Soldaten en politie oog in oog met demonstranten tegen de coup in Honduras in 2009. 11 augustus 2009. Foto: Francesco Michele/Flickr

Volgens Unenesco ‘s Observatory of Killed Journalists, werden sinds 2010 in Honduras 38 journalisten vermoord. Ruim 70 procent van de gevallen is nooit opgelost.

Deze cijfers tonen aan dat voor journalisten Honduras bovenaan de ranglijst staat als meest gevaarlijke land op het Amerikaanse continent.

De “Verslaggevers zonder Grenzen” vertelden dat journalisten die duidelijk voor hun mening uitkomen of zich kritisch over de regering uitlaten, “vaak met de dood of geweld worden bedreigd of naar het buitenland worden uitgezet. Ook zijn ze regelmatig het doelwit van onrechtmatige gerechtelijke procedures; gevangenisstraffen wegens het zogenaamd verspreiden van laster zijn aan de orde van de dag en worden soms uitgebreid met een verbod op het uitoefenen van hun journalistieke beroep, nadat ze uit de gevangenis zijn ontslagen. “

In een persoonlijk opgetekend verhaal voor het Salvadoraanse nieuwsblad El Faro, vertelde Jennifer Ávila, directeur van de Hondurese digitale nieuwssite Contra Corriente, over de hindernissen die ze tegenkwam bij objectieve nieuwsgaring in haar land:

In Honduras betekent onafhankelijke journalistiek een voortdurend oplopen tegen muren, zoals maffia-geleide instituties die complete gemeenschappen terroriseren en onder de duim houden. Kortom, de complexe situatie in het land wordt door de media bestempeld als een narcostaat.

“Angst en wantrouwen” onder de bevolking is het grootste gevaar waar de Hondurese journalistiek voor staat, denkt Ávila.  Journalisten worden vaak bestempeld als verraders van de regering of politieke activisten. Ze bevestigt dat sommige Hondurese media zich inderdaad hieraan schuldig maken. Hierdoor is er weinig ruimte voor onafhankelijke journalisten om het vertrouwen van de bevolking te winnen en de waarheid boven tafel te krijgen:

Journalisten die de straatprotesten steunen, worden vaak bestempeld als “verraders” of als “spreekbuis van het volk.” Enerzijds worden ze als slachtoffer van de demonstraties aangezien en anderzijds als agressor. De geldende opvatting dat journalistiek er alleen is om anderen te beschadigen, aan te vallen en niet de waarheid te vertellen, zegt veel over de machtsstructuur in Honduras. De journalistiek is er niet alleen om de feiten te achterhalen, maar kan ook als een probleem worden opgevoerd. Hierdoor is Honduras een nóg vijandiger omgeving voor de journalistiek.

Ávila vertelt ook dat het humanitaire aspect in de schokkende verhalen van migranten die zijn uitgezet naar steden zoals haar geboortestad El Progreso in Noord-Honduras, extra aandacht moet krijgen. Hun levensverhalen in relatie tot de bestaande machtsstructuren moeten diepgaand worden bestudeerd, zodat de autoriteiten misschien een grondig onderzoek kunnen instellen: Ávila:

Ik vertelde het verhaal van Pilar, die lid is van COFAMIPRO, een comité van moeders die jaarlijks een reis naar Mexico organiseren, op zoek naar hun zonen en dochters die verdwenen toen ze naar het noorden migreerden. Pilar zocht jaren naar haar dochter. (…) In Honduras kan een moeder het lichaam van haar kind zomaar  in stukken gesneden terugvinden. Elke journalist in Honduras weet dat deze verhalen geen uitzondering zijn. Het land lijdt. De verhalen aan het licht brengen betekent ook dat we de waarheid moeten vertellen, maar dat roept weer nieuwe problemen op.”

Raadpleeg ook El Faro voor het hele verhaal.