Dit artikel maakt deel uit van onze speciale berichtgeving over de protesten in Syrië in 2011-2012

Graffiti is een kunstvorm die beschouwd kan worden als een vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid en vreedzame wijze van meningsuiting. Hoewel de opstand in Syrië [en] intrinsieke humanitaire waarden heeft, is het ook een revolutie met artistieke kanten. Afbeeldingen zijn een van de belangrijkste methoden die de mens gebruikt om zijn ideeën uit te drukken: het is de snelste manier om een idee te illustreren of om mensen te laten reageren op het idee.

Laten we teruggaan naar de vonk die het vuur van de Syrische opstand deed ontvlammen om de echte kracht van graffiti te begrijpen. Een bekende graffiti-afbeelding in 2011 in Daraa leidde tot de arrestatie van minstens vijftien kinderen voor het plaatsen van antiregeringsgraffiti op de muren van een school: de lokale gouverneur had besloten met harde hand op te treden. De strafmaat schokte de stad en plotseling proefde Syrië voor het eerst de smaak van opstand tijdens de Arabische Lente.

Graffiti in Syrië: “Het is nu jouw beurt, dokter”, verwijzend naar president (en oogsarts) Bashar Al-Assad. Bron: EA WorldView.

Graffiti is een slagveld in het conflict geworden, waar zowel de regering als vreedzame activisten hun vrijheid van meningsuiting gebruiken. Aldus Al-akhbar [en]:

De Syrische autoriteiten en graffitidissidenten spelen een kat-en-muisspel op de muren van het land. Syrische demonstranten spuiten slogans tegen het regime, terwijl de autoriteiten zich haasten om die over te verven en de daders, waaronder één die de bijnaam Spray Man gekregen heeft, te arresteren. Denk eraan dat je je identiteitsbewijs meeneemt als je in Syrië verf in spuitbussen gaat kopen. Verkopers weigeren de verf te verkopen tenzij de kopers een identiteitsbewijs en een beëdigde verklaring met de redenen voor de aankoop tonen.

De graffiti leeft ook op het internet. Zo hebben Syrische activisten een groep genaamd “اسبوع غرافيتي الحريـّة سوريا – Week van de Vrijheidsgraffiti” [ar] gevormd.

Graffiti: muren van het volk

Op Qaph [en], een blog over politiek, boeken en het maatschappelijke middenveld, staat:

Het gebruik van graffiti stijgt explosief in tijden van politieke en sociale veranderingen en wordt een vorm van publieke tegenmacht tegen de autoritaire macht. Een kunstenaar of een groep kunstenaars kiest een drukke straat uit om in woorden of beelden of een combinatie daarvan een boodschap over te brengen die vaak bitter sarcasme bevat. De kracht van graffiti als middel van vrije meningsuiting neemt voor veel regeringen en bestaande machtssystemen steeds alarmerender vormen aan. Er worden repressieve maatregelen genomen om de stem van de straat de mond te snoeren. De beste voorbeelden hiervan zijn de Britse Wet op Antisociaal Gedrag uit 2003 en Britse parlementsleden die een handvest ondertekenen dat stelt dat “graffiti geen kunst, maar een misdrijf” is.

Basharsjabloon door El Teneen. Daarnaast staan bekende woorden: “Het volk wil de val van het regime”. Gezien op 25 juli 2011. Bron: het blog suzeeinthecity

In maart 2011 gingen Syriërs de straat op om hun woede te uiten: de straten van steden in Syrië vulden zich met duizenden demonstranten die vrede eisten. Anderen uitten zich ondertussen op de muren. Je kunt op verschillende manieren je boodschap verspreiden. Op straat kun je roepen, dansen en zingen, terwijl je op de muren afbeeldingen kunt maken en schrijven. Boodschappen van zowel pro- als anti-Assadgroepen werden afgebeeld, veranderd en veelvuldig overgeschilderd waarmee werd aangetoond dat beide kanten dezelfde ruimte deelden.

Graffiti van het FSA in Damascus, Syrië: “Onze excuses voor het ongemak…Wij sterven voor jullie.” Bron: het blog The revolting Syrian 

Graffiti voor en tegen de Syrische revolutie

Het blog Happy Arab News Service meldde [en] dat er graffiti gesignaleerd was bij een verzekeringskantoor in de Verenigde Staten dat tegen Assad was. Een dag later plaatste een pro-Assadjournalist een foto op Facebook van prorevolutiegraffiti op een reisbureau in Garden Grove dat eigendom is van een Syrische Amerikaan die steun aan het huidige regime had betoond.

De Syrische Amerikanen in Orange County zijn verdeeld over de revolutie in Syrië. Er zijn protesten geweest voor het Syrische consulaat in Newport Beach, sommige tegen het regime en andere ter ondersteuning ervan. Recentelijk is de scheidslijn in Zuid-Californië verscherpt.

In Syrië bestaat het spreekwoord “الحيطان دفاتر المجانين” oftewel “Muren zijn het papier van de gekken”. Het Syrische volk heeft de muren van Syrië echter veranderd in een ruimte voor een vrije uitwisseling van meningen!

Ik eindig met een aantal beschilderde muren in verschillende Syrische steden.

Wees bij de revolutie. Bron: 29 Arabic Letters Blog

Pro-Assadgraffiti. Vertaling: “[Onderwerp je aan] Assad of we steken het land in de fik”. Bron: het blog The Revolting Syrian

Graffiti in Damascus, Syrië met het logo van het FSA (Free Syrian Army of Vrije Syrische Leger) en de woorden “we komen eraan” eronder. Boven het logo staat: “Het moment nadert” (oftewel: Bashar, jouw dagen zijn geteld). Bron: put a spell on you op Tumblr

Prorevolutiegraffiti ‘corrigeert’ een pro-Assad tekst op een muur van de Faculteit der Natuurwetenschappen in Aleppo. Bron: Facebook-pagina FREEDOM GRAFFiTi WEEK Syria

Een graffitikunstenaar spuit tijdens de Syrische opstand de zin “Weg met Bashar” op een muur, maart 2011. Beeld van Wikimedia Commons.

Pro-Assadgraffiti in Hama: “Assad aan de macht in Syrië of anders niemand”. Bron: FreedomHouse op Flickr

Pro-Assadgraffiti: “Alleen Bashar. Wij zijn de mannen des doods”. Bron: FreedomHouse op Flickr

Graffiti tegen Bashar Assad #Syrië. Bron: Sabry Khaled op Flickr

Dit artikel maakt deel uit van onze speciale berichtgeving over de protesten in Syrië in 2011-2012