Nieuwe wet dwingt Hongaarse transgenders tot de keuze voor een leven in ballingschap

Transgenders protesteren tegen artikel 33. Credit: Bankó Gábor/Prizma

In Hongarije wordt het steeds moeilijker om transgender te zijn nu de regering een wet heeft aangenomen [nl] waarin van alle burgers wordt geëist om het “geslacht bij geboorte” in te vullen op hun identiteitsbewijs. Het antwoord in dit veld kan niet worden gewijzigd.

Zittend achter haar bureau dat nu haar kantoor is geworden, gekleed in een fleurig shirt en met grote oorbellen in, zegt Ördög bitter: ‘Mijn hoop op wettelijke erkenning van mijn nieuwe genderidentiteit is vervlogen.’

Ze is software-ontwikkelaar, en zeer succesvol, maar heeft veel strijd moeten voeren op haar werkplek. Waarom? Omdat ze biologisch als man is geboren.

Ze vertelde haar verhaal met een flauwe glimlach en heel veel zorgen en wanhoop. Wanhoop over wat er in haar land gebeurt.

Ivett Ördög. Privé foto, gebruikt met toestemming.

Ivett is een trans vrouw die zegt dat ‘haar rechten worden geschonden door een land van de Europese Unie’.

Op 19 mei nam het Hongaarse parlement met 134 stemmen tegen 56 de Omnibus Law aan.

Dit is de wet waarvan artikel 33 alle burgers verplicht hun ‘geslacht bij geboorte’ vast te leggen op hun identiteitsbewijs.

Als gevolg van deze wet kunnen inwoners van Hongarije hun geboortegeslacht niet wijzigen. Personen die een geslachtsaanpassende operatie hebben ondergaan lopen het risico te worden gediscrimineerd bij controle van identiteitsdocumenten.

In Hongarije worden documenten regelmatig gecontroleerd en is er een verplichte identiteitscontrole als je een pakket wilt ophalen, met creditkaart wilt betalen of in de bus wilt stappen.

‘Het kan gevaarlijk worden,’ zegt Ivett, en ze legt uit waarom ze geen gebruik meer maakt van het openbaar vervoer of een arts bezoekt.

Ze heeft haar nieuwe genderidentiteit niet wettelijk laten registreren. Iedere keer als iemand haar identiteitskaart controleert, zullen ze zien dat zij voorheen een man was en dat boezemt haar angst in.

Stel je voor [… onhoorbaar …] politieagenten je aanhouden en je laat identiteitsbewijs zien en zij geloven niet dat het jouw identiteitsbewijs is. Wat doe je dan? Politieagenten gebruiken soms grof geweld en dan kan ik de politie niet eens bellen, omdat ze er al zijn! […] Vooral in een land dat zo homofoob is en, uiteraard, transfobisch, is het niet veilig. Absoluut onveilig.

Hongarije daalde 8,46 procent op de ILGA-Europe Rainbow Map 2020 – een online index van alle 49 Europese landen die inzage geeft hoe het leven van LBGTI-mensen wordt beïnvloed door wetgeving en beleid. Het was de meest spectaculaire daling in Europa.

Click to see infographic about LGBTQI discrimination in Hungary.

Dorián Palai, een trans man, legde uit dat als personen je identiteitspapieren controleren ze soms tolerant zijn, maar ook grappen over je kunnen maken, je uit de kast te laten komen (outen) of zelfs aanvallen.

‘Je hele leven gaat afhangen van hoe vriendelijk andere mensen tegen je zijn’, zei Palai.

Ondanks het feit dat Palai zijn gender heeft laten erkennen, wordt hij nog steeds gediscrimineerd door professionals uit de zorgsector. Hun grofheid, vooral als hij zich moest ontkleden, heeft hem diep geschokt.

Ik verliet huilend het ziekenhuis, niet alleen uit frustratie, maar omdat het zeer beangstigend was. En heel ontmoedigend.

Hongarije kent geen wet voor gendererkenning en tot drie jaar geleden kon niemand bij de wet van geslacht veranderen [en].

Tussen bureaucratieën

Ivett vertelde Global Voices dat ze alle papieren had gestuurd om haar genderidentiteit te laten erkennen, maar ze kreeg te horen dat de regering de wetgeving voor erkenning van transgenders en intersekse “aan het reorganiseren was”.

Ze had geen vermoeden dat het hier eigenlijk de reorganisatie betrof van artikel 33 van de Omnibus Bill.

Veel transgenders zijn van mening dat de wet juist is aangenomen om het debat over gendererkenning af te sluiten en te voorkomen dat alle transgenders hun gender erkend krijgen.

Een van hen is Zsófia Szabó. Ze verliet Hongarije omdat ze werd gediscrimineerd omdat ze een trans vrouw is. Ze woont nu in Zweden en leidt de organisatie Prizma waarmee ze de transgendergemeenschap in Hongarije wil helpen.

Ze zei dat de Hongaarse Omnibus Bill ontworpen is om ‘transgenders de loopgraven in te sturen’.

Zoltán Koskovics, analist voor het Center for Fundamental Rights, een conservatief onderzoeksinstituut in Hongarije, zei echter in een interview met Global Voices dat de wetgevingsprocedure transparant en noodzakelijk was om een “juridische leemte” op te vullen. De Hongaarse wet kent geen wettelijke definitie van “sekse” en creëert daardoor onzekerheid.

Koskovics merkte op dat in de Hongaarse grondwet de categorie voor transgenders niet wordt erkend, maar dat alle burgers worden beschermd tegen discriminatie.

Palai is het oneens met die opmerking en zei dat hij zich geen “echte burger voelt”.

Waar is de EU in dit alles? Hongarije is ten slotte sinds 1 mei 2004 lid van de Europese Unie.

Dunja Mijatović, commissaris voor mensenrechten van de Raad van Europa, tweette dat de nieuwe Omnibus Bill in strijd is met jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Maar een woordvoerder van de Europese Commissie zei in een interview met Global Voices dat “de procedures voor wettelijke gendererkenning een nationale bevoegdheid zijn en buiten het toepassingsgebied van de Europese wetgeving vallen”.

Ivett zei dat de EU er niet in is geslaagd de mensenrechten in landen zoals Hongarije te respecteren. Ze wil nu de gelegenheid krijgen om het land te verlaten en ergens anders staatsburgerschap te verkrijgen, zodat haar gender wettelijk erkend wordt.

Het probleem is dat ze minstens tien jaar in dat nieuwe land moet wonen, zonder te verhuizen, voordat ze het staatsburgerschap kan krijgen.

‘Wat de EU op dit moment kan doen, is transgenders helpen Hongarije te verlaten en dat ze ergens anders het staatsburgerschap snel kunnen krijgen’, zei ze.

Intussen proberen Hongaarse activisten tegen deze wet te vechten.

Áron Demeter, programmadirecteur van Amnesty Hongarije, zei dat Amnesty de Hongaarse commissaris voor de grondrechten zal vragen om de wet voor te leggen aan het Constitutionele Hof, de enige instelling die artikel 33 nietig kan verklaren.

‘Het is onze laatste hoop’, zei Demeter tegen Global Voices in een e-mailbericht.

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.