In het dorpje Maripa worden deze hutjes van palmbladeren en hout gemaakt, maar ze zijn voorzien van electriciteit van het openbaar net. Flávio Forner/INFOAMAZONIA
Dit is het tweede deel (van vier delen) van de reportage over het “extreme Amazonegebied” [1] [pt] (tekst van Camila Fróis en foto's van Flávio Forner) gemaakt door InfoAmazônia [2] [en], hier gepubliceerd in het kader van een overeenkomst om de inhoud te delen. Lees het eerste deel [3].
Een heel eenvoudige constructie overdekt met palmbladeren, zonder muren, uitgerust met hangmatten, gelegen op de oever van de rivier Tapajós. De igarapés (smalle en ondiepe rivierarmen in het Amazonewoud) die het woud verfrissen, een zee van goudkleurig zonlicht in de schemering en de nachtelijke sterrenhemel verzekeren heel het jaar door veel toeristen op deze locatie in Jamaraquá. Ecotoerisme vormt een bron van inkomsten voor de inwoners. Veel van hen zijn gids in het woud voor 100 realen per dag (ongeveer 25€), meer dan om het even welke andere activiteit in het woud opbrengt.
Pedro Da Gama (die de bijnaam Pedrinho heeft; Kleine Pedro) kan zich beroemen op het feit dat hij erin geslaagd is om in de toeristische sector te investeren als alternatieve inkomstenbron in tijden van schaarste: “Het wordt elk jaar een beetje warmer, er zijn minder vissen in de rivier en in de ‘winter’ wordt de grond steeds droger”, zegt hij.
Hoewel toerisme een mogelijkheid lijkt te zijn om de levenskwaliteit in de regio te verbeteren, bezitten de dorpen in de vallei van de Tapajós lang niet dezelfde apparatuur als Jamaraquà : stromend water en elektriciteit. In het “Reserva Extrativista” (Resex) Tapajós-Arapinus aan de andere kant van de rivier bijvoorbeeld hebben de dorpen geen toegangsweg, geen elektriciteitsproductie en velen moeten het water nog direct uit de rivier putten omdat ze geen waterwinningsysteem hebben.
Tussen Flona en Resex zijn er in totaal 103 dorpen waaronder slechts 6 beschikken over een constante toevoer van elektriciteit en 65 over een systeem voor watervoorziening. “Wie enkel van de natuur afhankelijk is om zijn gezin te onderhouden, trotseert grote moeilijkheden in tijden van overstromingen of droogte”, zegt Pedro Da Gama. “De meeste planten sterven af, omdat de grond heel zanderig is. De aarde wordt te warm en struiken zoals de cajueiro (de cashewboom), de cupuaçu (familie van de cacaoboom) of de muricizeiro (Byrsonima crassifolia = morossis) sterven af, voegt Kleine Pedro eraan toe”.
Op de weg langs de oever praat hij over zijn bezorgdheid voor de dieren van het woud: “Deze droogte is een grote verandering voor hen, de vogels voelen het, de luiaard eveneens, ze vallen op de grond en sterven bij gebrek aan voedsel”, oordeelt de caboclo in een relaas dat heel goed over het halfdroge noordoosten van Brazilië zou kunnen gaan.
De oeverbewoners die in Flona wonen, waren hier al gevestigd voor de oprichting van de “beschermde zone”. Van inheemse origine afkomstig, blijven ze in leven door de maniokteelt, de visvangst of door als houthakker te werken.