Ip Kin-yuen. Foto: Candice Chau/HKFP. Gebruikt met toestemming.

De oorspronkelijke post is geschreven door Candice Chau en gepubliceerd [en – alle links] in Hong Kong Free Press op 1 januari 2021. De hierna volgende bewerkte versie is gepubliceerd op Global Voices onder een content partnership overeenkomst.

Het onderwijs in Hongkong heeft een turbulent jaar achter de rug na de massale pro-democratische protesten, waarbij leraren werden ontslagen en ingrijpende wijzigingen in het leerplan werden doorgevoerd. De sector wordt door pro-Beijing krachten gezien als een van de aanstichters van de onrust.

In haar beleidstoespraak in november stelde Chief Executive Carrie Lam de doeltreffendheid van het onderwijs in Hongkong ter discussie, ze sprak dat er nood was aan het “verbeteren” van de kwaliteit van leraars en dat het onderwijzen van nationale identiteit en nationale veiligheid moest versterkt worden.

De regering kondigde ook grote veranderingen aan in Liberal Studies, een kernvak in het programma van de hogere middelbare scholen dat tot doel heeft leerlingen kritisch te leren denken.

Het vak werd door de regering en pro-Bejing Media bekritiseerd als zou het de studenten aanmoedigen om deel te nemen aan de protesten. Met de voorgestelde veranderingen zouden de inhoud en de lestijd van het vak worden gehalveerd, en er zou meer nadruk worden gelegd op inhoud over China.

Bovendien werden in 2020 twee leraren uit het register geschrapt omdat ze naar verluidt de onafhankelijkheid van Hong Kong zouden gepromoot hebben en feitelijke onjuiste verhalen over de Chinese geschiedenis zouden onderwezen hebben.

Voormalig wetgever Ip Kin-yuen, die vice-voorzitter is van de Hong Kong Professional Teachers’ Union, vertelde aan HKFP dat de situatie weliswaar grimmig is, maar dat hij nog altijd hoopvol is dat 2021 beter nieuws zal brengen.

Ip zegt dat het onderwijs de zondebok is geworden voor de vergissingen van de overheid en dat Lam probeerde om jonge mensen en het onderwijs in het algemeen de schuld te geven voor haar eigen blunders. Hij legde uit:

In haar recente beleidsverklaring reflecteerde Lam niet op haar eigen rol in het uitlokken van de protesten en natuurlijk gaf ze geen enkele fout van haarzelf of de regering toe. Integendeel, ze legt de schuld bij het onderwijs, legt de schuld bij het vak Liberal Studies… Dus wat zij doet is, denk ik, praktisch een zondebok zoeken.

Ip stelde ook in vraag of de veranderingen die de regering en de Secretaris voor Onderwijs Kevin Yeung doorvoerden, wel werkelijk ten voordele van het onderwijs en de studenten waren:

Ik denk echt wel dat hij politieke correctheid boven het voordeel voor de studenten heeft gesteld.

Ip erkende dat het belangrijk is voor studenten om China te begrijpen maar dat ze over het “totaalplaatje” moeten leren en niet alleen over bepaalde aspecten.

Terwijl leraars nog “een zekere mate van vrijheid” hebben om te kiezen hoe ze de toegekende materialen onderwijzen, zei Ip dat ze nog altijd beperkt zullen zijn door de syllabus en de schooladministratie, aangezien het Onderwijsbureau begonnen is met het aanvaarden van anonieme klachten tegen leraars onder de politieke druk van het pro-establishment kamp.

Het remmende effect van de acties van de regering is al voelbaar in het klaslokaal, want Ip zegt dat leraars hebben gekozen voor de “veiligste manier” als het aankomt op het onderwijzen van gevoelig materiaal.

Volgens Ip zijn leraars voorzichtiger geworden met gevoelige onderwerpen of materiaal, vaak beperken ze zich tot wat goedgekeurd is door het Onderwijsbureau. Hij noemde China's Dag van de Grondwet als voorbeeld :

Enkele leraars vertelden me dat ze de instructie krijgen om te lezen volgens de materialen die voorzien worden door het Onderwijsbureau, ze lezen de materialen woord voor woord, “Verander geen enkel woord, voeg geen enkel woord toe, laat geen enkel woord weg, spreek dus precies zoals de materialen zijn, dit alles om te vermijden dat je in de problemen komt.

Niet alleen is zulke nervositeit schadelijk voor de kwaliteit van het onderwijs, Ip zei dat het ook de relaties tussen leraars en studenten of tussen leraars onderling kan beschadigen.

Leraars waren voorzichtiger “want je weet niet welke leerling gaat klagen, of welke leerling met zijn ouders zou praten, en de ouders zouden kunnen klacht indienen”

Het hielp Ip's zaak niet dat hij de Wetgevende Raad moest verlaten. Hij en 14 andere pan-democraten namen in november uit solidariteit ontslag nadat vier collega's door de regering waren gediskwalificeerd wegens “het in gevaar brengen van de nationale veiligheid”.

Ip zei dat zijn ontslag betekende dat hij het platform en de bronnen om op te komen voor het onderwijs was verloren. Maar hij kon zijn pleitbezorging als een leider van de lerarenvakbond verderzetten en zou de Wetgevende Raad niet persoonlijk missen.

Vooruit kijkend zei Ip dat hij hoopte op een beter jaar maar dat het allemaal afhing van de regering en het pro-establishment kamp:

Ze kunnen de dingen zelfs erger maken en natuurlijk weten we dat dat heel waarschijnlijk is omdat politiek tegenwoordig andere overtuigingen heeft uitgeschakeld, zelfs eerlijkheid, vanuit het gezichtspunt van de regering.

Geen anonieme klachten aanvaarden, bijvoorbeeld, zou een groot verschil maken, zegt Ip. Hij stelde een controleorgaan voor het beroep voor, zoals voor advocaten, sociale werkers en dokters.

Voor hem zouden duidelijke statutaire procedures en regels een grote verbetering zijn voor de huidige “blackbox” waarin de regering en de bureaucraten de klachten tegen leraars behandelen.

Ip zei dat de situatie zou kunnen verslechten in 2021 aangezien de Wetgevende Raad geen effectieve oppositie heeft en de onderwijssector meer aanvallen tegemoet zou kunnen zien onder een speciale eenheid die opgericht is om lesmaterialen te beoordelen.

De vroegere wetmaker zie dat hij hoopte dat het establishment kamp zich zou realiseren dat het onderwijssysteem van invloed is op hun eigen kinderen en ze zich zouden afvragen of ze werkelijk een “achterwaarts” systeem willen.

“Proberen ze zo een systeem te bereiken voor hun eigen kinderen, of voor hun kleinkinderen? Het is stom, denk ik. Dus ik hoop dat ze zich kunnen realiseren dat wat ze aan het doen zijn helemaal niet constructief is. Ze proberen altijd zichzelf af te beelden als constructief… dat is volledig het omgekeerde daarvan. 

Ip zei dat hij zou verder vechten door de regering en het pro-establishment kamp in de gaten te houden buiten de Wetgevende Raad, vooral ivm de voorgestelde veranderingen aan Liberal Studies.

Zelfs als het leerplan in het komend jaar zou veranderd worden, zegt Ip dat leraars en ouders nog altijd in het dagelijks leven de kwaliteiten kunnen behouden die ze koesterden in het vak. Ouders zouden hun kinderen kunnen leren om niet alles te aanvaarden dat door de autoriteiten wordt gezegd.

Ip belooft ook om leraars te helpen vechten voor hun rechten, inclusief het gebruik van het juridisch systeem om beroep in te dienen tegen diskwalificaties.

De vroegere wetgever drong er ook bij Hong Kong op aan om hun stemmen te laten horen in de verkiezing van de Wetgevende Raad volgend jaar, zelfs als bepaalde kandidaten zouden gediskwalificeerd worden. Pan-democraten mogen zelfs hopen om een meerderheid te behalen en cruciale controlemechanismen te herstellen, voegde hij eraan toe.

Wat hemzelf betreft, Ip zei dat hij zou genieten van zijn pas verworven vrijheid alvorens te beslissen wat hij hierna gaat doen:

Ik denk dat het goed voor me is om wat rust te nemen. Het is al meer dan acht jaar, dat is vrij lang in de wetgeving, in deze soort wetgeving.