Noodzaak om te herdenken: 30 jaar na Tiananmen
Werk van de Taiwanese kunstenaar Shake, geïnspireerd op de foto van de Tankman, in het centrum van Taipei. Foto gemaakt door Filip Noubel, toestemming voor gebruik.
Er zijn 30 jaar verstreken sinds de opkomst en de val van de Democratische Beweging 89 (八九民运) in China. Een demonstratie mondde uit in het beruchte bloedbad op het Plein der Hemelse Vrede, Tiananmen, op 4 juni 1989.
Op die dag sloeg het Chinese leger op brute wijze een studentendemonstratie neer, die opriep tot democratische hervormingen. Het Chinese Rode Kruis schatte het dodenaantal onder de burgerbevolking op 2.700, maar andere bronnen suggereerden een veel hoger aantal. In een in 2014 onthuld vertrouwelijk document van de Amerikaanse regering stond dat uit een intern in China gemaakte schatting er minstens 10.454 burgerslachtoffers zouden zijn gevallen.
De Communistische Partij in China heeft deze gebeurtenissen nooit officieel erkend of verantwoordelijkheid genomen voor de acties door een onafhankelijk onderzoek in te stellen. In geen enkel geschiedenisboek wordt verwezen naar de Democratische Beweging 89 en de meeste studenten in China hebben nog nooit over het bloedbad gehoord.
Op Global Voices wordt al een decennium lang aandacht besteed aan dit onderwerp. Dit jaar herdenken we de gebeurtenissen die 30 jaar geleden hebben geleid tot het bloedbad op 4 juni. Daarmee komen we onze plicht na om de herinnering aan deze gebeurtenissen levend te houden, ondanks de voortdurende pogingen vanuit Beijing om de historische waarheid te ontkennen.
De vastberadenheid vanuit Beijing om het noemen van of bedekt verwijzen naar 4 juni te censureren heeft geresulteerd in een voortdurend online kat-en-muisspel. In April circuleerde op Chinese Sociale media kort een buitenlandse advertentie met daarin foto's van de Tankman, voordat die werd geblokkeerd. Een van onze andere verhalen laat zien hoe Chinese internetburgers met de censuur spelen en creatieve manieren bedenken om toespelingen te maken op de gebeurtenissen zonder die bij naam te noemen. Als ze worden gepakt volgt onmiddellijk een strenge straf. Het bemachtigen van informatie die niet online is gecensureerd door de Chinese internetbeveiliging is zeer gevaarlijk en bijna onmogelijk geworden .
Ook het uiten van kritische geluiden op sociale media platforms buiten China is een persoonlijk risico, zoals je kunt lezen in dit verhaal. En het hebben van alternatieve ideeën die niet overeenkomen met het beleid van de Partij, zelfs als die zijn verankerd in het Marxisme, heeft meestal pesterij en arrestatie tot gevolg, zoals we hier beschrijven. Deze draconische censuur wordt wereldwijd vanuit Beijing toegepast, ook in Hong Kong.
Toch blijft de noodzaak om te herdenken mensen en internetburgers over de hele wereld inspireren. Getuigen die er indertijd bij waren, spreken vrijuit in emotionele interviews, terwijl moedige journalisten in Hong Kong hun eigen verhaal vertellen over 4 juni. In Hong Kong staan ook kopieën van het meest zinnebeeldige symbool van de beweging, de Godin van de Democratie in de openbare ruimte. In Taiwan staat een indrukwekkend kunstwerk in het centrum van Taipei als eerbetoon aan de gebeurtenissen in 1989. Internetburgers wereldwijd, ook Reddit gebuikers, gebruiken humor, kunst en internetmemes om de herinnering aan de Chinese prodemocratische beweging levend te houden.
Lees onderstaande verhalen, terwijl we deze pagina actueel blijven houden:
China arrests filmmaker for retweeting an image of a liquor bottle referencing Tiananmen Massacre
30 years after the Tiananmen Massacre: The troubled history of the Goddess of Democracy
Inflatable Tank Man sculpture appears in Taiwan ahead of Tiananmen Massacre Anniversary
30 years after the Tiananmen Massacre: An interview with survivor Zhou Fengsuo
China's Censored Histories: Commemorating the 30th anniversary of the Tiananmen Square Massacre
Chinese authorities go after citizens for using VPNs, skirting online censorship
Politiek cartoonist Badiucao gelast plots zijn expositie in Hong Kong af — en zweeg daarna
Users flood Reddit with China censorship memes, balk at $150 million investment from Tencent
