File photo of Filipinos gathering in Central, Hong Kong for a cultural event in November 2018. Foto van een Filipijnse bijeenkomst voor een cultureel evenement in Central, Hong Kong in november 2018.

Er zijn meer dan 130 000 [en – alle links] Filipino's in Hong Kong, van wie de meerderheid werkt als huisbediende. Elke zondag komen ze samen om hun vrije dag door te brengen in Central, het zakencentrum en hart van de kleinhandel in Hong Kong. Het is ook de plaats waar sinds juni 2019 de massale protesten plaatsvinden. Hoe hebben de demonstraties het leven van de arbeidsmigranten beïnvloed? Wat zijn hun bedenkingen bij de protesten?

Sinds juni 2019 brengen wekelijkse demonstraties in Hong Kong ten minste twee miljoen mensen bijeen die eisen dat een wetsontwerp wordt geschrapt waardoor  vluchtelingen en verdachten aan moederland China kunnen worden uitgeleverd. De demonstranten zeggen dat de wet de democratie kan ondermijnen doordat de autoriteiten in Peking de arrestatie kunnen bevelen van actievoerders, dissidenten en zelfs van kritische journalisten. De regering heeft het wetsvoorstel ingetrokken, maar de protesten blijven escaleren omdat meer mensen eisen dat het politiegeweld wordt gecontroleerd, dat de gearresteerde activisten worden vrijgelaten en dat er vrije verkiezingen komen.

Global Voices interviewde via e-mail Elena (schuilnaam), een arbeidsmigrante die al meer dan tien jaar in Hong Kong woont. Ze is ook vrijwilligster in verschillende netwerken die opkomen voor de rechten van arbeidsmigranten.

Zij legt uit waarom de meeste Filipijnse arbeidsmigranten sympathie hebben voor de demonstranten:

Vermits de meeste demonstranten jonge mensen zijn, zijn heel wat van hen opgegroeid in gezinnen waar Filipijnse huisbedienden voor hen zorgden toen ze nog heel klein waren.

Ook de Filipijnse gemeenschap gaat niet akkoord met het wetsvoorstel. We kennen niemand en geen enkele organisatie die de wet openlijk steunen. Sommige Filipino's namen zelf deel aan de vreedzame demonstraties van Victoria Park naar Central.

Het is weliswaar niet verboden om deel te nemen aan de betogingen, toch staan velen van ons weigerachtig tegenover de betogingen omwille van mogelijke implicaties voor ons werk en visumstatus.

De betogingen hebben een effect gehad op hoe Filipijnse arbeidsmigranten elke zondag bijeen komen op verschillende publieke plaatsen. Elena vertelt hoe arbeidsmigranten zich hebben aangepast aan de situatie:

Sommige groepen hebben hun geplande evenementen in Chater Road afgezegd omwille van de demonstraties.

Sommige arbeiders rapporteerden dat hun vaste vrije zondag niet langer vastligt, maar afhankelijk is geworden van de geplande  betogingen. Dit heeft uiteraard ook effect op de mogelijkheid om hun vrije dag samen met vrienden en familie door te brengen. Andere migranten komen alleen samen van ‘s morgens tot 2 uur ‘s namiddags en zorgen ervoor dat ze voor 3 uur weg zijn uit Central om de betogingen en mogelijke verstoringen in het openbaar vervoer en eventuele politieconfrontaties te vermijden.

Sommigen uitten hun bezorgdheid m.b.t. mogelijk jobverlies:

Terwijl de arbeidsmigranten begrip kunnen opbrengen voor de protesten van de inwoners van Hong Kong, is er natuurlijk de angst in de Filipijnse gemeenschap i.v.m. hun veiligheid en hun werkzekerheid.

Er zijn ook meldingen dat sommige werkgevers profiteren van de situatie door de rustdagen van hun huisbedienden te schrappen.

Elena merkt op dat migrantengroepen het voorstel verwerpen van de Filipijnse regering om een tijdelijk verbod op arbeidsmigratie naar Hong Kong:

Fillipijnse migranten zijn verontwaardigd over het door het ministerie van Arbeid voorgestelde “verbod op deployering” van Filipino's naar Hong Kong. Wij beschouwen dit als een overreactie van de Filipijnse regering en niet meer dan een PR-stunt vermits de huidige situatie zulke drastische maatregel niet verdient. Als dit voorstel praktijk wordt, betekent dat niet dat we veilig zijn en zal het alleen maar financieel verlies tot gevolg hebben en ons levensonderhoud en werkgelegenheid afnemen. In werkelijkheid menen velen dat de situatie in de Filipijnen gevaarlijker is met het invoeren van de krijgswet in sommige regio's en met ‘doodseskaders’ die over het land zwerven en voornamelijk arme gemeenschappen en verdedigers van mensenrechten als doelwit hebben.

Elena stelt vast dat de protestbeweging dit jaar gunstige media-aandacht krijgt vergeleken met de ‘Paraplurevolutie’ in 2014. Maar ze merkt ook verschillende tegenstrijdigheden in de verslaggeving:

De verslaggeving is vooral gefocust op de confrontaties tussen betogers en politie. Er wordt ook te veel aandacht gegeven aan  demonstranten met Amerikaanse en Britse vlaggen zodat het lijkt alsof de mensen in het algemeen voorstander zijn van Amerikaanse en Britse interventie en dat is in werkelijkheid niet zo. Men is verontwaardigd over de aanpak van de situatie door de regering van de HKSAR [ Speciale Administratieve Regio Hong Kong], en in het bijzonder over de politiebrutaliteit en het overmatig gebruik van geweld tegen de betogers.

Ter afsluiting heeft Elena een advies voor de demonstranten:

Mobiliseer gewone arbeiders door de strijd te verbinden met andere nijpende kwesties van de werkende bevolking in Hong Kong, zoals de lage lonen, de extreem hoge huishuurprijzen, de verslechterende sociale diensten, vooral in de gezondheidszorg, het onderwijs en de ouderenzorg.