[1]Shawkan werd in augustus 2013 gearresteerd toen hij verslag deed van een betoging tegen de afzetting van de voormalige Egyptische president Mohamed Morsi [2]. Foto gedeeld op Facebook door Freedom for Shawkan.
Na meer dan vijf jaar in de gevangenis is Mahmoud Abu Zeid, die ook bekend is als Shawkan, op 4 maart 2019 eindelijk vrijgelaten.
De actiegroep Freedom for Shawkan maakte op maandag 4 maart ‘s morgens vroeg bekend dat de journalist was vrijgelaten: ze plaatsten een foto van de journalist samen met zijn vader en broer.
يا أهلا بالأسفلت … ❤#Shawkan_Is_Free [3]#شوكان_عالاسفلت [4] pic.twitter.com/bZot9HBO7o [5]
— Mahmoud Abou Zeid (@ShawkanZeid) March 4, 2019 [6]
Shawkan werd op 14 augustus 2013 opgepakt toen hij foto's maakte van de Rabaa El Adaweya sit-in, waarmee aanhangers van de voormalige Egyptische president Mohamed Morsi protesteerden tegen de militaire coup die op 3 juli van dat jaar een eind maakte aan zijn presidentschap. Toen de Egyptische veiligheidstroepen de demonstranten uiteen dreven, doodden ze minstens 817 mensen [7] [Engels – alle links, tenzij anders aangegeven] en verwondden ze er nog veel meer, aldus Human Rights Watch.
Ten tijde van zijn arrestatie werkte Shawkan voor Demotix, een persbureau voor fotojournalistiek. Hij zat bijna vier jaar in voorarrest [8]voordat hij berecht werd en dat is in strijd met de Egyptische wet, waarin is vastgelegd dat een voorarrest maximaal twee jaar mag duren. Hij werd samen met 739 andere gedaagden berecht in een vonnis dat bekend is geworden als de Rabaa Dispersal Case.
Op 8 september 2018 veroordeelde [9] het strafhof in Caïro hem. Hij werd valselijk beschuldigd van moord en van samenwerking met het Moslimbroederschap, dat nu door de Egyptische regering wordt beschouwd als een terroristische groep.
Tijdens hetzelfde proces werden 75 prominente leden en aanhangers van de Moslimbroederschap ter dood veroordeeld [10] en 47 andere gedaagden kregen levenslang [11].
Shawkan heeft vijf jaar in de gevangenis gezeten, maar de Egyptische autoriteiten hebben nooit officieel verklaard waarom ze hem gevangen [12] hielden. In november 2018 ontdekte het Egyptische mediakanaal Mada Masr [13] dat Shawkan en 214 andere mensen nog eens zes maanden in gevangen zouden blijven zitten, omdat de aanklagers van mening waren dat ze niet konden betalen voor de schade die was ontstaan als gevolg van de sit-in en het uiteendrijven van de betogers.
Hoewel Shawkan is vrijgelaten, blijft hij nog vijf jaar onder observatie van de politie [14] staan. Dat betekent dat hij zich iedere dag rond zonsondergang moet melden op het politiebureau. Hij moet de nacht doorbrengen op het politiebureau tot er een gerechtelijk bevel wordt uitgesproken om de ‘voorzorgsmaatregelen’ te versoepelen.
Persvrijheid onder vuur
De persvrijheid blijft onder vuur [15] liggen in Egypte, waar de overheid onafhankelijke journalisten blijft arresteren, vervolgen en lastigvallen. Op 29 januari 2019 werd journalist en mensenrechtenonderzoeker Ahmed Gamal Ziada gearresteerd [16] op het vliegveld van Caïro. Hij kwam terug uit Tunesië waar hij journalistiek studeert. Na zijn aanhouding was Ziada twee weken lang spoorloos [17] totdat hij op 13 februari werd aangeklaagd [18] [ar] voor het verspreiden van leugens op sociale media. Op 2 maart werd hij, in afwachting van het onderzoek, op borgtocht vrijgelaten [19].
Op 19 februari werd op datzelfde vliegveld David D. Kirkpatrick, correspondent van de New York Times, bij aankomst opgepakt door beveiligingsmedewerkers. Zijn telefoon werd afgepakt en hij werd zeven uur vastgehouden zonder dat hij iets te eten of drinken kreeg, meldt [20] de New York Times. Daarna werd hij zonder enige uitleg uitgewezen en op een vliegtuig naar Londen gezet.