- Global Voices in het Nederlands - https://nl.globalvoices.org -

Corona-dagboeken uit Wuhan: gesmoorde stemmen in een stille stad

Categorieën: Oost-Azië, China, Burgermedia, Censorship, Gezondheid, Rampen, Vrijheid van meningsuiting

Mensen in de rij in een drogisterij in Wuhan. (Foto: Guo Jing)

De Chinese stad Wuhan is het epicentrum en de bron van COVID-19. De stad is op last van de Chinese regering sinds 23 januari 2020 in lockdown [1] [en]. Er wonen 11 miljoen mensen; tijdens de uitbraak werden ongeveer 6 miljoen mensen in quarantaine geplaatst en bijna 5 miljoen mensen gingen de stad uit voor een vakantie.

Veel mensen in Wuhan begonnen tijdens de lockdown met het bijhouden van een dagboek. Negatieve beelden en teksten van het dagelijks leven in Wuhan werden echter vaak gecensureerd op Weibo, het populaire socialmediaplatform in China. Op WeChat, ook een populair socialmediaplatform, circuleren de dagboeken vooral tussen vrienden.

Twee vrouwen hebben hun dagboek echter gedeeld op Matters News: Ai Xiaoming  [2][zh], onafhankelijk filmmaker en wetenschapper vrouwenrechten  [2][zh], en Guo Jing [3] [zh], vrouwenrechtenactivist. Hun dagboeken vormen een levensechte weergave van de emoties die gewone mensen voelen als ze plotseling te maken krijgen met een lockdown.

De controle die China heeft over de pandemie wordt door de Chinese autoriteiten en de Wereldgezondheidsorganisatie gezien als een “overwinning” en “succes”, maar het leven van de gewone mensen die te maken krijgen met dergelijke van bovenaf opgelegde controle en toezichtsmaatregelen mag niet worden genegeerd. Of zoals Guo Jing in haar dagboek schrijft, “De manier waarop het individu wordt gereduceerd tot een onderdeeltje van het geheel”.

De Chinese overheid meldde dat de cijfers erop wezen dat de uitbraak sinds 8 december 2019 onder controle was. Op 20 januari 2020 gaf de overheid toe [4] [en] dat het virus van mens tot mens werd overgedragen. De dagboeken van Ai en Guo laten zien dat de inwoners van Wuhan in onwetendheid werden gelaten en dat ze volkomen onvoorbereid waren toen de regering een lockdown voor de stad gelastte.

Global Voices publiceert de dagboeken van Ai en Guo uit Wuhan als serie. De stukken hieronder werden geschreven in de eerste week van de lockdown, tussen 23 en 28 januari 2020.

Guo Jing:  [5]23 januari 2020 [5] [zh]

我算是一个遇事冷静和淡定的人,直到1月20日武汉新增病例过百,别的省市出现病例,我开始感到不知所措。此前公布的消息显然存在瞒报的情况。也是从那天起,武汉街头戴口罩的人突增,好多药店的医用口罩都卖光了,还有很多人在买防治感冒的药。

这几天我一直处于焦虑中,从各地更新的消息来看,大部分确诊的都是在15日前过武汉的。武汉是全球大学生人数最多的城市,而1月中旬是大学放假的时间。现在又正值春运,车站人流量必然很大。然而,武汉火车站也并没有严格的监管。我春节本来就不回家,留在原地是最安全的。今天一早醒来看到封城的消息就不知所措,无法预料这意味着什么,会封多久,要做什么准备。

朋友们让我赶快囤点东西,我本不想出门,看到X了吗还在接单就先下了单,但又担心外卖也随时会停。我也抱着看看外面的情况的心情出了门,外面基本上都是中老年人,年轻人比较少。到了附近的超市,很多人都在排队结帐,米面这些保命的食物已经所剩无几啦,慌乱之中我随便拿了一些。有个男的卖了很多盐,有人说你买那么多盐干啥,他说万一封个一年呢.

屯完食物后,我依然处于震惊中。今天路上的车辆和行人越来越少,一个城市就这样一下子停了下来。它什么时候再活过来?

Ik ben van nature kalm, maar op 20 januari raakte ik in paniek. Er waren meer dan 100 bevestigde gevallen in Wuhan, en in andere steden en provincies kwamen ook steeds meer bevestigde gevallen. Het is duidelijk dat de verspreidingsgraad van deze besmettelijke ziekte in eerdere nieuwsberichten is verzwegen. Het aantal mensen dat een gezichtsmasker draagt is sinds die dag drastisch toegenomen en de medische gezichtsmaskers waren uitverkocht. Veel mensen kopen ook medicijnen tegen verkoudheid.

Ik ben al een paar dagen gespannen. Volgens de update waren de meeste zieke mensen die in andere steden wonen vóór 15 januari in Wuhan geweest. Wuhan heeft meer universiteitsstudenten dan alle andere steden in de wereld en de universiteitsvakantie begon half januari. Pas geleden zijn veel mensen naar huis gegaan om het Chinese Nieuwjaar te vieren, dus er zijn nu veel mensen in de treinstations. Maar het toezicht in het station van Wuhan laat te wensen over. Ik was niet van plan om voor het Chinese Nieuwjaar naar huis te gaan. Het is veiliger om te blijven waar ik ben. Vanmorgen zag ik de aankondiging dat de stad in lockdown gaat en ik raakte in paniek. Ik weet niet welke gevolgen zo'n lockdown heeft en hoe lang die gaat duren en ik weet niet wat en hoe ik moet voorbereiden.

Mijn vrienden zeiden dat ik wat noodzakelijke dingen moest inslaan. Eerst wilde ik de deur niet uit en bestelde ik een aantal dingen online. Maar ik was bang dat de bezorgdiensten ieder moment konden worden stopgezet en ik wilde zien wat er buiten gebeurde, dus ik ging de deur uit. De meeste mensen die ik zag waren van middelbare leeftijd of ouder en er waren wat jongere mensen. Toen ik bij de supermarkt kwam, zag ik mensen in de rij staan voor de kassa's. Er was niet veel overlevingseten, zoals rijst en pasta, meer over. Daar schrok ik van en ik greep snel wat pakken. Een man kocht veel zout. Iemand vroeg hem waarom hij zoveel zout kocht. Hij zei dat dat was voor het geval de lockdown een jaar zou duren.

Toen ik dat eten had gekocht, was ik nog steeds in een soort shocktoestand. Er zijn steeds minder auto's en voetgangers op straat. Een stad wordt opeens op slot gedaan. Wanneer komt de stad weer tot leven?

Ai Xioming:  [6]24 januari 2020 [6] [zh]

今夜除夕,武汉空前冷寂。这本是团年的日子,无数家庭的年夜饭取消了。昨天看到封城的照片,一边是铁面军人和武警,一边是无奈的旅客。画外音是武汉口音,说:看啊,汉口站,百年以来第一次关闭了。听得人不禁心头一紧,仿佛历史在此敲了一个响点。

我住在江夏区,离汉口站大约四十公里…我能想象到年前无法返乡的旅客内心的焦虑,他们怎么办呢?政府一夜之间决定封城,他们去哪里居住,怎么过年?

我觉得那些握有权力的人有种好消息综合症,就是无论如何,不管真实与否,只听好消息,没有也要编一个。你要说那不是真的,他能跟你拼命。

你们知道我说的是什么,那只小小的蝙蝠,汤菜卤煮,照片视频到处在传;但是房间里的大象,悠游晃荡,那是不能说破的魔障。

Het is de avond van Chinees Nieuwjaar. Het is nog nooit zo stil geweest in Wuhan. Vandaag  zouden families moeten samenkomen. Veel familiediners zijn afgezegd. Ik zag gisteren beelden van de stad in lockdown: de militairen en politie stonden aan de ene kant en de teleurgestelde reizigers aan de andere kant. Buiten beeld van de camera zei iemand in het accent van Wuhan, “Moet je zien, station Hankou is voor het eerst in honderd jaar gesloten”. Mijn hart trok plotseling samen, alsof de klok een historisch moment had geslagen.

Ik woon in het district Jiangxia, ongeveer 40 kilometer bij station Hankou vandaan…En ik kon me levendig voorstellen dat die reizigers bang waren, omdat ze niet naar huis mochten voor het Chinese Nieuwjaar. Wat moesten ze doen? De regering sloot de stad van het ene op het andere moment af. Waar vinden ze een overnachtingsplek? Wat kunnen ze dit Chinese Nieuwjaar doen?

Ik denk dat de mensen aan de macht aan een “goednieuwssyndroom” lijden: wat er ook gebeurt, ze willen alleen goed nieuws horen en het kan ze niet schelen of dat goede nieuws echt of verzonnen is. Als er geen goed nieuws is, verzinnen ze goed nieuws. En als je zegt dat het niet waar is, vechten ze tot de dood om gelijk te krijgen.

Je weet waar ik het over heb. Dat vleermuisje, die vleermuissoep. De foto's en video's zijn wijd en zijd bekend. Maar de olifant in de kamer loopt nog op zijn gemakje rond: het gevaar dat niemand durft te benoemen.

Niet lang nadat Wuhan in lockdown was, ging er op de Chinese social media een video viraal. In veel media werd gesuggereerd dat Chinese vleermuiseters het probleem hadden veroorzaakt. Maar vleermuis staat helemaal niet op het menu in Wuhan. Later werd duidelijk dat de video was gefilmd [7] [en] op een eiland in de Stille Oceaan.

Virale vleermuissoep. Er werd gesuggereerd dat Chinese vleermuiseters de schuld waren van de epidemie.

Guo Jing [5]: 24 januari 2020 [5] [zh]

世界安静得可怕。

我是独居,偶尔听到楼道里的声音才能确定还有其他人在。

我有很多时间思考我怎么活着下。我没有任何体制内的资源和人脉,如果我生病,必然跟很多普通人一样无法得到救治。因此,我的目标之一是尽量不让自己生病,我要坚持锻炼。

目前,政府没有说要封城多久,也没有告诉我们封城后怎么保证城市的运转。而有人根据目前干扰的人数预测过可能封城到5月。

这场战争里,大多个体都只能靠自己,没有体制的保障。我相对年轻,很难想象那些独居老人、残障人士等更弱势的个体要怎么打赢这场仗。

De wereld is ongekend stil.
Ik woon alleen. Ik merk alleen dat er nog andere mensen bestaan als ik geluiden hoor van andere mensen in hetzelfde gebouw.

Ik heb veel tijd om na te denken over manieren om te overleven. Ik heb geen hulp of sociaal netwerk. Als ik ziek word, ben ik een van die mensen die geen medische behandeling krijgen. Daarom is een van mijn doelen om alle vormen van ziekte op afstand te houden. Ik moet mijn lichaam blijven trainen.

De regering heeft niet bekendgemaakt hoe lang deze lockdown gaat duren of hoe de stad na de lockdown gaat werken. Sommige mensen zeggen dat de lockdown misschien wel tot mei duurt, afgaand op de huidige hoeveelheid bevestigde gevallen.

In deze oorlog kunnen we alleen op onszelf vertrouwen. Het systeem beschermt ons op geen enkele manier. Ik ben relatief jong. Ik kan mij moeilijk voorstellen hoe bijvoorbeeld alleenstaande ouderen of mensen met een handicap zich in deze oorlog staande kunnen houden.

Guo Jing: 25 januari 2020 [5] [zh]

这两天做饭的时候我已经开始控制菜量,每顿炒菜的菜量是平时的一半,希望不要那么快过只吃咸菜的生活。

吃饭的时候跟一些朋友视频,我们无法逃过肺炎的话题,其实各地的人都多多少少受到一些影响。

疑病可能是现在最大的心理障碍。我早上擤鼻涕的时候看到有血丝,着实吓了一跳。丢掉纸巾后对生病的担忧就在脑子里挥之不去。

Ik ben de afgelopen twee dagen gaan opletten hoeveel groente ik eet. Vergeleken met wat ik normaal gesproken kook, maak ik nu maar de helft van de hoeveelheid groente. Hopelijk hoef ik zo niet snel over te stappen op groente uit blik of potjes.

Toen ik zat te eten, had ik een videochat met wat vrienden. We konden alleen maar praten over longontsteking in Wuhan. Eigenlijk hebben de mensen in heel China er mee te maken.

De grootste psychologische stress die ik nu heb, is “mogelijke besmetting”. Ik schrok vanmorgen toen ik nieste en ik wat bloed in het snot zag. Nadat ik het zakdoekje had weggegooid, bleef ik maar denken dat ik ziek zou kunnen worden.

Guo Jing: 26 januari 2020 [5] [zh]

正在被封锁的不只是一个个城市,还有人们的声音。

我第一天把笔记发微博的时候图片就上传不了,文字也发不出去,我只得把文字转成图片发。昨天,我把文字转成图片也无法在朋友圈发,微博发出来之后明显被限流。1月24日的微博有近5000人转发,而昨天的微博只有45人转发。有一瞬间我还怀疑是不是我写得不好。互联网的审查和限制不是现在才有,可在这个时候却显得更加残忍。很多封城的人被困在家里,大家靠互联网获取信息,保持和家人朋友的联系,让我们不用真的是孤岛。

Niet alleen de stad is stil, onze stemmen worden ook gesmoord.

Ik kon de foto's niet uploaden toen ik op dag 1 mijn dagboek probeerde te uploaden op Weibo. Ik kon mijn tekst ook niet plaatsen. Ik moest de tekst omzetten in foto's om wat te kunnen plaatsen. Gisteren kon ik die foto's met tekst niet in mijn vriendenkring delen. Het is duidelijk dat de hoeveelheid mensen die mijn bijdragen op Weibo kunnen zien, wordt beperkt. Op 24 januari werd mijn artikel op Weibo door bijna 5.000 mensen gedeeld, maar mijn andere artikel is gisteren maar door 45 mensen gedeeld. Ik dacht eerst dat ik misschien een slecht artikel had geschreven. Het is niet voor het eerst dat we te maken hebben met internettoezicht en restricties, maar op dit moment komt het harder aan dan ooit tevoren. Veel mensen zijn gebonden aan huis en we hebben het internet nodig om aan informatie te komen en in contact te blijven met onze familie en vrienden. Anders worden we een geïsoleerd eiland, afgesneden van de wereld.

Wuhanstreet

Ergens in Wuhan tijdens de lockdown. Foto: Guo Jing.

Guo Jin: 28 januari 2020 [8] [zh]

整个城市都被沉重的氛围笼罩着,身处其中,我不自觉地小心翼翼起来,不敢随意去和人沟通。封锁让人们的生活进入原子化的状态,失去和他人的联系。

然而人们并不甘于现状。昨晚八点左右,窗外响起呼喊声,大家一起开窗喊“武汉加油”。这个集体的呐喊是一种自我赋权,人们从中寻找联结,从中获取力量。

De hele stad wordt bedekt door een zware deken. Ik ben maar één mens in de stad en ik word steeds voorzichtiger. Ik durf niet met andere mensen te praten. De lockdown verandert ons leven in een soort verbrokkelde status waarin we het contact met anderen verliezen. Maar mensen buigen niet voor de huidige situatie. Gisteravond om acht uur werd er buiten geschreeuwd. Veel mensen deden hun raam open en riepen, “Blijf doorgaan, Wuhan”. Zo'n actie maakt ons sterk. Mensen proberen contact te leggen met anderen en mensen proberen kracht te vinden door samen te schreeuwen.

Sinds 27 januari 2020 scanderen de inwoners van Wuhan om acht uur ‘s avonds “Jiayou” of “Add oil”, oftewel, “Zet hem op!” Hetzelfde gebeurde in 2019 tijdens de protesten in Hongkong, toen er iedere avond om tien uur door demonstranten “Hong Kong add oil” werd gescandeerd.

In het filmpje hieronder van de South China Morning Post zie en hoor je de inwoners van Wuhan scanderen: