Archieffoto: Hong Kong oproerpolitie/May James/HKFP.

Deze post is oorspronkelijk geredigeerd door Jennifer Creery en gepubliceerd  door de Hong Kong Free Press op 20 september 2019. Het artikel is door Global Voices opnieuw uitgegeven onder een wederzijdse samenwerkingsovereenkomst.

Volgens een recent rapport door Amnesty International heeft de politie in Hong Kong in de zomer 2019 nietsontziende methoden en buitensporig geweld gebruikt bij het neerslaan van demonstranten, met verwondingen zoals botbreuken en inwendige bloedingen tot gevolg.

Het rapport, gebaseerd op 38 interviews met arrestanten, medische hulpverleners, juristen en camerabeelden, geeft een ‘onthutsend verslag’ van een buitensporig politie-optreden tijdens de protesten die 15 weken aanhielden: Amnesty  maakt onder andere melding van incidentele martelingen. Nicholas Bequelin, directeur Oost-Azië Amnesty vertelt:

De hele wereld was live getuige van het hardhandig onderdrukken van de mensenmassa door de politie in Hong Kong. Minder zichtbaar waren de vele mishandelingen van de demonstranten buiten het zicht van de buitenwereld. Het bewijs laat geen enkele twijfel: belust op wraak hebben de veiligheidstroepen in Hong Kong tijdens de demonstraties nietsontziende en onwetmatige methoden tegen de bevolking ingezet.

Amnesty rapporteerde over het gebruik van excessief geweld, afranselingen, willekeurige arrestaties, vernederingen en beperkte toegang tot medische- en rechtshulp. Hoge legerofficieren, zogenaamde ‘raptors’, waren de aanjagers van deze criminele activiteiten.

Meer dan 1.400 dissidenten werden tijdens  de beruchte zomer van 2019 in Hong Kong  gearresteerd. Ze hebben inmiddels bereikt dat een uitleveringswet waarbij uitlevering van zogenaamde criminelen aan China mogelijk werd gemaakt, inmiddels is ingetrokken. De demonstraties ontaardden soms – naast andere klachten –  in een felle confrontatie over Beijing’s inbreuk op de rechtsorde en het brute optreden van de politie. 

Kaart met demonstratie-gerelateerde arrestaties, gedocumenteerd door Amnesty International van juli tot september 2019. Data afkomstig van Open Street Map, HKGISK. Foto: Amnesty International.

Amnesty interviewde 21 arrestanten, waarvan 18 vertelden dat ze in het ziekenhuis werden behandeld als gevolg van mishandeling. Drie arrestanten moesten minstens vijf dagen in het ziekenhuis blijven.

‘Ik stikte bijna’

Een man vertelde Amnesty: “Toen ik in augustus weigerde vragen tijdens mijn gevangenschap in de New Territories te beantwoorden, dreigden en sloegen agenten mij in elkaar met de mededeling dat ze mijn handen zouden breken als ik mij zou verdedigen.” Zijn citaat in het rapport:

Er werd met een hard voorwerp tegen mijn benen geslagen, waarna een agent mij op mijn rug gooide en zijn knieën op mijn borst drukte. De pijn was hevig en mijn adem stokte, waardoor ik bijna stikte en niets meer kon uitbrengen.

Later lag de man dagenlang met een botbreuk en een inwendige bloeding in het ziekenhuis. Hij vertelde ook dat een agent met geweld zijn oog opende en er een laserpointer op richtte, terwijl hij riep: “Dit wil je zeker graag aan andere mensen doorvertellen?”

De demonstranten gebruikten laserpointers als wapen tegen de politie. Augustus 2019 arresteerde de politie een studentenleider voor het ‘bezit van offensieve wapens’, nadat tien laserpointers  bij hem waren gevonden.

Een andere demonstrant die tijdens zijn arrestatie in augustus verschillende botbreuken aan zijn arm had opgelopen, vertelt: “Ondanks mijn verzoek om direct in het ziekenhuis te worden behandeld, kreeg ik tijdens mijn opsluiting vijf uur lang geen enkele medische hulp.”

Twee andere demonstranten vertelden dat ze, terwijl ze waren geboeid, lange tijd traangas moesten inademen.

De politie heeft altijd ontkend dat er sprake was van wangedrag, maar dat er minimaal geweld werd gebruikt om de noodzakelijke orde te handhaven en dat ze tijdens de demonstraties altijd terughoudend is opgetreden.

Tijdens een persconferentie verklaarde politiewoordvoerder Tse Chun-chung dat het Amnesty-rapport niet volledig was:

In het rapport ontbreekt het aan feiten over het sociale klimaat in Hong Kong tijdens de afgelopen maanden. Ik wil nogmaals benadrukken dat we worden geconfronteerd met het buitensporig tarten van de rechtsstaat.

Het is de taak van de politie om in deze situaties de wet te handhaven. In een sociaal klimaat waar grote aantallen radicale demonstranten roekeloos de wet overtreden, wordt het voor de politie steeds moeilijker om de wet te handhaven.

Nog voor het rapport verscheen, vertelde Bequelin dat de door Amnesty geconstateerde mishandelingen flagrant in strijd was met alle internationale mensenrechtenverdragen:

De politie gebruikte onophoudelijk geweld, voorafgaand en tijdens arrestaties, maar ook bij  opsluiting van de demonstranten. Het gebruik van geweld was excessief en flagrant in strijd met alle internationale mensenrechtenverdragen.

Gezien de onmiskenbaar bewezen mishandelingen is het duidelijk dat de Hong Kong Politie niet langer in staat kan worden geacht om haar eigen wandaden te onderzoeken en tegelijkertijd een antwoord moet geven op de wijdverspreide onwettige onderdrukking van de demonstranten. Er kan niet worden vertrouwd op bestaande interne onderzoekinstanties, zoals de Onafhankelijke Politionele Klachten Commissie. Daarom doet Amnesty een dringende oproep voor het instellen van een onpartijdig, onafhankelijk onderzoek dat is gebaseerd op strafvervolging, rechtspraak en genoegdoening.