Baluchistaanse kinderen in Iran. Foto: Mostafameraji (CC BY-SA 4.0)

Er zijn meer dan 1 miljoen ongedocumenteerden in Iran, waarvan een groot deel kinderen. Een van de belangrijkste redenen voor deze onmenselijke toestand is een eeuwenoude wet die Iraanse vrouwen in gemengde huwelijken het recht ontzegt om hun nationaliteit aan hun kinderen over te dragen. Voor duizenden Iraanse kinderen is reeds voor hun geboorte een sombere toekomst bezegeld. Deze kinderen hebben geen toegang tot onderwijs of gezondheidszorg en hun namen staan zelfs niet geregistreerd in het Iraanse bevolkingsregister.

Veel Iraniërs vierden feest in mei 2019 toen het Majlis (Iraanse parlement) de discriminatoire wet wijzigde [en]. De Counsil of Guardians [de Raad der Hoeders van de Grondwet], het Iraanse gezagsorgaan dat alle wetsvoorstellen die zijn behandeld door de parlementsleden bekijkt, keurde de wetswijziging goed, maar voegde eraan toe dat de “veiligheidsproblematiek” kan worden gebruikt als grond voor het niet verlenen van een nationaliteit.

Maar de wetswijziging zal niet alle discriminatie uitbannen waarmee “naamloze” kinderen geconfronteerd worden. De Baluchistaanse minderheid [en], die uit twee miljoen personen bestaat en woont in een onderontwikkeld gebied tegen de grens met Pakistan en Afghanistan, is het slachtoffer geworden van grootschalige discriminatie door het beleid van de Iraanse autoriteiten, waarmee veel Baluchi's een volledig staatsburgerschap wordt ontzegd.

Nasser Boladai, woordvoerder voor de Balochistan People's Party en voorzitter van de Unrepresented Nations and People Organisation (UNPO) zei tegen Global Voices:

Hoewel er een aantal Baluchistaanse kinderen met buitenlandse vaders zijn die het staatsburgerschap is ontzegd, heeft de meerderheid van de Baluchistaanse kinderen zowel een Baluchistaanse moeder als vader – die dus Iraniërs zijn – wiens ouders afkomstig zijn uit de provincie Baluchistan of een ander deel van Baluchistan dat nu deel uitmaakt van de provincies Kerman en Hormozgan.

De Iraanse regering schat het aantal kinderen zonder identiteitsbewijs waarvan beide ouders Baluchi zijn op circa 40.000. Gebaseerd op lokale bronnen lopen andere schattingen op tot een tweevoud daarvan: circa 80.000 – 100.000.

Uit getuigenissen van Baluchi's blijkt hoezeer ze lijden: moeders wiens grootste droom het is om hun kinderen naar school te sturen en vrouwen die zich afvragen waarom de Iraanse autoriteiten hun Iraanse identiteitskaarten hebben geconfisqueerd, waardoor ze machteloos zijn.

Kafkaëske bureaucratie

Een van de redenen waarom sommige Baluchistaanse kinderen geen Iraanse identiteitskaart hebben, is omdat hun ouders in afgelegen gebieden wonen en analfabeet zijn. Ze hebben zelf nooit een identiteitskaart gehad en hebben die ook nooit voor hun kinderen aangevraagd.

Anderen zijn verstrikt geraakt in de Kafkaëske bureaucratie van Iran. Soms wordt hen gevraagd om een DNA-test te doen, wat voor velen onbetaalbaar is. In andere gevallen worden bestaande Iraanse identiteitskaarten geconfisqueerd, zogenaamd om hun authenticiteit te verifiëren. Sommige politieke en maatschappelijke activisten beschouwen dergelijke daden als onderdeel van een voortdurend discriminatoir beleid tegen bepaalde etnische groepen, met name Soennieten en Baluchi's.

Sommige Baluchi's denken dat deze maatregelen zijn ontworpen om leden van de gemeenschap te straffen die de propaganda van de Iraanse regering niet omarmen. Boladai gelooft ook dat ze worden gebruikt als “excuus om de demografie van de regio te wijzigen, zodat de Baluchi's een minderheid worden in hun thuisland.” Volgens Boladai heeft de regering om dit te verwezenlijken plannen klaarliggen om twee tot vijf miljoen mensen vanuit de kustprovincie Baluchistan te verhuizen naar de zuidelijke provincies Sistan-va-Baluchistan en Hormozgan.

Zonder identiteitspapieren zijn mensen uitgesloten van toegang tot overheidsdiensten zoals gezondheidszorg en onderwijs. ‘Een van de belangrijkste – maar niet de enige – redenen achter duizenden Baluchistaanse kinderen die geen onderwijs krijgen,’ zegt Pourzand, ‘is dat ze geen identiteitskaart hebben – een realiteit waarover zelfs hoge functionarissen hebben gesproken in de door het Iraanse regime gesponsorde pers en media. Maar tot nu toe is er nog weinig gedaan om een eind te maken aan deze schrijnende omstandigheden van Baluchistaanse kinderen.

‘Zelfs als het hen wel lukt om naar school te gaan,’ vertelt Pourzand, ‘krijgen ze les in slecht gebouwde en onderhouden gebouwen die op elk moment kunnen instorten.’ Ook wordt dit verarmde gebied van Iran geplaagd door slechte sanitaire installaties, water- en elektriciteitsvoorzieningen die een gezonde temperatuur op school en thuis moeten garanderen.’

‘Gelet op de discriminatoire geschiedenis van de Islamitische Republiek ten aanzien van etnische en religieuze minderheden,’ zegt Pourzand, ‘lijken de doelgerichte vervolgingen van deze groepen, het gebrek aan infrastructuur, economische verwaarlozing en de grote armoede intentioneel te zijn, en dus een vorm van discriminatie op zich die ook weer leidt tot andere vormen van discriminatie.’

Exodus

Volgens Nasser Boladai, zouden Baluchi's bij voorkeur in hun dorpen mogen blijven en hun traditionele landbouw en veeteelt voortzetten, maar omdat er een gebrek is aan voorzieningen en het land moeilijk te bewerken is, zijn velen gedwongen om hun dorpen te verlaten. Omdat Baluchi's naar de buitenwijken van steden zoals Chabahar, Zahedan en zelfs Teheran zijn getrokken om daar als dagloners te werken heeft hun situatie publieke aandacht gekregen. ‘Ze worden vaak lastig gevallen of geslagen en gedwongen om hun huizen te verlaten en een andere plek te zoeken om te wonen,’ zegt Boladai. ‘Er zijn aanwijzingen dat het aantal ongedocumenteerde personen uit Baluchistan eerder toeneemt dan afneemt.’

Het repressieve beleid van de Iraanse autoriteiten ten aanzien van etnische en religieuze minderheden [en] is vanaf zijn oprichting ingebed in het DNA van de Islamitische Republiek. In dit eeuwenlang durende spel zijn duizenden Baluchi's niet tot een onderklasse, maar tot praktisch onzichtbare wezens getransformeerd.