel vaak de mond gesnoerd toen ik met de Afghaanse overheid werkte alleen maar omdat ik jong en vrouw ben. Daar komt nog bij dat men in Kabul niet openstaat voor de idee van plattelandsvrouwen die opkomen voor hun rechten, omdat wij er anders uitzien, anders praten en ons anders kleden.
Ik ben ook bezorgd dat de internationale gemeenschap niet bekommerd genoeg is om de plattelandsvrouwen van Afghanistan – de vrouwen buiten Kabul. De ontwikkeling van landelijk Afghanistan en Afghaanse vrouwen speelt een essentiële rol in de vooruitgang van het land.
Foto met dank aan Pashtana Zalmai Khan Durrani.
SS: Als u andere vrouwen een advies zou geven, wat zou dat dan zijn?
PZKD: Ik zou zeggen: lees over de geschiedenis van Afghaanse vrouwen, vooral vrouwen als Gawharshad Begum [7], Zarghuna Ana [8], Nazo Ana, Malalai Maiwand, de Afghaanse dichteres uit de vijfde eeuw Rabia Balkhi [7] en Queen Soraya [7]. Toen ik opgroeide las mijn vader geen Sneeuwwitje of Assepoester voor. Hij vertelde de verhalen van deze sterke Afgaanse vrouwen die pioniers waren en die de geschiedenis van Afghanistan veranderden. Ik kijk naar hen op.
Nog een advies voor jonge meisjes: als je een idee hebt, begin er dan over te praten met mensen die je vertrouwt. Doe research en zoek mensen die gedaan hebben wat jij wil doen, zie hoe hun modellen hun gemeenschap hebben beïnvloed en kom dan met een eigen voorstel. Bovenal, zorg ervoor dat wat je wil doen, duurzaam is en een impact op lange termijn heeft op je gemeenschap en de mensen die je wil helpen.
Toen ik startte met LEARN volgde ik het voorbeeld van Fereshteh Forough, de stichter [9] van Code to Inspire, en Shabana Basij Rasikh, de mede-oprichter [10] van School of Leadership Afghanistan (SOLA), een meisjesinternaat. Allebei hebben ze organisaties opgezet die de levens veranderen van zoveel Afghanen, vooral vrouwen, die de toekomst zijn van dit door oorlog verscheurde land.
In Afghanistan zijn veel projecten niet duurzaam omdat de leden van de gemeenschap geen deel van de oplossing zijn. Met LEARN wil ik dat veranderen. Ik vertel de inwoners van de dorpen waar ik werk dat ik er niet altijd zal zijn om een dokter te sturen die de vrouwen onderzoekt. Je hebt een van jullie dochters nodig die vroedvrouw wordt zodat ze voor het hele dorp kan zorgen. Dat is waarom jullie je dochters nu naar school moeten sturen.