Vuurwerkfestival bij Matsubara strand in Tsuruga, provincie Fukui, Japan. Foto van Nevin Thompson, gebruikt met toestemming.
De vuurwerkfestivals die tijdens de zomermaanden juli en augustus in Japan worden gehouden, zijn wereldberoemd. In het Japans heten deze festivals ‘hanabi’ (花火), een combinatie van de woorden voor ‘bloem’ en ‘vuur’. Het artistiek meesterschap [1] [en, alle links] van Japanse vuurwerkshows is ongeëvenaard.
Nederlandse handelaren [2] zouden zo'n 500 jaar geleden het eerste vuurwerk naar Japan hebben gebracht. Tegenwoordig worden op allerlei grote en kleine plaatsen in Japan, meestal op rivieroevers of stranden, honderden vuurwerkfestivals [3] gehouden. Nu augustus bijna voorbij is en de herfst eraan komt, kijken we terug op de meest gedenkwaardige ‘hanabi’-festivals van de afgelopen twee maanden:
Natsu Ichiban Hanabi-festival (amusementspark Huis Ten Bosch, Nagasaki)
Huis Ten Bosch [5], een populair themapark en vakantieoord in Nagasaki dat op het zuidelijke eiland Kyushu ligt, is ontworpen naar het voorbeeld van een traditionele Nederlandse stad. Het is het grootste themapark van Japan, groter zelfs dan Tokyo Disney Resort [6]. Bezoekers aan Huis Ten Bosch kunnen vanuit het gigantische zwembad van het vuurwerk genieten.
In de zomer geven de winnaars van de jaarlijkse vuurwerkwedstrijd (Hanabi World Cup [7]) een voorstelling.
Ashiya Zomercarnaval (Ashiya, provincie Hyogo)
Ashiya ligt vlakbij de West-Japanse havenstad Kobe. Dit jaar wordt het Ashiya zomercarnaval [9] voor de 40e keer gehouden en de stad viert dit met een unieke vuurwerkshow.
De muziek en het vuurwerk in deze show worden door computers aangestuurd. Speciaal voor het 40-jarig jubileum trad tijdens het vuurwerk de beroemde jazzpianist Takashi Matsunaga [10] op.
Tenjin-festival (Tenmangu-schrijn, Osaka)
Het duizend jaar oude Tenjin-festival [12] is gewijd aan Sugawara Michizane, de god van de wijsheid. Tijdens dit festival, dat elk jaar in juli plaatsvindt, worden veel verschillende evenementen georganiseerd. Het is een van de beroemdste festivals in Japan. De Hommiya-vuurwerkshow bij de Okawa-rivier in Osaka, zoals op de foto hierboven is te zien, trekt altijd veel publiek.
Het Tenjin festival vindt plaats in Kansai, het stedelijke gebied in West-Japan waar de grote steden Osaka, Kyoto en Kobe liggen.
Liedjes over ‘hanabi’
Grote vuurwerkshows die de nachelijke hemel oplichten, worden meestal ‘uchiage hanabi’ (打ち上げ花火, ‘vuurwerk’) genoemd. Deze shows spelen een grote rol in de Japanse cultuur en worden vaak bezongen. Hoe belangrijk vuurwerk voor de Japanse cultuur is, is te zien in de tekenfilm ‘Fireworks [13]‘ (打ち上げ花火 [14]、下から見るか? 横から見るか? Uchiage Hanabi, Shita kara Miru ka? Yoko kara Miru ka?) uit 2017:
Naast ‘uchiage hanabi’ komt een ander soort vuurwerk veel voor in Japan: ‘senko hanabi’ ( 線香花火) of ‘sterretjes’ (‘senko betekent ‘wierookstokje’). Op zomeravonden spelen kinderen vaak buiten met de sterretjes die ze op zomerfestivals hebben gekocht.
Het liedje “Senko Hanabi” geeft een perfect beeld van een zwoele Japanse zomeravond: