[1]Een vluchtelingenfamilie zit op de grond in de haven van Piraeus, uitkijkend over de zee, wachtend op de bus die hen naar de metro zal brengen. Foto door Michael Debets Copyright Demotix (28/9/2015).
Door Artemis Touli
Het was een zware zomer—en kom nu niet met het bekende: “Stel je niet aan, het is pas september….” De herfst is begonnen en de zomer is voorbij. Waarin we een les geleerd hebben die ons deze herfst, winter en ver daarna nog bij zal blijven, net zo lang als dit drama zich binnen en buiten onze landsgrenzen zal blijven afspelen.
Te midden van allerlei vormen van Griekse crisis: polarisatie, armoede en woede, was ik hier op Chios ooggetuige van een toeristenseizoen waar op geen enkele manier sprake was van een crisis.
Totdat de vluchtelingen in groten getale arriveerden. Of “illegale migranten”? Immigranten? Ik noem ze simpelweg “verjaagde mensen”, mensen op zoek naar een veilig bestaan. Zij voegden zich bij de lokale bevolking die zelf ook op zoek was naar manieren om te overleven.
Iedere dag herhaalde zich hetzelfde beeld in de haven van Chios: de kustbrigade brengt mensen aan land die gedurende de nacht en vroege ochtend van het water zijn gehaald. Ditzelfde wordt ook gedaan door bootjes rond de nabijgelegen kleinere eilanden Psara en Egnousa. De hele zomer door kwamen er langs de hele Turkse kust van ‘s morgens tot ‘s avonds mensen aan wal. Even later arriveerden er dan bussen die deze mensen naar de havenautoriteiten zouden vervoeren, waar medewerkers van het Rode Kruis al klaarstonden om de mensen op te vangen en waar nodig medische hulp te bieden.
Iedere ochtend veranderde de haven in een groot wasrek waar stapels kleding, schoenen en andere persoonlijke bezittingen werden uitgehangen, zodat deze tegen de tijd dat de zon onderging weer droog zouden zijn en ingepakt konden worden voor het vervolg van hun reis op zoek naar een beter leven. Iedere dag houden dezelfde mensen in wisselende diensten de kustlijn in de gaten, worden schipbreukelingen opgehaald, geregistreerd en voorzien van de benodigde papieren die hen zullen helpen om hun reis naar hoop te vervolgen. Iedere dag. Iedere morgen. In de haven. Havenautoriteiten, het Rode Kruis, vrijwilligers. Eenvoudige mensen als jij en ik die allen naar de stadstuin bij het Vounaki-plein komen en daar alles doneren wat ze kunnen missen.
Natuurlijk zijn er ook misstanden, misdragingen en moeilijkheden. Mensen die in de drukte verdwijnen, ruzies, onschuldige mensen die gestraft worden voor iets waar ze niets aan konden doen. Ondanks dat alles mogen we niet vergeten dat er ook mensen rondlopen die iedere dag, 24 uur per dag bezig zijn om anderen te redden en niets zou hun mogen belemmeren om deze taak uit te voeren.
Op een dag ontmoette ik een Syrisch echtpaar bij een wisselkantoor. Het was zondag en ze vroegen zich af in welk land ze waren en met welke valuta hier betaald werd, ze dachten dat ze in Italië waren. Al was een van de meest emotionele momenten die ik heb ervaren toen een vluchteling mij vroeg of er een moskee op het eiland was zodat hij kon bidden. Helaas moest ik hem vertellen dat er wel een was, maar dat je er niet kon komen omdat het gebouw permanent gerenoveerd wordt. De beelden en gebeurtenissen zullen ons nog lang bijblijven, want dit was een ander seizoen, een andere zomer dan die we gewend zijn en het heeft onze blik op de wereld veranderd.
De zomer ging voorbij en we hebben geleerd hoe we onze menselijkheid kunnen tonen, hoe we onze behoeftes in perspectief moeten plaatsen, dat er altijd mensen zijn die het slechter hebben en dat niets in het leven zeker is. We hebben geleerd dat als we iets over hebben dat we het met onze buren zouden moeten delen, wie dat dan ook mogen zijn, in plaats van het weg te gooien. We hebben geleerd om onze spullen te hergebruiken. We hebben beide kanten van de realiteit gezien.
Dit artikel werd voor het eerst gepublieerd in het Grieks op StasiNews [2].