Dankzij het ruimteprogramma, de gouden Olympische medailles en de economische ontwikkeling, heeft China zijn imago als krachtig land over de wereld versterkt. Het feit dat China Japan achter zich heeft gelaten als de op een na grootste economie [1] [en] ter wereld, geeft zelfvertrouwen aan de Chinese regering. Echter, op het gebied van kunst en cultuur bleef het land achter.
Velen hadden zich beklaagd over het onvermogen om de Nobelprijs voor Literatuur binnen te halen ondanks de 5.000 jaar beschaving en geschiedenis van het land. Enerzijds, trokken regeringsgezinde intellectuelen het oordeel van het comité voor de Nobelprijs in twijfel, anderzijds zochten ze erkenning van de Chinese kunst en cultuur bij hun westerse vijanden. Dus toen het comité de Chinese schrijver Mo Yan dit jaar de prijs toekende, ontdooiden hun, door de lange erfenis van het niet toekennen van de prijs door de organisatie, bevroren harten. De lente was eindelijk begonnen. [2] [en]
[3]Mo Yan. Foto van Flickr gebruiker Isaac Mao. (CC: BY)
Veel commentatoren hebben gezegd dat zij geloofden dat het Comité voor de Nobelprijs de internationale politiek niet in haar overweging heeft betrokken toen zij haar besluit nam. De Chinese schrijver Guangdi bevestigde [4] [zh] de literaire prestatie van Mo Yan:
Mo Yan is waarschijnlijk de best geïnformeerde en hardst werkende schrijver in China. Hij heeft met veel verschillende genres geëxperimenteerd. Zijn schrijfstijl is onconventioneel, krachtig, groots en ongekunsteld. Toch is het nog te vroeg om te zeggen of zijn werken diepgaand zijn, de geschiedenis zal het leren. Hij is echter heel productief en zijn werken zijn van een goede kwaliteit. Hij blijft nieuwe thema's en genres ontdekken. In dat opzicht kan geen enkele hedendaagse schrijver tegen hem op. Een groot schrijver moet zich met de samenleving bemoeien en de menselijke natuur verkennen. De inspanningen van Mo Yan en zijn taalbeheersing worden volledig erkend.
Niettemin, denken sommigen dat Mo Yan verre van een groot schrijver is. Kai Feng, werkzaam in in de media, wees er bijvoorbeeld op dat [5] [zh]:
Literatuur hoeft niets met politiek te maken te hebben, maar politiek maakt altijd inbreuk op literatuur. Hoe kan literatuur los gezien worden van politiek wanneer we ons in een land bevinden dat ooit propageerde dat “literatuur de arbeider, de boer en het volksleger moet dienen” en dat nog steeds volledige controle uitoefent op de literaire sector?
Inderdaad, toen de Nobelprijs voor de literatuur bekend gemaakt werd, stuurde de Chinese topambtenaar Li Changchun [6], [en] lid van de stuurgroep van het Centraal Commité van de Chinese Communistische Partij [7] (CCCP) [nl], een felicitatiebrief naar de naar de Chinese Writers Association (Vereniging van Chinese Schrijvers). Dat is waarom Kai Feng de vraag opwierp [5] [zh]:
Kunnen we alleen door de structuur en de zinsbouw de waarde van een literair werk bepalen? Het zogenaamde magisch realisme? En hoe zit het met de ziel van het werk? Zijn relatie met de maatschappij? Zijn menselijkheid en het streven naar een ideale maatschappij?
De openbare scepsis jegens Mo Yan is vanwege zijn lidmaatschap bij de CCCP en zijn achtergrond als afgevaardigde van de Chinese Writers Association. Bovendien zijn de mensen niet tevreden over zijn weigering om in 2005 een plechtigheid in Frankfurt bij te wonen, alleen omdat de organisator ook de dissident en schrijver Dai Qing had uitgenodigd. Velen zien tevens de deelname van Mo Yan in mei van dit jaar aan het overschrijven van het stuk “Yan'an Talks on Literature and Art [8]” [en] (lezing over literatuur en kunst gehouden in Yan'an, China) van Mao Zedong als een schandelijke daad.
Sommigen vergelijken Mo Yan zelfs met Haruki Murakami [9], [nl] een beroemde Japanse schrijver en een andere belangrijke kandidaat voor de Nobelprijs voor de literatuur, en leggen de nadruk op de keuze van Murakami om zich aan de zijde van de onderdrukte bevolking te scharen.
My1510.cn's columnist Zhu Zhenqiang, columnist bij My1510.cn's is mild [10] [zh] over de positie van Mo Yan:
Mo Yan werd gedwongen om in een zeer onderdrukkende en starre politieke samenleving te overleven. Hij moet slim zijn om te kunnen overleven. Hij is een levende afspiegeling van degenen die zwemmen in het troebele water van dit troebele systeem.
Chen Geng een andere schrijver bij my1510.cn is het ook eens [11] [zh]:
We moeten niet te streng zijn voor Mo Yan. Alle vooraanstaande personen zijn slechts gewone mensen en hebben hun zwakheden. Mo Yan is slechts een van hen.
Chen denkt dat de Nobelprijs voor de literatuur van Mo Yan een eind zal maken aan de discussie tussen Hu Shih [12] [en] die door de westerse literatuur werd beïnvloed en Lu Xun [13] [nl] die dacht dat literatuur er is om de onderdrukte bevolking, die vorm geeft aan de hedendaagse cultuur, te dienen.
Wat is Mo Yan voor persoon? Xi Wai, die Mo Yan al kent sinds hij een jonge schrijver was, vertelde dat hoewel Mo Yan erg timide is en er niet van houdt vrijuit te spreken (dit is precies wat zijn naam betekent Mo [niet] Yan [vrijuit spreken]), hij ook een grappige grote broer is voor zijn vrienden en herinnert zich [14] [zh] de tijd toen ze samen waren in een landelijk dorpje:
De Partij regelde het voor ons dat we het boerenleven in Kuan Dian konden ervaren. We woonden in een pension voor boeren; de vrouwen en mannen in twee verschillende kamers. Voordat we gingen slapen, vertelden die knapen dat Mo Yan beweerde dat wanneer ze wilden voorkomen dat er vlooien op hun lichaam zouden komen, ze naakt moesten slapen en hun lichaam ‘s ochtends schoon moesten vegen voordat ze hun kleren aantrokken. We hebben die nacht in de kamer van de meisjes zo hard gelachen.
Het geeft niet of je Mo Yan mag of niet, hij is de eerste Chinees die de Nobelprijs met goedkeuring van de Chinese regering toegekend kreeg. Steeds duikt er weer nieuws op dat er werken van Mo Yan in leerboeken voor de lagere school worden opgenomen of dat de provincie waar Mo Yan vandaan komt het “Red Sorghum” (rood koren) themapark, dat is gebaseerd op een van zijn romans, als toeristentrekker zal ontwikkelen. Mo Yan en zijn Nobelprijs zijn een publieke zaak geworden die zal blijven zorgen voor verhitte discussies in zowel politieke als sociale kringen.
My1510.cn heeft het ongekende debat over Mo Yan van de website my1510.cn gehaald en heeft de discussies geordend op de themapagina Nobel Prize Complex [15] (Nobelprijs Complex) [zh].