Veel Tunesiërs hebben via hun toetsenbord uitgehaald tegen homofobie nadat de eerste conferentie over homoseksualiteit in het land was gehouden. De conferentie werd gehouden op vrijdag 27 september 2013 in het Ministerie van Mensenrechten in de hoofdstad Tunis en werd geleid door experts in de psychologie en de vooraanstaande Tunesische seksuoloog Haithem Sherif [1]. Op Twitter was de hashtag #TnGay trending, met een vijfde plaats – twee plekken na Justin Bieber. Het scheelde maar een haar.
Een schermafbeelding van de trending topics op Twitter op zondag de 28e.
Laat er geen verwarring zijn: de rol van de conferentie was het onderzoeken van “gezinsperspectieven met betrekking tot homoseksualiteit op jonge leeftijd”. De organisatie van de conferentie verklaarde dat het doel niet was om homoseksualiteit af te wijzen, maar om het debat te openen. De experts wilden samen met de deelnemers uitzoeken of gezinnen een actieve rol spelen bij het vormen van de seksuele geaardheid van hun jonge kinderen. Helaas werd de Facebook-pagina die was opgezet voor de conferentie en die al snel vol stond met reacties en posts over het onderwerp, al een paar uur na het einde van de conferentie verwijderd.
Dat weerhield Tunesiërs er niet van hun mening over het onderwerp te uiten. Velen gebruikten Twitter om stoom af te blazen. Blogger Emna El Hammi tweette vol ongeloof [fr]:
Une conférence homophobe au ministère des droits de l'Homme. On aura tout vu dans ce pays. #Tunisie [2] #TnGay [3]
— Emna EL HAMMI (@Psycke) September 27, 2013 [4]
Een homofobe conferentie in het ministerie van mensenrechten. Alles kan in dit land.
@dahkys deelt haar visie op wat “normaal” is:
#TnGay [3]: La “normalité” consisterait à se sentir bien dans sa peau et dans sa tête, dans une société équilibrée et TOLERANTE
— dyks (@dahkys) September 28, 2013 [5]
“Normaal” is je goed voelen over jezelf en in een evenwichtige, tolerante maatschappij leven.
Een andere Tunesische Twitter-gebruiker ziet het anders. Mocking Jay vraagt de Tunesiërs niet te vergeten waar ze zijn:
Vous allez un peu trop loin quand même, on est un pays MUSULMAN !! #TnGay [3]
— Mocking Jay (@Sonia_Tounes) September 27, 2013 [6]
Jullie gaan veel te ver. Dit is een MOSLIMland.
Tijdens de conferentie werd een video vertoond over homoseksualiteit op jonge leeftijd, waarin de Tunesische minister van Mensenrechten en overgangsjustitie Samir Dilou voorkomt. Volgens Monia Ben Hamadi zei Dilou:
Dilou: Dans un Etat arabe dont la religion est l'Islam, la famille est un homme, une femme et des enfants #TnGay [3]
— Monia Ben Hamadi (@MoniaBH) September 27, 2013 [7]
Dilou: In een Arabisch land waar de Islam de religie is, bestaat een gezin uit een man, een vrouw en hun kinderen.
Dilou herhaalde zijn opvattingen over homoseksualiteit. In het begin van 2012, slechts een paar maanden nadat hij was beëdigd als minister, noemde hij in een Tunesische talkshow homoseksualiteit een “psychologische perversiteit die moet worden behandeld”. Zijn uitspraken veroorzaakten destijds verontwaardiging [8] [en] bij LGBT-groeperingen in Tunesië.
Andere twitteraars haalden uit naar islamistische leiders en hun standpunt over homoseksualiteit. Morsi Chaari tweette [fr]:
Les DH des islamistes c'est le droit à la pitié, la clémence, la compréhension, la non violence… à un traitement medical. #TnGay [3]
— Morsi CHAARI (@MorsiChaari) September 27, 2013 [9]
Mensenrechten volgens islamisten: het recht op medelijden, genade, begrip, geweldloosheid….en op een medische behandeling.
Dankzij de conferentie verkregen ook sommige LGBT-activisten op Twitter meer bekendheid. @TNLGBT [10], die ook aanwezig was op de conferentie, liet de kans niet voorbijgaan om te reageren op degenen die nieuwsgierig waren naar de conferentie of die een andere mening hadden. Deze Twitter-gebruikers houden nog steeds vast aan hun anonimiteit als gevolg van maatschappelijke druk en intimidatie door de staat vanwege homoseksuele praktijken.
Het is moeilijk om de algemene reactie via sociale media samen te vatten over een onderwerp als dit, dat nog steeds taboe is in Tunesië. Global Voices Online sprak met Tunisia Live [11]-journaliste [en] Farah Samti [12], die de conferentie bijwoonde en die regelmatig over het onderwerp schrijft. We vroegen haar of de conferentie een zinvol debat had aangejaagd over het onderwerp. Zij vond van niet. Ze antwoordde via Facebook:
I think the purpose behind holding such a conference was probably to try to show that the topic is being addressed and that it's no longer a taboo. But it wasn't particularly efficient or useful. It was one-sided and the speakers did not answer questions of those who opposed their views.
Ik denk dat het doel achter een conferentie als deze was om te laten zien dat er aandacht wordt besteed aan het onderwerp en dat het geen taboe meer is. Maar de conferentie was niet erg efficiënt of nuttig. Het was eenzijdig en de sprekers beantwoordden geen vragen van degenen die het niet met hen eens waren.
Wordt er genoeg aandacht besteed aan het onderwerp, zou je je kunnen afvragen. Kunnen sociale media een goed platform zijn voor een dergelijk debat? Samti vindt van niet:
Absolutely not. People are still scared, obviously. And that's why it's hard to speak for the LGBTQ community itself. And, that's why social media is the main way to speak their minds.
Absoluut niet. Mensen zijn natuurlijk nog steeds bang. En daarom is het zo moeilijk voor de LGBTQ-gemeenschap om zich te uiten. En daarom vormen sociale media voor hen de belangrijkste manier om zich te uiten.