Marokko's haat-liefdeverhouding met Obama

obama-husseinDe aan de moslimwereld gerichte toespraak van de Amerikaanse president Barack Obama in Caïro heeft in de hele regio en daarbuiten een golf van reacties losgemaakt; vooral onder bloggers uit de Magreblanden, waar een uitbarsting van blogartikelen en ‘tweets’ een heel spectrum aan meningen verkondigde uiteenlopend van onvoorwaardelijke, volledige instemming tot diepe scepsis en zelfs minachting en wantrouwen.

Zelfs voordat Obama werd ingehuldigd en lang voordat hij besloot welk land in het Midden-Oosten of Noord-Afrika hij zou kiezen om zijn toespraak over zijn buitenlandbeleid te houden, verrichtte een aantal Amerikanen van Marokkaanse afkomst al lobbywerk om president Obama zover te krijgen dat hij naar Rabat zou gaan. Sommige anderen stelden Casablanca als bestemming voor. Er werd daartoe zelfs een website, President Obama to Speak in Morocco [en], opgezet:

[We nodigen] president Obama uit om in Marokko zijn eerste toespraak over buitenlands beleid buiten de VS te komen houden. Marokko is het ideale land om een boodschap van vrede de moslimwereld in te sturen. Marokko is een vredelievend land wiens stem in de regio wordt gerespecteerd. Het onderhoudt sinds lange tijd vriendschappelijke betrekkingen met de Verenigde Staten en zou er trots op zijn om president Barack Obama voor deze historische gebeurtenis op zijn grondgebied te mogen ontvangen.

Tot grote teleurstelling van veel Marokkaanse Obama-fans koos de Amerikaanse president er uiteindelijk voor om niet in Marokko maar in de Egyptische hoofdstad Caïro te spreken, wat sommigen een logisch besluit zullen vinden.

De blogoma [en] (acroniem voor Marokkaanse blogosfeer) en veel Marokkaanse Twitter-gebruikers reageerden verschillend op de toespraak [en] in Caïro. Hier volgt een overzicht van enkele reacties. 

Gretig naar uitgezien

De toespraak van Obama in Caïro was niet echt een verrassing. “Wat zou ik zeggen als ik Obama zou ontmoeten?” vraagt Mohamed Malouk zich af. In een blogartikel op Elmafjoue [ar] schrijft hij:

لو التقيت أوباما فسأطلب منه أن يقتطع من وقته الثمين جزءا يخصصه لحكامنا الميامين ليمحو عنهم أميتهم في فن التعامل مع الشعوب ، وليلقنهم بعضا من أبجديات اليموقراطية الواضحة ، وليعلمهم كيفية التخلص من عقدة التخوف من المواطنين .
ls ik Obama zou ontmoeten, zou ik hem vragen om wat van zijn kostbare tijd te besteden aan onze leiders om hun te leren hoe ze hun volk moeten behandelen, om hun enkele democratische principes bij te brengen en om hun te leren hoe ze van hun angst voor hun eigen volk af kunnen komen.

Mohamed [ar] schrijft verder:

لو التقيت أوباما لقلت له إن سلفكم ما ترك فينا إلا حقدا متصاعدا لأمريكا ، وما أنتج لنا إلا غضبا عليها ، وما صنع بيننا إلا كرها لها ، وانت جئت من كل فج عميق بأمل وأطلقت لكل فئة وعدا ، والعرب والمسلمون قوم تتحول عندهم بين لحظة وأخرى الآمال إلى آلام
Als ik Obama zou ontmoeten, zou ik hem zeggen dat we door zijn voorganger Amerika steeds meer zijn gaan haten; een haat die door ons werd gecultiveerd; toen kwam u en u bracht diepe hoop en deed beloften aan elke gemeenschap terwijl de hoop die Arabieren en Moslims hebben meestal verandert in pijn.

Live-verslag

De regering Obama had voor deze toespraak in Caïro iets nieuws bedacht. De toespraak in Caïro kon worden gevolgd via SMS-berichten met daarin quotes van Obama.  De toespraak was een veelbesproken onderwerp op Twitter en er werden tijdens de toespraak veel reacties gepost.

Larbi_org [fr] de toespraak en twitterde:

Geweldige en belangrijke toespraak van Obama in Caïro.

In een volgende tweet vroeg [fr] zich echter af: “Wat bedoelde Obama met ‘moslimwereld'?”

Er waren ook enkele grappige reacties zoals deze [en] van @annouss die de tweet van @mbaa beantwoordde met:

Aan alle mensen in het universiteitsgebouw van Caïro: Obama is niet Husni Mubarak, jullie hoeven niet na elke zin te klappen.

Analyse

Citoyen Hmida heeft de toespraak in Caïro vergeleken met de ‘Ich bin ein Berliner’-toespraak van J.F. Kennedy. Hij schreef [fr]:

Le discours prononcé à l’Université du Caire a été ponctué par de nombreux applaudissements. En effet, le fait d’entendre un président américain dire « Assalamou 3alienkoum » peut redonner espoir. Cette formule rappelle le fameux « Ich ben ein Berliner » clamé par J.F.K. lors de sa visite à Berlin-Ouest en juin 1963.
Obama a eu également l’élégance intellectuelle de citer, fort à propos, certains versets du Coran.

De toespraak aan de universiteit van Caïro werd vaak door applaus onderbroken. De Amerikaanse president ‘Assalamou Alaykoum’ horen uitspreken, kan hoop geven. Deze woorden deden denken aan de woorden ‘Ich ben ein Berliner’ die JFK uitsprak tijdens zijn bezoek aan Berlijn in juni 1963. Obama had ook de hoffelijkheid om enkele versregels uit de Koran aan te halen.

Citoyen Hmida schreef [fr] verder:

(…)ce discours tant attendu n’est en partie qu’un tissu de lieux communs sur la civilisation arabo-musulmane et sur les positions américaines contre « l’extrémisme violent ».

Deze toespraak waar zo lang naar was uitgekeken, was gedeeltelijk een reeks platitudes over de islamitisch-Arabische beschaving en over de Amerikaanse veroordelingen van ‘gewelddadig extremisme’.

De reactie van Abdoukili gaat in dezelfde richting.  Hij schreef [en]:

De woorden die Obama gebruikte, zoals citaten uit de Koran (die hij vier keer noemde) en islamitische uitdrukkingen als ‘assalaamu alaykum’ , ‘azaan’ en ‘Mohammed (vrede zij met hen)’ is een goede publicrelationsstrategie om beter over te komen bij het moslimpubliek.

Eerst zien dan geloven

Ook al waardeerden zij de toespraak van Obama, sommige andere bloggers namen een ‘eerst zien dan geloven’-houding aan. Laila Lalami, een Marokkaanse schrijfster die in de VS woont, schreef [en]:

Een belangrijke test voor deze nieuwe benadering zijn mijns inziens de nederzettingen.  Obama heeft Netanyahu al laten weten dat hij de bouw van nieuwe nederzettingen door Israël volledig wil stopzetten en dat hij nieuwe nederzettingen in het kader van ‘natuurlijke groei’ niet zal accepteren. Als hij dat voor elkaar krijgt dan zal deze toespraak worden herinnerd als een keerpunt; als hij dat niet voor elkaar krijgt dan zal deze toespraak opleveren wat alle toespraken door de vorige vijf Amerikaanse presidenten heeft opgeleverd:  niets.

De scepticus

Maar niet iedereen was onder de indruk van Obama's woorden. In een weinig respectvolle post op de weblog Afinina [ar] deed Abdelhak al'Koush een felle uitval naar de Amerikaanse president en trok hij diens motieven in twijfel. Hij schreef [ar]:

توفق الرئيس في شد أنفاس القطيع العربي بمن فيهم البلهى من المثقفين العرب،  ثم لوح بيديه الكريمتين كما يفعل ملوكنا وجبابرتنا الطغاة في لحظات نفاقهم المتميزة ،ـ وصفق له الحاضرون بحرارة ، ولينتهي الفصل الأول من المسرحية

… جاء أوباما  إذن ليقبل العالم العربي الميت ” قبلة الموت”

الحقيقة المرة هو أن أوباما يمنح الولايات المتحدة الأمريكية فرصة أن تلتقط أنفاسها بعد حروب متتالية، اٍذ لم يتردد بوش في [تعبير جارح] العربي البارد ثقافيا وسياسيا  ودينيا وحضاريا ، والحقيقة الأمر  هو أن العدوان الأمريكي سيشتد بعد مرحلة أوباما .

 Obama kwam om een kus te geven… ‘een kus des doods’ aan de reeds overleden Arabische wereld[…]
De bittere waarheid is dat Obama de Verenigde Staten de mogelijkheid biedt om even op adem te komen na opeenvolgende oorlogen tegen de Arabieren, die cultureel, politiek en religieus koud zijn. Na Obama zal de Amerikaanse agressie weer toenemen. Het lukte de Amerikaanse president om indruk te maken op de Arabische horde, inclusief die idiote (sic) Arabische intellectuelen en zwaaide toen met zijn handen zoals onze hypocriete koningen en despoten in het verleden deden; en het publiek applaudisseerde hartelijk waarmee het eerste hoofdstuk van een komedie ten einde was[…]

Een hoopvolle noot tot slot

Er is veel gezegd over de toespraak van Obama in Caïro. Abdoukili, onder anderen, eindigde zijn post met een hoopvolle noot door [in het Engels] te schrijven

Over het algemeen heeft Obama zijn woorden zorgvuldig gekozen en heeft gezegd wat het merendeel van de moslims van hem wilde horen. We moeten afwachten hoe hij zijn droom van ideale betrekkingen met de moslimwereld gaat verwezenlijken. Er is veel werk aan de winkel om de negatieve kijk weg te nemen die veel moslims op de VS hebben

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Hisham.

Hamza Lahloumi, artdirector van IMAGENCY, is zo vriendelijk geweest de afbeelding beschikbaar te stellen die in dit artikel is gebruikt.

Start een discussie

Auteurs graag inloggen »

Regels

  • Alle reacties worden beoordeeld door een moderator. Verzend je reactie maar één keer, anders kan deze als spam worden gemarkeerd.
  • Wees respectvol tegen elkaar. Reacties met hatelijke opmerkingen, obsceniteiten en persoonlijke aanvallen worden niet goedgekeurd.