Thaise demonstranten met hun drie-vinger “Hunger Games” begroeting. Foto Prachatai, beeld onder licentie van de Foundation for Community Educational Media 2006 (cc) BY-NC.

Dit artikel door Sek Sophal verscheen oorspronkelijk in Coconet, een platform voor het uitbouwen van digitale rechten in de regio Azië-Pacific, gehost door EngageMedia, een technologische en culturele organisatie zonder winstoogmerk. Onderstaande versie is geredigeerd en opnieuw uitgegeven door Global Voices, als onderdeel van een wederzijdse, inhoudelijke overeenkomst.

In Thailand is de door jongeren geleide pro-democratische beweging niet van plan om toe te geven, dit ondanks het uitroepen van de Noodtoestand, waarbij publieke samenscholingen van meer dan vier personen worden verboden. Hierop verbood de Thaise regering op 16 oktober 2020 vier onafhankelijke media-organisaties en een Facebook-pagina met nieuwscontent, omdat zij een reële bedreiging voor de nationale veiligheid zouden vormen. Het betreft de organisaties Voice TV, Prachatai, The Reporters, en The Standard, maar ook de Facebook-pagina van de  Free Youth beweging. Het decreet was ondertekend door het Hoofd van de Nationale Politie, Suwat Jangyodsuk, op verzoek van de National Broadcasting and Telecommunications Commission en de Digital Economy and Society.

Het verbod op deze organisaties is sindsdien aangescherpt, na een order van de Stafrechtbank op 21 oktober. De rechtbank verwees naar Sectie 35 (1) en (2) van de Consitutie, waarin is opgenomen dat ‘het een professioneel nieuwsmedium vrijstaat om nieuwsfeiten of opinies te brengen overeenkomstig haar beroepsethiek’, en dat ‘de blokkade van nieuwsbladen of andere massamedia valt onder de paragraaf vrijheidsberoving en derhalve niet is toegestaan’.

Het regeringsbesluit om zelfs maar te proberen het verbod in te voeren, was misleidend en contraproductief. De Thaise regering dacht dat een blokkade van de vier media-organisaties de protesten wel zouden stoppen of afzwakken, maar dat bleek een ernstige misrekening.

De protesten bereiken de media

Al ver voor de huidige protesten hebben Voice TV, Prachathai, The Reporters en The Standard een cruciale rol gespeeld bij het geven van uitgebreide en onafhankelijke media-content aan het Thaise publiek. Door hun altijd consistente, voortreffelijke content, professionaliteit en ethische gedragscode, zijn deze media alleen nog maar populairder geworden. Het YouTube-kanaal van Voice TV heeft  bijvoorbeeld door de extra aandacht voor de protesten onlangs meer dan twee miljoen extra abonnees aangetrokken, waardoor het inmiddels een van de populairste nieuwsmedia in het land is.

De Thaise regering wilde de nieuwsvoorziening over de protesten een halt toeroepen, maar nu blijkt dat het uitroepen van de noodtoestand een verkeerde strategische keuze is geweest. Niet alleen zijn veel Thaise jongeren aangewezen op deze onafhankelijke media, maar ook andere online-platforms bieden dezelfde content. Ook wordt dezelfde content aangeboden en gedeeld op andere communicatiekanalen, zoals op berichtenservices Telegram, Line, en Signal.

Wanneer de demonstranten in actie willen komen, baseren ze zich vooral op de media en andere communicatieplatforms, aangezien andere berichtenservices zich niet bezighouden met communicatie door studenten, waaronder de coördinatie en het organiseren van de protesten. Door het gebruik en de voordelen van sociale mediaplatforms zijn de jeugdige demonstranten inmiddels bedreven in wat betreft organisatiestructuren, het verspreiden van informatie,  alsmede time- en protestmanagement. Van 14 tot 21 oktober hebben de demonstranten bijvoorbeeld geprotesteerd bij Ratchaprasong, Pathum Wan, Lat Phrao, en het Asok-verkeersknooppunt in Bangkok en in andere provincies. Dit is een overtuigend bewijs hoe de studenten efficiënt de demonstraties organiseerden, coördineerden, leidden en onder controle hadden. Om de veiligheidstroepen om de tuin te leiden, worden tijd en plaats van de protesten pas een uur van tevoren bekendgemaakt. Bovendien wordt er tegelijkertijd op verschillende locaties binnen een bepaalde tijdsperiode gedemonstreerd. Op zondag 16 oktober werd er bijvoorbeeld in Bangkok op verschillende plaatsen gedemonstreerd en in 12 provincies in het hele land. Om onnodige confrontaties met de veiligheidstroepen uit de weg te gaan, beëindigen de  protestleiders de demonstraties vroegtijdig en verspreiden de betogers zich terwijl de soldaten onderweg zijn.

Een nieuwe politieke blunder

Premier Prayut Chan-o-cha, die door een militaire coup in mei 2014  aan de macht kwam, staat in Thailand niet bepaald bekend om zijn hartelijke houding tegenover de onafhankelijke media. Toen de protesten tegen de regering  toenamen, betekende het besluit om de vier onafhankelijke media-organisaties te verbieden, dat er opnieuw een politieke blunder was begaan en het onvermogen om de situatie te beoordelen, waarbij de legitieme macht om te regeren aan de orde zou komen.

In werkelijkheid zou dit besluit weleens tot nieuwe protesten kunnen leiden. Sinds 13 oktober wordt er in Bangkok dagelijks gedemonstreerd, meestal als gevolg van de arrestaties van sommige protestleiders en de steeds terugkerende intimidatie en pesterijen door de Thaise autoriteiten. Dezelfde dag arresteerde de politie 21 mensen, waaronder protestleider Jatuphat “Pai Dao Din” Boonpattararaksa. De volgende dag verzamelden zich duizenden studenten die vervolgens naar het regeringsgebouw marcheerden, om te protesteren tegen de regering en de vrijlating van hun medestudenten eisten.

De laatste drie maanden zijn er in 62 provincies 246 demonstraties geweest. Na het aanhouden van de protesten is direct na het afkondigen van de noodtoestand op 15 oktober het aantal mensen dat door de regering werd vastgezet omhooggeschoten. Volgens de Thai lawyers for Human Rights (TLHR) arresteerde de regering tussen 13 en 18 oktober niet minder dan 81 mensen. TLHR rapporteert ook dat tenminste 65 mensen voor hun aandeel in de protesten worden gedagvaard, bovenop de 145 gevallen van intimidatie door de Thaise veiligheidsdiensten. Het lijkt erop dat met het toenemende aantal arrestaties ook het aantal protesten toeneemt.

Generaal Prayut is een zeer machtig man die zelfs ‘een bloeiende boom kan vellen. Zelfs kan hij zijn tanks inschakelen om de hele tuin te vernietigen, maar hij bezit net niet genoeg macht om de lente tegen te houden’. Het einde van Prayut’s regering is niet langer een utopie.