Gurkha-soldaten in de parade tijdens de dodenherdenking, foto van Flickr-gebruiker Rodderz

De Gurkha's, jongemannen uit Nepal in dienst van het Britse leger, dienen de Britse koningin en het Verenigd Koninkrijk al bijna twee eeuwen. Helaas is de Britse regering niet bepaald rechtvaardig geweest als het erop aankomt hun diensten en opofferingen te belonen.

Afgelopen week gonsde het in de Britse pers en blogosfeer van de berichten over het nieuwe regeringsvoorstel dat de veteranen van de Gurkha-brigade [en] benadeelt. Anna Raccoon [en] schrijft over het voorstel:

“Eerst lees je dat vijf parlementsleden die de politieke tak van de IRA vertegenwoordigen en die hun parlementszetels nog niet eens hebben bestegen, nu al £500.000 [€556.000] hebben gedeclareerd voor hun tweede huizen. Tegelijkertijd hoor je dat ‘we geen geld hebben’ voor de vestiging in het Verenigd Koninkrijk van zo'n 1500 Gurkha's die namens het Britse leger in elke belangrijke veldslag hebben gevochten, van de eerste Afghaanse oorlog tot in Bosnië, de Falklandeilanden en recentelijk in Irak. Maar we kunnen wel de oude ‘soldaten’ van de IRA helpen ‘verhuizen’ naar Londen, compleet met een 28-inch ‘Samson’ breedbeeld-tv en Sony dvd-surroundsystemen, in een huis in Londen dat £5400 [€6000] per maand (per maand!) kost.

De Gurkha's zullen zich vanochtend serieus afvragen of ze hun geweren op de verkeerde soldaten hebben gericht. Volgens actievoerders maakte Gordon Brown gebruik van een ‘web van leugens en fantasie’ toen hij beweerde dat het de belastingbetalers 1,4 miljard pond [1,6 miljard euro] zou kosten om Gurkha's in Groot-Brittannië te laten wonen.”

Paul French [en] uit Shanghai “walgt van de houding van de Britse regering tegenover de Gurkha's”. Hij uit zijn steun voor de doorlopende campagne van actrice Joanna Lumley voor de Gurkha's:

“Er loopt momenteel een campagne, Gurkha Justice, om de Gurkha's te steunen en druk uit te oefenen op de Britse regering om de Gurkha's meer hulp en gelijke behandeling te bieden. Deze campagne spreekt tot de verbeelding van het publiek en geniet brede steun. Op 29 april 2009 werd in het Lagerhuis gestemd over een motie van de Liberal Democrats waarmee alle Gurkha's een gelijk recht zouden krijgen om zich in het Verenigd Koninkrijk te vestigen. Dit resulteerde in een nederlaag voor de regering van 267 stemmen tegen 246, de eerste nederlaag in een motie op de eerste dag voor een regering sinds 1978. De stemming van het Lagerhuis is niet bindend, maar brengt de regering wel in verlegenheid. En toch blijft immigratieminister Phil Woolas (zoals ik me nog goed kan herinneren een vervelend, egocentrisch carrièremannetje toen hij nog hoofd van de National Union Students was in mijn studententijd – een echt verschrikkelijk, glibberig ventje dat zich omhoog probeert te werken en blijkbaar nog geen spat is veranderd) er omheen draaien en mazen in de wet zoeken.”

De discussie gaat vooral over het recht van de Gurkha's op vestiging in Groot-Brittannië en op een eerlijk pensioen, maar de kwestie van ras en racisme komt ook aan bod. Brendan O’Neill schrijft op Spiked [en]:

“De Gurkha's zijn altijd als een inferieure klasse behandeld, als trouw maar eigenaardig, als een apart ras, als minder intelligent dan de blanke leiders van het Britse leger, maar iets betrouwbaarder dan de gewone bruinjoekels uit Nepal, Birma en India. De Gurkha's zijn in feite al sinds jaar en dag een institutionele verpersoonlijking van ongelijkheid: ze werden niet gecreëerd en in stand gehouden door Brits fatsoen, maar door Brits racisme.”

Maar niet iedereen steunt de Gurkha's. Peter Wilby zegt in het tijdschrift New Statesman [en] dat “de Gurkha's huurlingen zijn” en:

”Ze vechten niet “voor Groot-Brittannië en Hare Majesteit” (om maar eens een favoriete uitspraak van hun aanhangers te gebruiken), net zomin als Zuid-Afrikaanse cricketers voor bijvoorbeeld de club Leicestershire spelen omdat ze van de op vossen jagende inwoners en het heuvelachtige landschap van dat graafschap houden. Het Gurkha-regiment werd twee eeuwen geleden gevormd toen Britse troepen Nepal binnenvielen en de strijders te lastig vonden en daarom maar betaalden om ons leger te dienen. In een overeenkomst uit 1947 stond dat een Gurkha-soldaat als hij bij het Britse leger ging (velen gingen in plaats daarvan bij het leger van het net onafhankelijk geworden India) “moet worden gerecruteerd als Nepalees burger . . . moet dienen als Nepalees burger en geholpen moet worden om zich opnieuw te vestigen als Nepalees burger”. Ze kregen minder betaald dan Britse soldaten – wat duidelijk aantrekkelijk was voor het ministerie van Defensie -, maar volgens de plaatselijke standaard kregen ze dik betaald.”

Sommige Britse burgers laten hun mening over de Gurkha-kwestie ook via YouTube horen. Hier zijn een paar mensen die de Gurkha's steunen: