Nadat ze op straat door mannen was lastiggevallen en beledigd, maakte de Belgische studente Sofie Peeters een filmpje met een verborgen camera uit protest tegen het machogedrag van mannen waar vrouwen die alleen op straat lopen dagelijks mee worden geconfronteerd.
Haar film en het onderwerp hebben in België en Frankrijk veel stof doen opwaaien. Met behulp van de hashtag #harcelementderue (intimidatie op straat) vertellen Franse vrouwen hoe ze op straat worden beledigd en lastiggevallen.
In haar artikel “Machisme ordinaire: non messieurs, dire “t'es bonne” n'est pas un compliment” [fr] (Machogedrag in het dagelijks leven: nee heren, “je ziet er geil uit” is geen compliment) bedankt Dom B. [fr] Sofie Peeters dat ze deze discussie heeft aangezwengeld:
Le documentaire d'une étudiante belge, intitulé “Femme de la rue“, expose via une caméra cachée, le harcèlement sexuel dont elle est victime chaque jour. C'est grâce à elle que le débat a été relancé.
De documentaire van een Belgische studente getiteld “Femme de la rue” [De vrouw op straat] laat via een verborgen camera zien hoe ze dagelijks wordt lastiggevallen op straat. Dankzij haar is de discussie hierover opnieuw geopend.
In deze video van de RTBF (Radio Télévision Belge Francophone, de Franstalige publieke omroep in België) zijn een paar scènes uit de documentaire te zien [Nederlands en Frans met Engelse ondertitels]:
Blogger Sandrine merkt op [fr] dat dit ook in Frankrijk voorkomt:
Le harcèlement de rue est une réalité quotidienne pour quasiment toutes les femmes.
Vrijwel alle vrouwen worden dagelijks op straat lastiggevallen.
Op het webzine madmoizelle [fr] heeft een vrouw als bewijs een lijst geplaatst van de botte opmerkingen, oneerbare voorstellen en beledigingen die ze op straat naar haar hoofd geslingerd heeft gekregen. Blijkbaar herkennen veel vrouwen dit, want de lijst heeft al meer dan 10.000 “likes” op Facebook:
Le harcèlement de rue, ou le fait de se faire aborder, voire verbalement agresser par des inconnus, sort enfin de l’ombre.
Eindelijk is er aandacht voor vrouwen die lastig worden gevallen op straat – wildvreemden die je aanspreken of zelfs beledigen.
Mannen begrijpen het niet of verkeerd. De hashtag #harcelementderue ontstond na deze tweet van de Franse twitteraar @mathieuge [fr] die, net als veel andere mannen, skeptisch was over het onderwerp:
A noter sur la fille belge insultée dans la rue que je n'ai vu aucune fille se plaindre d'avoir eu à subir le même traitement en France…… Ce qui me laisse à croire que ça demeure un cas extrême relativement isolé.
Even over dat Belgische meisje dat op straat wordt beledigd, in Frankrijk heb ik meisjes hier nog nooit over horen klagen…… Het lijkt me dan ook dat dit een op zichzelf staand, extreem geval is.
@valerieCG [fr] reageerde hierop door een oproep te plaatsen om persoonlijke ervaringen te delen:
@valerieCG: Si vous avez été victime de harcèlement dans la rue merci de le dire via #harcelementderue pour montrer à @mathieuge l'importance du truc.
@valerieCG: Als je ooit bent lastiggevallen op straat, geef dit dan aan met de hashtag #harcelementderue om @mathieuge te laten zien hoe vaak dit voorkomt.
@Agnesleglise [fr] sneerde:
@Agnesleglise: @valerieCG @mathieuge que celles qui n'en ont jamais été victime se signalent, ça ira plus vite (si il y en a) #harcelementderue
@Agnesleglise: @valerieCG @mathieuge misschien is het sneller als de vrouwen die nog nooit zijn lastiggevallen (als die er zijn) zich melden #harcelementderue
Twee uur nadat de hashtag was geïntroduceerd, stond deze op de vierde plaats van trending topics [fr] binnen de Franse Twitter-gemeenschap en een week later stroomden de verhalen nog steeds binnen [fr], net als een heleboel artikelen over het onderwerp [fr]. Vergeet niet dat veel vrouwen in Frankrijk, sinds de affaire rond Dominique Strauss-Kahn [en], hun stem hebben laten horen en campagne zijn gaan voeren waarbij ze gebruikmaken van hashtags op Twitter, en deze verhalen worden weer overgenomen door de pers.
Uit reacties van mannen blijkt dat ze zich niet bewust zijn van het probleem, zoals @cha_matou [fr] aangeeft:
@cha_matou: Ne vous étonnez pas qu'on ne parle jamais du #harcèlementderue [quand on lit sur Twitter] :
- @El_Mehdiiii: C'est quoi ce hashtag #HarcelementDeRue, certains voit une belle femme, ils tentent leur chance. C'est naturel et propre à chaque espèce. ET
- @LuneHolmes: y a agression et agression. Un gars qui passe à coté de toi et qui lâche un “salope”, c'est pas une agression, désolée.
- @El_Mehdiiii: Wat is dat met die hashtag #HarcelementDeRue, als sommige kerels een mooie vrouw zien, dan proberen ze het gewoon. Dat is de natuur en elke diersoort doet dat. EN
- @LuneHolmes: Een aanranding is een aanranding. Een vent die langsloopt en je “slet” noemt, is geen aanranding, sorry.
Wie seksistische opmerkingen maakt of het probleem bagatelliseert wordt op zijn nummer gezet, bijvoorbeeld door @Mel036 [fr]:
@Mel036: Le débile qui comprend rien au #HarcelementDeRue et croit qu'on est scandalisée par la drague. Non, par les insultes et agressions verbales …Et les mecs, on a le droit de penser que la rue n'est pas un terrain de chasse, fait pour draguer la 1ère nana qui passe?
@Mel036: Aan de idioten die niets begrijpen van #HarcelementDeRue en denken dat we boos zijn omdat er met ons geflirt wordt. Nee, we zijn boos omdat we worden beledigd en verbaal worden aangevallen. …En heren, mogen we alsjeblieft vinden dat de straat geen jachtgebied is, waar je elk lekker stuk dat langsloopt aan de haak kunt proberen te slaan?
Nadat de persoonlijke ervaringen op Twitter waren gedeeld, volgde er een discussie. Waarom worden vrouwen op straat altijd lastiggevallen en beledigd? @SexismAndTheCT [fr] was een van de velen die hierop reageerden:
@SexismAndTheCT: Le #harcelementderue sert à rappeler aux femmes “seules” qu'elles sont des objets et que leur sécurité est un privilège, non un droit.
#Harcelementderue wordt gebruikt om “single” vrouwen eraan te herinneren dat ze slechts objecten zijn en dat hun veiligheid een voorrecht is, geen recht.
Bonnequestion [fr] suggereerde:
Mais ce n’est pas de la drague. Les hommes en question n’ont probablement même pas une vraie intention d’avoir une relation (sexuelle ou pas) avec cette jeune femme. C’est de la domination pure, l’idée que les femmes sont disponibles et qu’il n’y a aucun problème à les insulter.
Dit is geen flirten. Deze mannen zijn waarschijnlijk helemaal niet geïnteresseerd in een (seksuele) relatie met deze vrouw. Het is pure dominantie, het idee dat vrouwen beschikbaar zijn en je ze zonder problemen kunt beledigen.
Als reactie op opmerkingen dat het vooral allochtonen [fr] zouden zijn die vrouwen op straat lastigvallen, wijst @elodieesc [fr] erop dat vrouwen zowel in populaire buurten als in nette buurten en in het openbaar vervoer worden lastiggevallen:
@elodieesc: #harcelementderue entre le gars qui te susurre des insanités en plein Neuilly, le tripoteur de genoux du RER et d'autres à oublier …
@elodieesc: #harcelementderue vergeet niet dat er geen verschil is tussen de kerel die allerlei onzin fluistert midden in Neuilly[-sur-Seine, een chique buitenwijk van Parijs], de kerel die je knie vastpakt in het openbaar vervoer en anderen …
@Oniromanie [fr] voegt hieraan toe:
@Oniromanie: Un élément tout bête : ceux qui trainent dans la rue, ce sont les pauvres. Les riches harcèlent dans les salons ou à l'Assemblée [nationale].
@Oniromanie: Heel idioot: het zijn de armen die op straat rondhangen. De rijken vallen vrouwen binnenshuis lastig of in de Nationale Vergadering [en].
Dom B. [fr] reageert hierop met:
Aux sociologues, philosophes, politiques, spécialistes d'analyser et expliquer quelle part tient la religion, par le poids des frustrations sexuelles qu'elle impose dans ses interdits, par rapport à un déficit d'éducation, de vivre-ensemble ou de différences culturelles.
Het is aan sociologen, filosofen, politici en specialisten om te analyseren en te verklaren in hoeverre dit te maken heeft met godsdienst [en] – gezien de seksuele frustratie die wordt veroorzaakt door religieuze taboes – of met een gebrek aan opleiding, een gebrek aan sociale cohesie of culturele verschillen.
@Hans_Bod [fr] begrijpt eindelijk waarom vrouwen in Frankrijk liever niet op straat worden aangesproken:
@Hans_Bod: Merci à #harcelementderue maintenant je sais pourquoi quand je dis bonjour à une inconnue en France j'ai l'impression de la violer.
@Hans_Bod: Dankzij #harcelementderue begrijp ik nu waarom ik, als ik hallo zeg tegen een onbekende vrouw in Frankrijk, het gevoel heb dat ik haar geweld aandoe.
Terwijl deze discussie voortduurt, heeft de Franse president een nieuwe wet tegen seksuele intimidatie [en – lees hier de volledige tekst in het Frans] ondertekend. Op 3 augustus twitterde [fr] Najat Vallaud-Belkacem [en], minister van Vrouwenrechten en regeringswoordvoerder:
@najatvb: #harcèlementderue: la nouvelle loi s’appliquera partout. La libération de la parole des femmes est importante. Restons mobilisé(e)s !
@najatvb: #harcèlementderue: de nieuwe wet is overal van toepassing. Vrijheid van meningsuiting voor vrouwen is belangrijk. We moeten actie blijven voeren!
En Franse vrouwen zullen actie moeten blijven voeren: de blog Les Martiennes bewijst dat seksisten nooit vrij nemen [fr], Crêpe Georgette [fr] vraagt zich af of er misschien al vanaf de kleuterschool cursussen tegen seksisme [fr] zouden moeten worden gegeven en de site Génération Réactive [fr] gaat nog een stap verder door de vraag te stellen:
… et si finalement, les femmes étaient « responsables » de la transmission des inégalités homme-femme par l’éducation différenciée qu’elles donnent à leurs enfants ? On ne serait plus seulement dans la victimisation et les hommes ne seraient pas entièrement responsables de tous les maux …
… wat als zou blijken dat vrouwen “verantwoordelijk” zijn voor de overdracht van ongelijkheid tussen de seksen doordat ze hun zonen en dochters verschillend opvoeden? Dan zouden we niet alleen maar slachtoffers zijn en zouden mannen niet volledig verantwoordelijk zijn voor alle kwaad…