Tunesië: Censuur en vrijheid van meningsuiting in het voorbije jaar
Deze post maakt deel uit van onze speciale berichtgeving over de Tunesische revolutie van 2011.
De voormalige Tunesische president Zine el-Abidine Ben Ali was een vijand van de vrijheid van meningsuiting. Zijn regime probeerde met zware middelen alle dissidenten tot zwijgen te brengen. Het Tunesische Internetagentschap (ATI, volgens de Franse afkorting) besteedde aanzienlijke middelen aan internetcensuur, terwijl het ministerie van Binnenlandse Zaken stemmen die opriepen tot veranderingen en politieke hervormingen opspoorde en met geweld het zwijgen oplegde.
Op 14 januari 2011 vluchtte Ben Ali naar Saoedi-Arabië en sindsdien kunnen Tunesiërs vrij hun mening uiten, demonstreren en bij elkaar komen en hebben ze een ongekende toegang tot internet die ze nooit eerder hebben gehad. Maar de strijd om de vrijheid van meningsuiting in Tunesië hield niet op toen de voormalige president het land had verlaten. Oude gewoontes zijn moeilijk af te leren, en er zijn dan ook gevallen van censuur en gewelddadige reacties op demonstranten geweest na 14 januari.
Hier volgen enkele incidenten die opvallen als we terugkijken op censuur en pogingen om de vrije meningsuiting tegen te gaan sinds Ben Ali omver werd geworpen.
Is het leger een rode lijn?
Op 9 november werd Nabil Hajlaoui [en], een agronoom uit Sidi Bouzid, veroordeeld tot twee maanden gevangenisstraf nadat hij kritiek had geleverd op de Tunesische krijgsmacht. Hajloui beschuldigde het leger van passief gedrag tijdens de rellen die na de verkiezingen woedden in Sidi Bouzid, nadat de onafhankelijke verkiezingscommissie een aantal zetels had gediskwalificeerd die waren gewonnen door een kieslijst met de naam “de Volkspetitie”, in verband met “overtredingen van regels voor campagnefinanciering”.
Deze lijst had de meeste stemmen gekregen in Sidi Bouzid. Hajlaoui werd vrijgelaten op 15 december, zoals Emna El Hammi van het collectieve blog Nawaat meldt [fr].
Eerder dit jaar, in mei, werden in opdracht van het leger vijf Facebook-pagina's gecensureerd [en] door het Tunesische Internetagentschap vanwege hun bedoeling ”om de reputatie van de krijgsmacht en de leiders daarvan te beschadigen”, zei het Tunesische ministerie van Defensie. Vervolgens stopte de ATI met het censureren van de vijf pagina's, ”door technische beperkingen” aldus het agentschap in een verklaring die hier [fr] werd gepubliceerd.
Door dit soort praktijken vragen Tunesische activisten en netizens zich af of de krijgsmacht een rode lijn is waar je niet overheen mag.
Klokkenluider Samir Feriani en zijn gevangenschap

Samir Feriani met zijn zoon na zijn vrijlating op 22 september. Foto door Yassine Gaidi op Facebook.
Samir Feriani [en], een hoge ambtenaar van het Tunesische ministerie van Binnenlandse Zaken, publiceerde artikelen in een tijdschrift waarin hij beweerde dat mensen op hoge posities binnen het ministerie van Binnenlandse Zaken verantwoordelijk waren voor het doden van vreedzame demonstranten tijdens de opstand, en dat geheime documenten waaruit een samenwerking bleek tussen de verjaagde Tunesische president Ben Ali en de Israëlische Mossad, met opzet waren vernietigd door ambtenaren van het ministerie.
Feriani werd op 29 mei gearresteerd en overgebracht naar een militaire gevangenis. Hij werd beschuldigd van “schade aan de externe staatsveiligheid” en “het openbaar maken en verspreiden van informatie die de openbare orde kan verstoren”.
Feriani kreeg al snel de sympathie van het volk doordat er campagnes [en] en demonstraties werden georganiseerd waarin werd opgeroepen tot zijn onmiddellijke vrijlating.
Op 22 september werd Feriani, die nu in afwachting is van berechting door een burgerlijke rechtbank, tijdelijk vrijgelaten [en] door een militaire rechtbank.
Politie – oude praktijken blijven bestaan
2011 was een jaar vol demonstraties en sit-ins in Tunesië. In de eerste twee weken van het jaar was de reactie van de politie op demonstranten desastreus. Er vielen meer dan 300 doden. Dit begon pas te veranderen na de val van het regime van Ben Ali. Maar bij verschillende gelegenheden dreven de Tunesische autoriteiten demonstranten nog steeds met geweld uiteen.

Een Tunesische demonstrant wordt geslagen door een politieagent in burger, 6 mei 2011. Foto door Twitpic-gebruiker @worldwideyes.
Het meest gewelddadige politieoptreden in het post-Ben Ali-tijdperk vond plaats op 26 februari, toen een vreedzame demonstratie waarin de voormalige interim-premier Mohammed Ghannouchi werd opgeroepen om af te treden, uitliep op gewelddadige confrontaties tussen demonstranten en veiligheidstroepen. De confrontaties hadden de dood van drie mensen tot gevolg.
In mei vielen beveiligingstroepen tijdens een demonstratie tegen de regering niet alleen demonstranten aan, maar ook bloggers en journalisten.
Op 15 juli gebruikten de autoriteiten wapenstokken en traangas om te voorkomen dat demonstranten die opriepen tot politieke en juridische hervormingen een sit-in zouden organiseren buiten het kabinetsgebouw [en].
In 2011 is er in Tunesië veel in positieve zin veranderd, maar de autoriteiten moeten hun oude praktijken nog afleren. Intussen zijn de Tunesiërs in het algemeen en activisten en bloggers in het bijzonder zich er terdege van bewust dat de strijd om vrijheid van meningsuiting en democratie nog lang niet voorbij is.
Deze post maakt deel uit van onze speciale berichtgeving over de Tunesische revolutie van 2011.
Categorieën

Start een discussie
Categorieën
Topartikelen uit de hele wereld
Vertalen voor Global Voices
Archief per maand
- maart 2021 3 artikelen
- februari 2021 14 artikelen
- januari 2021 18 artikelen
- december 2020 12 artikelen
- november 2020 13 artikelen
- oktober 2020 19 artikelen
- september 2020 16 artikelen
- augustus 2020 15 artikelen
- juli 2020 9 artikelen
- juni 2020 17 artikelen
- mei 2020 18 artikelen
- april 2020 20 artikelen
- maart 2020 9 artikelen
- februari 2020 5 artikelen
- januari 2020 7 artikelen
- december 2019 8 artikelen
- november 2019 5 artikelen
- oktober 2019 2 artikelen
- september 2019 9 artikelen
- augustus 2019 8 artikelen
- juli 2019 2 artikelen
- juni 2019 4 artikelen
- mei 2019 2 artikelen
- april 2019 5 artikelen
- maart 2019 9 artikelen
- februari 2019 2 artikelen
- januari 2019 6 artikelen
- december 2018 3 artikelen
- november 2018 6 artikelen
- oktober 2018 8 artikelen
- september 2018 4 artikelen
- augustus 2018 3 artikelen
- juli 2018 4 artikelen
- juni 2018 1 artikel
- mei 2018 1 artikel
- april 2018 2 artikelen
- maart 2018 4 artikelen
- februari 2018 9 artikelen
- januari 2018 10 artikelen
- december 2017 4 artikelen
- november 2017 4 artikelen
- oktober 2017 2 artikelen
- september 2017 8 artikelen
- augustus 2017 7 artikelen
- juli 2017 9 artikelen
- juni 2017 8 artikelen
- mei 2017 10 artikelen
- april 2017 3 artikelen
- maart 2017 9 artikelen
- februari 2017 13 artikelen
- januari 2017 12 artikelen
- december 2016 5 artikelen
- november 2016 17 artikelen
- oktober 2016 9 artikelen
- september 2016 10 artikelen
- augustus 2016 11 artikelen
- juli 2016 8 artikelen
- juni 2016 10 artikelen
- mei 2016 7 artikelen
- april 2016 10 artikelen
- maart 2016 4 artikelen
- februari 2016 9 artikelen
- januari 2016 5 artikelen
- december 2015 4 artikelen
- november 2015 6 artikelen
- oktober 2015 12 artikelen
- september 2015 12 artikelen
- augustus 2015 9 artikelen
- juli 2015 9 artikelen
- juni 2015 13 artikelen
- mei 2015 14 artikelen
- april 2015 14 artikelen
- maart 2015 22 artikelen
- februari 2015 11 artikelen
- januari 2015 19 artikelen
- december 2014 9 artikelen
- november 2014 10 artikelen
- oktober 2014 8 artikelen
- september 2014 12 artikelen
- augustus 2014 2 artikelen
- juli 2014 2 artikelen
- juni 2014 5 artikelen
- mei 2014 5 artikelen
- april 2014 4 artikelen
- maart 2014 8 artikelen
- februari 2014 8 artikelen
- januari 2014 12 artikelen
- december 2013 12 artikelen
- november 2013 24 artikelen
- oktober 2013 46 artikelen
- september 2013 18 artikelen
- augustus 2013 9 artikelen
- juli 2013 8 artikelen
- juni 2013 9 artikelen
- mei 2013 8 artikelen
- april 2013 13 artikelen
- maart 2013 9 artikelen
- februari 2013 12 artikelen
- januari 2013 17 artikelen
- december 2012 7 artikelen
- november 2012 16 artikelen
- oktober 2012 14 artikelen
- september 2012 3 artikelen
- augustus 2012 13 artikelen
- juli 2012 11 artikelen
- juni 2012 11 artikelen
- mei 2012 15 artikelen
- april 2012 18 artikelen
- maart 2012 15 artikelen
- februari 2012 18 artikelen
- januari 2012 17 artikelen
- december 2011 16 artikelen
- november 2011 15 artikelen
- oktober 2011 15 artikelen
- september 2011 19 artikelen
- augustus 2011 17 artikelen
- juli 2011 15 artikelen
- juni 2011 15 artikelen
- mei 2011 15 artikelen
- april 2011 16 artikelen
- maart 2011 26 artikelen
- februari 2011 36 artikelen
- januari 2011 37 artikelen
- december 2010 19 artikelen
- november 2010 22 artikelen
- oktober 2010 18 artikelen
- september 2010 18 artikelen
- augustus 2010 15 artikelen
- juli 2010 16 artikelen
- juni 2010 24 artikelen
- mei 2010 23 artikelen
- april 2010 24 artikelen
- maart 2010 20 artikelen
- februari 2010 16 artikelen
- januari 2010 22 artikelen
- december 2009 18 artikelen
- november 2009 18 artikelen
- oktober 2009 15 artikelen
- september 2009 19 artikelen
- augustus 2009 16 artikelen
- juli 2009 23 artikelen
- juni 2009 27 artikelen
- mei 2009 22 artikelen
- april 2009 20 artikelen
- maart 2009 23 artikelen
- februari 2009 15 artikelen
- januari 2009 9 artikelen