Op 17 januari 2012 werd een ochtendshow [1] [alle links in EN] uitgezonden op de Pakistaanse nieuwszender Samaa TV [2], waarin te zien was dat de presentatrice, Maya Khan, samen met een groep vrouwen van middelbare leeftijd, in de parken van Karachi rondzwierf. Hun enige doel was stelletjes op hun verantwoordelijkheid aanspreken, omdat ze het park bezochten om samen een afspraakje te hebben, zonder dat hun oppassers ervan wisten.
Tijdens de show is te zien dat de groep stelletjes achterna zit in het park [3], waardoor velen werden gedwongen te vluchten en één stelletje ingesloten werd en zonder toestemming werd gefilmd. Toen zij verschillende keren vroegen of de camera uitgezet kon worden, werd hun gezegd dat dit was gebeurd, maar het Samaa Team filmde in het geniep door, met geluid.
In deze aflevering werd stellen ook gevraagd aan te tonen dat ze met elkaar getrouwd waren en hun trouwakte te laten zien aan presentatrice Maya Khan.
[4]Een screenshot van een Youtube-video. Klik op het plaatje om te kijken.
Deze aflevering riep sterke protesten op van gebruikers van sociale media in Pakistan en velen reageerden als Mehreen Kasana [5], die zei:
Kijk, meisjes worden zo ongeveer iedere dag van de week verliefd en jongens ook. Soms nemen ze de juiste beslissing, soms maken ze fouten. Ze zijn ook maar mensen. Maar geloof me, ze hebben echt geen team vrouwen van middelbare leeftijd nodig dat hen opjaagt in openbare plekken en hen onderricht in hun beslissingen.
De felle discussies die op de uitzending van deze aflevering volgden, waren intussen over heel Twitter en Facebook [6] in Pakistan verspreid. Bina Shah merkte in haar stuk voor de Tribune [7] op:
Steeds opnieuw komt de moraliteit van onze media ter sprake [8], doordat zenders sensatiezucht gebruiken om de hoogste kijkcijfers te krijgen. Deze televisiezender loopt het risico voor de rechter te worden gesleept door de slachtoffers van zijn aanvallen, die zonder toestemming op televisie werden tentoongesteld. Het uitzenden van dit stuk haalt ook de slechtste instincten in onze hypocriete samenleving naar boven, doordat een moreel oordeel wordt geveld over twee onschuldige mensen, in naam van de gezinswaarden, en dat levert één van de meest onverantwoordelijke staaltjes televisiejournalistiek op in het hedendaagse Pakistan.
Een los-vaste groep van burgerrechtenactivisten, betrokken bij deze situatie, uploadde en startte een online petitie tegen het programma: ‘STOP “Subah Saverey Maya kay Sath” vigilantism like Lal Masjid [9]‘. Ook klaagden tientallen bij PEMRA (Pakistaanse regulerende autoriteit voor elektronische media) via dit online feedbackformulier [10].
Op 22 januari stelde advocaat Osama Siddique een korte brief op waarin hij zijn woede uitte over het bijzonder opdringerige, inbreuk makende en mogelijk onverantwoordelijke gedrag van de presentatrice. Die brief en een vervolg [11] erop werden door een groep burgers aan Zafar Siddiqi (Directeur van CNBC Pakistan, waarbij Samaa TV is aangesloten) gestuurd.
Beena Sarwar, een burgerrechtenactivist die zich heel betrokken voelt bij dit protest, zei in haar post ‘No to vigil-aunties [12]‘:
De eerste keer dat ik een link naar dit programma zag was op 22 januari, op een Facebook-groep, gedeeld op 21 januari 2012. Ikzelf en veel anderen begonnen de YouTube-links op Facebook en Twitter te delen. Terwijl het zich verspreidde, groeide de woede.
Mensen waren geschokt door het niveau van inbreuk en eigenrichting dat te zien was. Uit India kwamen opmerkingen op Twitter over de Saffron vigilante brigade die erom bekend stond stelletjes tempels in te sleuren en hen te dwingen direct te trouwen. Dat herinnerde me eraan dat de mentaliteit waartegen we protesteren niet alleen in Pakistan voorkomt.
[13]Plaatje met dank aan Teeth Maestro
Op 23 januari had de eerdergenoemde online petitie 4.800 handtekeningen en waren verschillende artikelen geschreven over wat er mis was met dit soort televisiejournalistiek; deze gecombineerde druk zorgde ervoor dat de Maya Khan Facebook-pagina werd verwijderd en vervolgens dat YouTube-links naar dit programma werden weggehaald.
In haar programma van 23 januari bood Maya Khan haar excuses aan voor de aflevering [14] en zei telkens dat het niet de bedoeling was geweest om mensen te kwetsen. Maar toen vroegen burgerrechtenactivisten inmiddels al om openbare en onvoorwaardelijke excuses en de verwijdering van dit programma van radio en televisie.
Samaa TV reageerde op de aan hen gestuurde brief door Maya Khan te vragen om onvoorwaardelijke excuses, maar zij weigerde dat, waarop Zafar Siddiqi op 28 januari terug schreef [15] om te zeggen dat Maya Khan en haar team waren ontslagen en dat haar programma vanaf 30 januari niet meer zal worden uitgezonden.
Vandaag is dan de eerste dag dat het programma niet meer zal worden uitgezonden. Dit is een keerpunt in de geschiedenis van televisie en sociale media [16] in Pakistan omdat is gebleken dat de grenzen die voor de media gelden mogen worden opgerekt, maar dat er wel grenzen zijn en dat die in acht moeten worden genomen. Het is in ieder geval een goed voorbeeld voor de burgerrechtensamenleving om rechten zoals privéleven en vrije wil te versterken en te laten samenwerken, zonder dat mensen in Pakistan in het openbaar worden lastiggevallen.