- Global Voices in het Nederlands - https://nl.globalvoices.org -

Rusland: Aanslag op Oleg Kasjin gesprek van de dag

Categorieën: Oost- & Midden-Europa, Rusland, Bestuur, Digitaal activisme, Laatste nieuws, Media & journalistiek, Mensenrechten, Politiek, Protest, Technologie, Vrijheid van meningsuiting, Wetgeving, RuNet Echo

De brute aanslag op Oleg Kasjin [1], een vooraanstaand Russisch blogger en journalist, was het belangrijkste gespreksonderwerp op RuNet in de uren na de gebeurtenis. Bijna iedere min of meer beroemde blogger uitte zijn mening [2] [ru]. Kasjin ligt nog in een kunstmatige coma. Zijn benen, kaak en vingers zijn gebroken; een vinger is deels geamputeerd.

Eerder vandaag kwamen bloggers bijeen in een vreedzame demonstratie [3] [en] voor de deur van Petrovkastraat 38, het hoofdbureau van politie in Moskou, om een gedegen politieonderzoek te eisen.

De belangrijkste vragen die de bloggers nu bezighouden zijn: “Wie heeft het gedaan?” en “Zullen de daders en hun opdrachtgevers worden gestraft?” Op de eerste vraag zijn ten minste drie mogelijke antwoorden; op de tweede vraag geen, want er zijn zo veel onopgeloste zaken waarbij journalisten betrokken zijn dat niemand in de blogosfeer gelooft dat de aanval op Kasjin zal worden opgelost.

Nu langzaam steeds meer informatie over de aanval vrijkomt, proberen de bloggers druk op de ketel te houden en publiciteit te creëren terwijl ze hun eigen hypothesen spuien. Vanwege zijn werk als journalist had Kasjin veel vijanden en ontving hij regelmatig bedreigingen. Een paar weken geleden zei hij nog in een sms dat hij probeerde zijn huisadres geheim te houden.

Hieronder staan drie theorieën over conflicten die aan de aanslag ten grondslag liggen:

Een persoonlijk conflict met gouverneur Toertsjak
In augustus 2010 kwam Oleg Kasjin tijdens een internetdebat in aanvaring met de gouverneur van Pskov, Andrej Toertsjak, waarbij hij hem “tering-Toertsjak” noemde (een naam die enige tijd op internet bleef rondzingen), waarna Toertsjak excuses binnen 24 uur eiste [4] [ru] (het hele verhaal staat hier [5] [ru]).

Sergej Smirnov schreef [6]:

Олег мне НЕОДНОКРАТНО говорил, что уже после поста ему звонили и угрожали от “сраного”. Говорили, мол, сейчас уляжется, мы тебя достанем. Подчеркиваю, НЕОДНОКРАТНО.

Oleg vertelde me MEER DAN EENS dat hij na die ruzie telefoontjes kreeg en bedreigingen ontving uit naam van de “teringlijer”. Hem werd gezegd dat zodra de gemoederen bedaard waren ‘we je zullen krijgen’. Ik benadruk dat dit MEERDERE KEREN gebeurd is.

Een conflict met de Molodaja Gvardia

De pro-Kremlinjeugdbeweging Molodaja Gvardia zette Kasjin op de zwarte lijst van “journalisten-verraders” [7] (na de aanslag van gisteren is het originele document gewijzigd en de anti-Kasjinpassage verwijderd, maar een screenshot is hier [8] te vinden, en een alternatieve locatie hier [9]). Het artikel bevatte een gephotoshopte foto van Kasjin met daarop deze woorden in blauw: “Zal worden gestraft. [10]Molodaja Gvardia beschuldigde Kasjin van het geven van steun aan extremisten en noemde hem een “fascistische journalist”.

De beroemde Russische journalist Pavel Sjeremet ondersteunt deze theorie [11].

Так убивают молодые садисты. Они уже вошли в раж, они натоптались на портретах своих противников, их больное воображение рисует картинки российского Тяньаньмыня. У них чешутся руки. Война Кашина с губернатором Псковской области Турчаком, бывшим руководителем радикальной молодежной организации – серьезный повод кому-то предъявить обвинение. Кашину угрожали, он в ответ огрызался, ему решили показать, кто тут хозяин жизни. Могли нанять бандитов – в стране хватает криминальных кадров. Но скорее всего отработали какие-то активисты. Слишком старательно, слишком тщательно мучили человека.И не ждут бандиты в букетом цветов у входа во двор, обычно сидят в машине напротив, курят, из-за угла посматривают. Не их почерк.

Zo moorden jonge sadisten. Ze zijn al woedend, helemaal opgefokt met de beeltenis van hun tegenstander, in hun zieke verbeelding zien ze een grootschalig Russisch studentenprotest. Ze popelen om iets te doen. Kasjins ruzie met de gouverneur van de provincie Pskov, Toertsjak, die tevens eerder de leider was van een radicale jeugdbeweging — dat is een mooie aanleiding voor een beschuldiging. Ze bedreigden Kasjin, die zich niet de mond liet snoeren, dus moesten ze tonen wie de baas is. Ze hadden criminelen kunnen inhuren — daarvan zijn er genoeg in dit land. Maar waarschijnlijk hebben een paar van die jongens het zelf gedaan. Ze hebben te gretig toegeslagen, het te grondig aangepakt. En criminelen wachten niet met een bosje bloemen bij de ingang van de binnenplaats — die blijven voor het huis in hun auto zitten, rokend, voorzichtig om de hoek kijkend. Die doen het niet op deze manier.

De controverse rond het Chimki-bos

Het lijkt er echter op dat de Chimki-boscontroverse de meest waarschijnlijke hypothese is. Onlangs publiceerde Oleg Kasjin een interview [12] [ru] met een van de verdedigers van het Chimki-bos, die had deelgenomen aan de aanval op het stadskantoor van Chimki [13] [en]. Na publicatie van het interview werd Kasjin benaderd [14] [ru] door de politie, die eiste dat hij het e-mailadres van de anonieme activist blootgaf. Kasjin weigerde.

De reden waarom veel bloggers denken dat de oorzaak ligt bij Kasjins betrokkenheid bij het Chimki-bos, is de vergelijkbare wreedheid van eerdere aanslagen op enkele activisten. Het Chimki-bosdossier bevat veel bloedvergieten, inclusief gevallen van moord op journalisten en advocaten.

Bijna twee jaar geleden, in september 2008, werd Michail Beketov, redacteur van de Chimkinskaja Pravda, op vergelijkbare wijze aangevallen [15] [en] (de aanvallers hadden hem vlakbij zijn huis opgewacht). Zijn verwondingen leidden tot het verlies van een been en zijn mobiliteit. Hersenschade maakte van Beketov een invalide. Bovendien diende de gemeente Chimki een aanklacht in tegen de van zijn spraak beroofde en beenloze Beketov wegens smaad jegens de burgemeester van Chimki, Vladimir Streltsjenko (foto's van de rechtszaak staan hier [16]). Beketovs advocaat, Stanislav Markelov [17], werd op 19 januari 2010 vermoord [18] [en] (de officiële verklaring luidde dat hij was vermoord door neonazi's).

De aanval op Kasjin gebeurde kort na een vergelijkbare aanval op Konstantin Fetisov, een andere activist die betrokken is bij het Chimki-bos. Hij werd ernstig mishandeld op 4 november [19] [ru] en wordt, net als Oleg Kasjin, kunstmatig in coma gehouden.

Blogger no-nine merkte op [20] [ru] dat de aanslag op Beketov ook gepaard ging met gebroken benen, kaak en vingers. Volgens andere bloggers waren dat symbolische boodschappen: “Niet lopen, praten en schrijven”.

Maxim Kononenko, die ooit een Kremlingezinde blogger was, gelooft ook in het Chimki-bosverhaal. Hij schreef [21] [ru] dat hij voelde dat er een onstuitbare kracht was die steeds meer journalisten in Rusland vermoordde of verminkte:

Мы имеем дело с какой-то совершенно потусторонней, инфернальной силой. И что самое смешное – эта сила сама проводит проверки себя, себя расследует и сама берет себя под контроль. То есть, она там бурлит, извивается и идет пузырями, а мы стоим и смотрим, пока из нее не вылезет щупальце и не утащит одного из нас туда, к себе, вовнутрь. Как в повести Стивена Кинга «Тума».

Щупальца всё ближе, а мы по-прежнему стоим, загипнотизированные, и смотрим. С обреченным таким интересом смотрим – кто ИЗ НАС будет следующим?

We hebben te maken met een absoluut bovennatuurlijke, helse macht. En de grap is dat die macht zichzelf controleert, onderzoek doet naar zichzelf en toezicht houdt op zichzelf. Het kookt van binnen, het draait en pruttelt, en wij staan aan de grond genageld en kijken toe hoe een tentakel zich uitstrekt en ons naar binnen sleept [in het monster]. Precies zoals in Stephen Kings [horrorfilm “The Mist” [22]].

De tentakels komen steeds dichterbij en we blijven staan, gehypnotiseerd, en kijken toe. We kijken toe met wanhopige nieuwsgierigheid — wie VAN ONS is de volgende?