De laatste maanden bevestigen vele rapporten [en – alle links] het onthutsende aantal massaverkrachtingen in Zuid-Soedan, het jongste land van Afrika.

De Verenigde Naties bijvoorbeeld beschuldigt het Zuid-Soedanese leger van groepsverkrachting en foltering, waaronder ook het levend verbranden van meisjes.

Het verslag van de Afrikaanse Unie over de oorlog in Zuid-Soedan werd vorige maand gepubliceerd en bevat details over oude en jonge vrouwen die het slachtoffer werden van groepsverkrachting en bloedend en bewusteloos achtergelaten werden. De Afrikaanse Unie heeft opgeroepen tot de oprichting van een gerechtshof om degene die verantwoordelijk zijn voor de extreme mensenrechtenschendingen te vervolgen.

De Zuid-Soedanese burgeroorlog is een oorlog tussen soldaten van de regering die president Salva Kiir steunen, een etnische Dinka, en rebellen die de voormalige vice-president Riek Machar, een Nuer, steunen. De oorlog begon op 15 december 2013 nadat president Kiir vice-president Machar ontsloeg.

De brute aanrandingen zijn niet lukraak. Verkrachting wordt in het land als oorlogswapen gebruikt. Plaatselijke leiders en de internationale gemeenschap worden ervan beschuldigd geen actie te ondernemen, terwijl vrouwen blijven lijden.

Een misdaad tegen de mensheid

Onder de VN is massaverkrachting een misdaad tegen de mensheid. In 2008 keurde de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties resolutie 1820 goed, waarin vermeld staat dat verkrachting en andere vormen van seksueel geweld benoemd kunnen worden als oorlogsmisdaden, misdaden tegen de mensheid of als een essentiële daad met betrekking tot genocide.

Ondanks de resolutie van de VN is er nog nooit een staat ter verantwoording geroepen voor het gebruik van seksueel geweld als oorlogswapen. En de situatie in Zuid-Soedan vormt daarop geen uitzondering. Ondanks een steeds luider wordende roep om humanitaire interventie, zwijgt de internationale gemeenschap meestal over de verschrikkingen veroorzaakt door seksueel geweld.

Volgens een rapport van Amnesty International is het lichaam van vrouwen wereldwijd onderdeel geworden van conflicten. Het verslag vermeldt dat verkrachting en seksueel misbruik niet enkel een nevenproduct van oorlog zijn, maar gebruikt worden als opzettelijke militaire strategie.

Hannah McNeish, een freelance journaliste in Oost- en Centraal-Afrika, vroeg tijdens een discussie over het onderwerp op Twitter:

Why do we hear so little about sexual violence in #SouthSudan when UN rep says worst seen in 30yrs, rape victims >2? https://t.co/oXMGFJyN35

— Hannah McNeish (@HannahMcNeish) October 14, 2015

Waarom horen we zo weinig over seksueel geweld in Zuid-Soedan, terwijl een vertegenwoordiger van de VN zegt dat het de ergste toestand is sinds 30 jaar, slachtoffers van verkrachting >2?

Waarom zo weinig ruchtbaarheid?

Hal Dockins, een advocaat, verduidelijkt:

Oil everywhere but starvation, rape, and cruelty are the reality in South Sudan. Politics and greed.

— Hal Dockins (@HalDockins) November 1, 2015

Er is meer dan genoeg olie, maar honger, verkrachting en wreedheden zijn de werkelijkheid in Zuid-Soedan. Politiek en hebzucht.

“Mr Happiness” beschuldigde de Verenigde Naties van nietsdoen:

@secgen Shame on united nation allow suffering around the world South Sudan rape and genocide is taking place united nation is toothless

— mrhappiness321 (@mrhappiness321) November 1, 2015

Schande over de Verenigde Naties dat ze overal ter wereld een dergelijk lijden toestaan. In Zuid-Soedan vindt verkrachting en genocide plaats. De Verenigde Naties zijn machteloos.

In antwoord op een tweed van David Milliband, voorzitter en algemeen directeur van een organisatie die zich inzet voor humanitaire hulp, het International Rescue Committee (IRC), vraagt Hannah McNeish zich af waarom de gebeurtenissen in Zuid-Soedan niet zo veel aandacht krijgen dan die in de Democratische Republiek Congo (DRC):

@DMiliband Many charities delivering aid in #SouthSudan but only @theIRC dealing with rape cases in Unity. Why so little noise, unlike #DRC?

— Hannah McNeish (@HannahMcNeish) October 14, 2015

Veel liefdadigheidsorganisaties bieden hulp in Zuid-Soedan, maar enkel het IRC houdt zich bezig met verkrachtingszaken. Waarom horen we zo weinig, helemaal anders dan in de DRC

Dubbele moraal in de buitenlandse politiek

Het argument bestaat dat landen zoals Zuid-Soedan een hoge mate van straffeloosheid genieten wanneer het op seksueel geweld aankomt door het gebrek aan evenwicht tussen mannen en vrouwen in de wereld van de buitenlandse politiek:

The troubling lack of women in the world of foreign-policy making and media. http://t.co/3BBnGl8JBd pic.twitter.com/zmI7MBcUUl

— David Takaki (@Truth2Pwer) October 1, 2015

Het verontrustende gebrek aan vrouwen in de wereld van de buitenlandse politiek en de media.

De meerderheid van de slachtoffers van als wapen gebruikte verkrachting zijn vrouwen en meisjes, maar de internationale gemeenschap beschouwt verkrachting niet als een bedreiging voor de regionale veiligheid. Het onderscheid tussen veiligheidskwesties en de grenzen op basis van geslacht wordt sedert lang in stand gehouden door de staten en het internationaal recht. Terwijl kwesties van chemische of biologische wapens of daden van extremistisch geweld onder streng toezicht van de internationale gemeenschap staan, wordt verkrachting gereglementeerd door het werk van NGO's en vrouwenondersteuningsgroepen.

Dit wijst op de noodzaak van meer vertegenwoordiging in de bovenste lagen van de internationale gemeenschap. Indien de VN en de rest van de wereld de rechten van deze slachtoffers, in Zuid-Soedan en elders, niet erkennen, zal deze cultuur van straffeloosheid blijven bestaan.