Silhouet van ex-president Donald Trump op de achtergrond van de Amerikaanse vlag. Foto van  IoSonoUnaFotoCamera op Flickr, CC BY-SA 2.0.

Vóór het vertrek van president Donald Trump op 20 januari ondernam zijn administratie meerdere pogingen om bepaalde controversiële maatregelen “te verankeren”, zoals bijkomende beperkingen op immigratie. Maar de zet die de toorn van de Caribische Gemeenschap (CARICOM) heeft opgewekt is de beslissing van de Trump-regering om Cuba terug te plaatsen op de lijst van staatssponsoren van terrorisme.

Alhoewel Cuba geen CARICOM lidstaat is, onderhoudt het land nauwe banden met andere regionale gebieden – cultureel, economisch, en in termen van goodwill – wat de gemeenschap ertoe leidde een verklaring af te leggen over de beslissing om Cuba bij het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken op de lijst van landen te plaatsen die zogenaamd niet helemaal meewerken aan anti-terrorisme-inspanningen.

De declaratie als”unilateraal” bestempelend, luidde de CARICOM-verklaring:

Cuba's internationale gedrag rechtvaardigt die aanduiding helemaal niet. Deze verdere aanval op het land heeft een negatief effect op zijn internationale reputatie en zijn sociale, humanitaire en economische ontwikkeling en is weer een misplaatste actie, bovenop het onproductieve, onnodige en illegale financiële en economische embargo dat deze Caribische natie al opgelegd werd door de Verenigde Staten.

De groep pleitte voor een terugdraaien van de actie en zei uit te kijken naar een normalisatie van de relaties tussen de Verenigde Staten en Cuba.

De diplomatieke banden tussen de twee landen kennen een lange en beladen geschiedenis sinds Fidel Castro Cuba's eerste minister werd in 1959 en een socialistische staat stichtte. Ondanks de geografische nabijheid bleven de VS/Cuba-relaties ijzig tot president Barack Obama's ambtstermijn, toen er een stap gezet werd om de diplomatieke betrekkingen te herstellen. In 2015 werd Cuba verwijderd van de lijst waarop het nu weer terug te vinden is, en een jaar later bracht ex-president Obama een historisch bezoek aan het eiland – het eerste bezoek van een ambterende Amerikaanse president in bijna 90 jaar.

De Trump-administratie daarentegen herintroduceerde handels- en reisbeperkingen voor Cuba, en verdedigde dit door te beweren dat Obama's versoepelde beperkingen “het Cubaanse volk niet helpen – ze maken alleen het Cubaanse regime rijker”. Trump zei de sancties niet te zullen opheffen tot alle politieke gevangenen vrijgelaten waren, vrijheden (waaronder de vrijheid van vergadering) gerespecteerd werden, alle politieke partijen gelegaliseerd waren en vrije verkiezingen in Cuba gehouden werden.

De toekomst zal uitwijzen welke positie president Joe Biden zal innemen tegenover de VS/Cuba-relaties. De Caribbean Council, een handels- en investeringsconsultancy en ledenorganisatie, zei te verwachten dat de nieuwe administratie een werkrelatie met het eiland zal herstellen, maar sommige Cubaanse commentatoren houden het voor onwaarschijnlijk.

Hoe dan ook, CARICOM wil Cuba verwijderd zien van de State Sponsors of Terrorism list – en Cubaanse stemmen zijn het ermee eens.

Multimedia-platform El Toque deelde een serie cartoons die, met veel humor, een dieper perspectief bieden op de beweging, en zegt dat deze “laatste geste [van Trump] aan de kiezers van Zuid-Florida” “de al vertroebelde relatie tussen de twee landen nog zou verslechteren”:

Dicha acción conlleva un grupo de sanciones financieras y comerciales que a la larga vienen a acumular más dificultades al cubano de a pie, que la tiene bien difícil debido a las carencias diarias.

Justo en este momento, en que sufrimos una agudización de la crisis económica agravada por la situación de la COVID-19 […] llega el nuevo retroceso.

Este tipo de polarización no trae ningún beneficio a los que estamos en medio, rehenes de los extremismos y odios de las posiciones de poder.

Deze actie houdt een serie van financiële en commerciële sancties in die op lange termijn moeilijkheden nog accumuleren voor de gewone Cubanen, die het zo al erg moeilijk hebben vanwege dagelijkse tekorten.

Juist op dit moment waar we al lijden onder een verergering van de economische crisis door de situatie met COVID-19 […] komt een nieuwe tegenslag er boven op.

Dit soort polarisatie benadeelt diegenen die in het midden staan, de gijzelaars van extremisme en haat voor machtsposities.

In een afzonderlijk bericht citeert El Toque Collin Laverty, een specialist op gebied van Cuba/VS-relaties, die zegt dat het opnemen in de lijst “ook andere juridische sancties inhoudt voor mensen en landen die bepaalde handel voeren met staatssponsoren”.

Verder weerspiegelt ook Cuba's staatskrant Granma het standpunt van het coördinatie-bureau van de Movement of Non-Aligned Countries dat het land benoemen als staatssponsor van terrorisme “ongefundeerd” is.

De andere landen die op dit moment op deze lijst staan zijn Noord-Korea, Iran en Syrië.