- Global Voices in het Nederlands - https://nl.globalvoices.org -

Hoe het zikaverhaal over Puerto Rico het kolonialisme van de VS duidelijk maakt

Categorieën: Latijns-Amerika, Noord-Amerika, Puerto Rico (VS), Verenigde Staten, Burgermedia, Gezondheid, Ideeën, Internationale betrekkingen, Media & journalistiek, The Bridge

 "School Begins. Uncle Sam (to his new class in Civilization): Now, children, you've got to learn these lessons whether you want to or not! But just take a look at the class ahead of you, and remember that, in a little while, you will feel as glad to be here as they are!" Originally published on p. 8-9 of the January 25, 1899 issue of Puck magazine. By Louis Dalrymple (1866-1905) [Public domain], via Wikimedia Commons. [1]

Uncle Sam onderricht de nieuwste rekruten van het imperium van de VS in de kunst van het “beschaafd zijn.” Oorspronkelijk gepubliceerd onder de titel “School Begins” in een editie van het tijdschrift Puck op 25 januari 1899.  Cartoon van Louis Dalrymple (1866-1905) [publiek domein], via Wikimedia Commons.

Er heerst “chaos onder de inboorlingen. De “oorlog tegen zika” is “een mislukking”. Een adviseur van de gouverneur verliet “walgend” zijn ambt en ging op vakantie naar Spanje. De ziekte tiert welig. Er werd “iets” gedaan, “soms effectief”. Muggen “kweken” in oude banden. Er zijn geen gesofisticeerde plannen om de chaos te voorkomen. Als “laatste redmiddel” komt het CDC, de Amerikaanse dienst voor volksgezondheid, redding brengen met het insecticidemiddel naled [2] [en]: maar, wacht even, naled is giftig. De inboorlingen “rebelleerden” tegen het gebruik van naled en beschuldigden de VS van “kolonialisme” (ja, tussen aanhalingstekens!). Onwetende, opstandige, zwangere vrouwen willen geen insectenwerend middel gebruiken om hun baby te beschermen. Wat “een horrorverhaal”.

Deze omschrijving dateert niet uit de periode van de Spaans-Amerikaanse Oorlog [3] in 1898, tijdens welke de Verenigde Staten Puerto Rico samen met Cuba, de Filipijnen en Guam binnenviel en koloniseerde. Deze beschrijving maakt echter deel uit van een verhaal [4] [en] dat op 30 juli 2016 in de New York Times gepubliceerd werd. Het herinnerde onmiddellijk aan die politieke cartoons die gedurende de Spaans-Amerikaanse Oorlog verschenen toen de media van de VS een hoofdrol speelde in de voorstelling van Uncle Sam als de redder van de half naakte, kinderlijke inboorlingen van de door ziekte en armoede getroffen tropen.

“In het artikel van de NYT over de zika-epidemie in Puerto Rico is de imperiale blik duidelijk. Het verhaal spreekt zichzelf ook tegen.”

In het artikel van de NYT over de zika-epidemie in Puerto Rico is de imperiale blik duidelijk. Het verhaal spreekt zichzelf ook tegen: want als niemand op het eiland iets doet, waarom wordt het feit dat vrouwen maatregelen nemen tegen het zikavirus en de mogelijkheid om baby's met microcefalie [5] [en] te krijgen dan aangehaald als een van de redenen voor de daling van het geboortecijfer.

Volgend op de publicatie van dit artikel, waarschuwde een ongeruste president Barack Obama van de VS tijdens een uitzending [6] [en] de Puerto Ricanen dat ze het zikavirus ernstig moeten nemen. Alejando García Padilla, de gouverneur van het eiland, steunde [7] [es] de boodschap van de president, maar Ana Ríus Armendáriz, de secretaris van volksgezondheid, zei dat ze zich “geschoffeerd” voelde. En eigenlijk zouden we ons allemaal beledigd moeten voelen.  Ramón Luis Rivera, de burgemeester van de stad Bayamón — die voorstander is van de wijziging van de politieke status [8] van Puerto Rico van territorium [9] [en] naar deelstaat [10] [en] — zei [11] [es] dat Obama ook de “koloniale” status van het eiland serieus dient te nemen en Oscar López Rivera [12] [en] moet vrijlaten, de 73-jarige politieke gevangene die gedurende 35 jaar in de gevangenis zit in de Verenigde Staten.

Veel andere landen ter wereld hebben te maken met tropische ziekten. Zelfs nu onlangs nog een bekender land. Brazilië is gastland van de Olympische Spelen tijdens een zika-epidemie. Maar dergelijke landen worden zelden op deze tactloze manier behandeld, misschien omdat het autonome staten zijn.

“Puerto Rico vecht al decennia lang met succes tegen tropische ziekten. Dengue is sinds 1960 een inheemse ziekte in het land [13] [en] en kort geleden hebben we getracht het chikungunya-virus aan te pakken en nu zika. Deze ziekten die zo afschuwelijk en ongewoon lijken voor mensen in de Verenigde Staten maken al een lange tijd deel uit van ons dagelijks leven.”

Puerto Rico vecht al decennia lang met succes tegen tropische ziekten. Dengue is sinds 1960 een inheemse ziekte in het land [13] [en] en kort geleden hebben we getracht om het chikungunya-virus aan te pakken en nu onder andere zika. Deze ziekten die zo afschuwelijk en ongewoon lijken voor mensen in de Verenigde Staten maken al een lange tijd deel uit van ons dagelijks leven.” Zowel overheidsinstanties als burgers zijn er goed over geïnformeerd. Er zijn voorlichtingscampagnes, schoonmaakbrigades en uitgebreide berichtgeving in de media. En ja, het leven gaat door. Mensen blijven naar het werk gaan, van elkaar houden, leven, worstelen en weerstand bieden aan niet enkel het zikavirus, maar aan iets veel verwoestender: meer dan 100 jaar kolonialisme en de vele gevolgen ervan.

Onlangs verzette [14] [en] Puerto Rico zich tegen een andere uiting van kolonialisme, in de vorm van de door de VS opgelegde fiscale raad die toezicht zal uitoefenen op veel beslissingen van de regering.

Zij die op dit Caraïbisch eiland wonen zijn goed geïnformeerde en bewuste mensen, geen hulpeloze kleine kinderen die gered moeten worden, laat staan beledigd. Wat we wél nodig hebben op dit kritieke moment in onze geschiedenis, is berichtgeving door de media die nauwkeurig is en het lokale bewustzijn laat zien —  verhalen die Puerto Rico en zijn bevolking met respect, waardigheid en menselijkheid behandelen.