De afgelopen weken zijn er in Boedapest veel burgeracties georganiseerd om te protesteren tegen een wijziging in de wet die mensen die “steeds weer verblijven in de openbare ruimte” zou straffen [en] met een verhoogde boete van €530 of een gevangenisstraf. De wet zou op 1 december 2011 ingaan.

De door burgers opgezette actiegroep The City is for All [en], die opkomt voor het recht op huisvesting in Hongarije, publiceerde deze verklaring [en] op hun blog:

[…] Mate Kocsis, burgemeester van het 8ste district, heeft het doorzoeken van afval in zijn district verboden. Ondanks het feit dat de ombudsman voor burgerrechten besliste dat de verordening van Boedapest ongrondwettig was, zijn in de afgelopen maanden honderden daklozen op basis van deze verordening voor korte tijd gearresteerd door de politie, en tientallen zelfgemaakte onderkomens zijn door de autoriteiten vernietigd. […]

Sit-in voor het Hongaarse parlement voor de bescherming van de rechten van daklozen. Foto van Janos Kis, copyright Demotix (17/10/11).

De European Federation of National Organisations Working With the Homeless (FEANTSA [en]) publiceerde een persbericht [en] waarin de wet die op 11 november was aangenomen, werd veroordeeld:

[…] De opstellers van de wet zien het gevangenzetten van daklozen als een sanctie die “afschrikt”. Dit is heel cynisch en gaat voorbij aan het feit dat daklozen vaak geen andere keuze hebben dan gebruikmaken van de openbare ruimte om te overleven omdat er geen voorzieningen zijn, en dan met name voorzieningen die zijn afgestemd op hun behoeften. Door dakloosheid tot een misdrijf te maken, valt het daklozenprobleem niet langer onder het sociaal beleid. Het is ook een ontkenning van de verantwoordelijkheid van de staat voor wat vaak het gevolg is van structurele problemen, en het verdoezelt een cultuur waarin daklozen de schuld krijgen voor hun eigen situatie. […]

De dag nadat de wet was aangenomen op 11 november, organiseerde een burgergroep genaamd Börtön helyett lakhatást (“Huisvesting, geen gevangenisstraf”) een sit-indemonstratie in het kantoor van burgemeester Máté Kocsis. (De burgemeester van District VIII [en] is ook verantwoordelijk voor daklozenproblemen binnen de regerende partij in het parlement.)

Zo'n 30 demonstranten werden door de politie gearresteerd en tot diep in de nacht ondervraagd. Kettős Mérce blogde live [hu] over de gebeurtenissen en uploadde een fotoalbum [hu] van de sit-in.

De video van nieuwssite Index.hu van de sit-in en de arrestaties (met Engelse ondertitels) is hier te vinden.

Een week later werd er een stil protest georganiseerd [hu] voor het parlement. Het fotoalbum van Kettős Mérce staat hier. Op Mandiner werd een “tegenartikel” [hu] gepubliceerd, ook met een fotoalbum van de gebeurtenissen.

De groep Börtön helyett lakhatást deed een oproep om, uit solidariteit met daklozen, in de straten van Boedapest te overnachten zodra de wet van kracht wordt (Night of Solidarity Facebook event [hu]).

KA Steve, een activist die erom bekend staat dat hij de verordening van District VIII heeft gekraakt [en], blogde het volgende artikel op Kettős Mérce [hu], waarin hij schrijft dat de wetswijziging niet zal helpen omdat burgers zich er uiteindelijk tegen zullen verzetten:

[…] Vanaf 1 december 2011 kunnen duizenden onschuldige mensen gevangen worden gezet. Dit gaat niet over aanvechtbare meningen, abstracte politieke kwesties, kleine of grote louche zaken, belachelijke illustraties [een verwijzing naar de nieuwe Hongaarse grondwet die is geïllustreerd met plaatjes waartoe de speciale gevolmachtigde van de premier opdracht had gegeven [en]], en het gaat zelfs niet over sociale gerechtigheid. Het kan niet vaak genoeg worden herhaald: dit gaat over onschuldige mensen die in de gevangenis terecht kunnen komen.

En dit is onze verantwoordelijkheid. Jaren later zullen onze kleinkinderen ons vragen wat we hebben gedaan, maar uiteindelijk zijn wij verantwoordelijk voor ons eigen geweten. En zeggen dat je het nieuws “leuk vindt” of dat je “een reactie hebt achtergelaten” geeft geen voldoening. […]

Vandaag startte de Hungarian Civil Liberties Union (HCLU [en]) een campagne [hu] tegen de wetswijziging, met een oproep aan burgers om protestbrieven te schrijven aan de minister van Binnenlandse Zaken en aan Máté Kocsis, de verantwoordelijke voor de daklozenproblematiek.

Bij de campagne hoort de volgende video, waarin de prijs van twee nachten in een luxe hotel in Boedapest wordt vergeleken met de prijs van twee nachten op een bankje in het park. Het ligt misschien niet voor de hand, maar het laatste is natuurlijk duurder: