- Global Voices in het Nederlands - https://nl.globalvoices.org -

Japan: ‘The Cove’ niet te zien in bedreigde theaters

Categorieën: Oost-Azië, Japan, Film, Milieu, Protest, Vrijheid van meningsuiting

Na protesten van rechtse groeperingen die zich uitspraken tegen de vertoning [1][en] van de met een Oscar bekroonde documentaire ‘The Cove [2]‘ [en] besloten drie theaters om hem niet te vertonen.

De omstreden film, waarin de slachtpartij onder dolfijnen is te zien in de zeearm bij Taiji, een klein plaatsje aan de zuidkust van Japan dat van oudsher afhankelijk is van de walvisvangst, zou eind juni worden vertoond [3][en] in Japanse bioscopen.
Na dreigtelefoontjes en protesten voor het gebouw van de distributeur zagen twee bioscopen in Tokio en één in Osaka af van de vertoning. Drieëntwintig andere zullen de film wel draaien, maar op een nog nader te bepalen tijdstip.

Hoewel nog maar weinig mensen de kans hebben gekregen de film te zien, werd de documentaire in Japan door velen scherp bekritiseerd als ‘anti-Japans’.
De film kreeg al snel een slechte reputatie en werd bekend als de impopulaire film waarin een groep Amerikanen wordt gevolgd die naar Japan komt, daar vervolgens de plaatselijke visserslui om de tuin leidt en kritiek heeft op de Japanse tradities.

Een blogger zegt op Ki ni naru nikki [4] [ja] dat hij de reden voor het protest wel kent.

日本人は一般的にいるかの肉を食べいないもの。。。
ザコーヴへ抗議が殺到するのも、分かります。。。
でもちょっと、見たいかな。。。ザコーヴの書籍でも読もうかな。

Ik begrijp de mensen wel die protesteren tegen ‘The Cove'…
want Japanners eten normaal gesproken geen vlees van dolfijnen … maar ik ben ook wel een beetje benieuwd naar de film …
misschien lees ik het boek wel.
Poster van 'The Cove'. Christopher Carr. CC-Licentie. [5]

Poster van 'The Cove'. Christopher Carr. CC-Licentie.

Tot dusver is ‘The Cove’ alleen te zien geweest in Tokio tijdens het Tokyo International Film Festival (TIFF) in november, hoewel de film in eerste instantie niet zou worden gedraaid [6] [en].
De film is gemaakt met behulp van hightech apparatuur, zoals gecamoufleerde high-definition camera's. Activisten tegen de jacht op dolfijnen filmden in het geheim de slachting van dolfijnen en de zwarte markt waar het vlees als walvisvlees wordt verkocht. Zij benadrukten ook de gevaren van het kwik dat in het vlees van dolfijnen zit, een feit dat na het zogenoemde Minimata incident [7] [en] in heel Japan algemeen bekend is.

Een blogger op umikarahajimaru [8] [ja], die de film tijdens het TIFF heeft gezien, vindt dat de film een bevooroordeeld en overdreven emotioneel beeld laat zien. Hij is van mening dat het hierdoor eerder een film is van activisten dan een documentaire die vanuit een journalistiek oogpunt is gemaakt.

それはともかく、私が残念だと思うのは、太地町のことでも、この映画の作り手のことでもなくて、この映画の受け手のこと、つまり、こんな論理性もなく、具体的な論拠も証拠も示せずに、観客の情緒に訴えかけることで共感を得ようとするような、ドキュメンタリー映画とも言えないような代物を、最優秀ドキュメンタリー賞に選ぶアメリカ人が非常に多いことです。

Wat ik vooral afkeur is het feit dat het niet gaat om wat er in Taiji is gebeurd, of over de mensen die de film hebben gemaakt, maar dat het gaat over wie hem heeft gezien. Met andere woorden, het gaat over de vele Amerikanen die de titel ‘beste documentaire’ gaven aan een film die naar mijn mening geen documentaire is. De film doet een beroep op het gevoel van de kijker en probeert zijn sympathie te winnen zonder dat er concrete bewijzen worden geleverd en ik vind hem bovendien weinig overtuigend.

[…]

太地町側は、『ザ・コーヴ』の上映中止に躍起になっているようですが、そういう活動は、かえって都合の悪いことを隠しているようにも見えるし、逆に、『ザ・コーヴ』を観てみたいという人を増やすことにもなるように思います。上映してみれば、「ひどい映画だ」という噂がさあーっと広まって、案外、早々に騒ぎが沈静化するということもあるかもしれません。

Het lijkt erop dat de inwoners van Taiji ‘The Cove’ liever uit de theaters zouden weren, maar omdat het zou kunnen lijken alsof ze wat te verbergen hebben, kan het ook het tegenovergestelde effect hebben, waardoor juist meer Japanners de film willen zien. Het is het beste om de film op zo'n manier te vertonen dat al snel het gerucht gaat dat ‘het een vreselijke film’ is en dan is dit hele gedoe in een oogwenk voorbij.


‘The Cove’ trailer

De op handen zijnde acties van rechtse activisten zullen de Japanners echter niet onverschillig laten. Sommigen vergelijken de situatie met die van 2008 toen de documentaire ‘YASUKUNI [9]‘ [en] (over het gedenkten in Yasukuni) op een vergelijkbare manier uit roulatie werd genomen [10] [en] omdat men hem ‘anti-Japans’ vond.

Ongeveer 55 Japanse intellectuelen,  journalisten en filmregisseurs hebben inmiddels verklaard dat zij vinden dat de vertoning van de film niet moet worden gecanceld. Zij doen een beroep op de vrijheid van meningsuiting en gaven een gezamenlijke verklaring uit waarin staat dat zij tegen deze censuur zijn en dat zij de bioscopen en mensen die doelwit zijn van de geplande acties steunen.

renjakudo zet de tekst van de verklaring [11] [ja] op zijn blog.

こういう事態が一般化すると、評価が分かれるような問題作というべき映画は上映できないことになってしまいます。そもそも海外では広く公開されているこの映画が、作品で描かれた当事国の日本で公開できないというのは、日本における「言論表現の自由」がいかに脆弱かを示す事柄といえましょう。

Als dit soort dingen normaal worden, zal het uiteindelijk onmogelijk worden om controversiële films te vertonen die de publieke opinie zouden kunnen verdelen. Het feit dat een dergelijke film over Japan, die in de hele wereld is uitgebracht, in Japan zelf niet kan worden vertoond, toont aan hoe kwetsbaar de ‘vrijheid vam meningsuiting’ in dit land is.