“Vrede zonder Grenzen”-concert in Havana in 2009. Foto van Juventud Rebelde, geplaatst met toestemming.
Op 11 oktober publiceerde de New York Times het eerste van een reeks artikelen [1] [en] waarin zij scherpe kritiek uit op het buitenlandbeleid van de Verenigde Staten ten opzichte van Cuba.
De invloedrijke krant omschreef de huidige relatie tussen de Verenigde Staten en Cuba als somber en riep president Obama op om met een andere blik naar Cuba te kijken; zijn regering zou er met een ingrijpende beleidsverandering enorm succes kunnen boeken op het gebied van buitenlands beleid.
Neem bijvoorbeeld het artikel [2] [en] met de titel ‘Cuba loopt intellectueel leeg, met dank aan de VS’. Hierin heeft de New York Times harde kritiek op de dubbele standaard van de Verenigde Staten. Aan de ene kant prijst Amerika het Caribische land omdat het Cubaanse dokters naar West-Afrika stuurt om Ebola-patiënten te behandelen, en aan de andere kant hanteert het zelf een overheidsbeleid waardoor medisch personeel dat in het buitenland werkt zonder problemen asiel in de Verenigde Staten kan aanvragen.
In 2014 hebben als gevolg van dit beleid meer dan 1.278 Cubaanse gezondheidszorgprofessionals met een officiële benoeming in het buitenland een vergunning verkregen om naar de Verenigde Staten te emigreren. Volgens de New York Times raakt dit een gevoelige snaar van het belangrijkste diplomatische instrument van het eiland en brengt dit het Castro-regime in verlegenheid.
[2]Artikel in de New York Times.
De situatie volgens de krant:
Voor het eerst in meer dan 50 jaar is het door politieke verschuivingen in de Verenigde Staten en een verandering in het beleid van Cuba mogelijk om voormalige diplomatieke betrekkingen te herstellen en het zinloze embargo op te heffen.
Een onderzoek [3] [en] onder 2.000 Amerikaanse inwoners dat in februari 2014 werd gepubliceerd door de Atlantic Council, een denktank op het terrein van internationale aangelegenheden, wijst uit dat een meerderheid van de Amerikanen klaar is voor een verandering in het Cubabeleid. Dit geldt ook voor de inwoners van Florida, dat op ongeveer 160 kilometer van het eiland ligt en de thuisbasis is van de grootste Cubaanse gemeenschap buiten Cuba. Volgens het onderzoek is dit een belangrijk verschil met het verleden. De kwestie Cuba was onbespreekbaar, omdat Florida koppig was. Dit is niet langer het geval.
Volgens het onderzoek ziet 56 procent van de Amerikanen en meer dan 60 procent van de mensen in Florida graag een beleidsverandering ten opzichte van Cuba. En hoewel een dergelijk beleid meer steun krijgt onder democraten en onafhankelijken, is een meerderheid van de republikeinen ook voor normalisering van de betrekkingen.
Gezien de publieke opinie oppert de New York Times dat het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Cuba zou moeten schrappen van de lijst met landen die terroristische organisaties steunen. Cuba werd in 1982 aan deze lijst toegevoegd, omdat het land destijds steun verleende aan rebellenbewegingen in Latijns-Amerika; een situatie die niet langer van toepassing is. De krant zegt verder dat Amerikaanse functionarissen erkennen dat Havana een constructieve rol speelt in het conflict in Colombia door als gastheer op te treden bij vredesonderhandelingen tussen de Colombiaanse regering en leiders van guerrillagroeperingen.
Ook roept de krant op om het embargo te beëindigen, de diplomatieke betrekkingen aan te halen, Amerikaanse bedrijven die interesse hebben in de Cubaanse telecommunicatiesector te steunen, de Amerikaanse aannemer Alan Gross te ruilen [4] [en] tegen drie Cubaanse spionnen die al meer dan 16 jaar in Amerikaans gevangenschap leven, geheime projecten (gefinancierd door USAID) om de Cubaanse regering ten val te brengen te beëindigen [5] [en], en naar manieren te zoeken om ‘de gewone Cubaanse burger in de gelegenheid te stellen zich te ontwikkelen door middel van studieprogramma’s in het buitenland, professionele uitwisselingen en investeringen in de nieuwe, kleine ondernemingen die op het hele eiland worden opgestart’.
Een mogelijke toenadering zou kunnen plaatsvinden tijdens de zevende Amerikatop, een vergadering op hoog niveau waar de leiders van Noord-Amerika, Centraal-Amerika, de Cariben en Zuid-Amerika bijeenkomen. Nadat Cuba vanaf 1962 uitgesloten is geweest van deelname is het land wel uitgenodigd op deze top die in april 2015 wordt gehouden in Panama. De Panamese vicepresident en voorzitter Isabel de Saint Malo besloot [6] [es] hiertoe, omdat het aansluit op de Panamese visie op buitenlands beleid dat dialoog en consensus stimuleert.
‘De regering Obama wantrouwt de aanwezigheid van Cuba op deze top en Obama heeft nog niet toegezegd deel te nemen’, schrijft de New York Times. ‘Hij moet, of zou dit moeten zien als een mogelijkheid om geschiedenis te schrijven.’